Sáng nay (8/3) tại Gia Lai, diễn ra Hội nghị triển khai các giải pháp mở rộng tín dụng phục vụ sản xuất và tiêu dùng nhằm hạn chế tín dụng đen. Sau một thời gian khảo sát tại 7 tỉnh thành phố, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đủ căn cứ để nhận diện hai nhóm vay đối tượng tín dụng đen và đưa ra một loạt giải pháp đồng bộ trong khả năng của ngành này.
'Tín dụng đen' rất tinh vi
Hội nghị do NHNN đã phối hợp với UBND tỉnh Gia Lai tổ chức nhằm triển khai các giải pháp mở rộng tín dụng phục vụ sản xuất và tiêu dùng nhằm hạn chế tín dụng đen. Tham dự Hội nghị có Uỷ viên TƯ Đảng, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng, ông Dương Văn Trang, Bí thư tỉnh uỷ chủ tịch HĐND tỉnh Gia Lai, các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội, lãnh đạo UBND và các sở ngành 8 tỉnh (5 tỉnh Tây Nguyên, Bình Định, Quảng Nam, Quảng Ngãi), các TCTD.
Sau thời gian khảo sát 7 tỉnh, NHNN đã tổ chức hội nghị triển khai giải pháp đẩy lùi tín dụng đen Phát biểu khai mạc, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho hay: Trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, ngành Ngân hàng đã chủ động triển khai nhiều giải pháp nhằm đáp ứng nhu cầu SXKD và phục vụ đời sống cho người dân, doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa nơi dễ bị ảnh hưởng bởi tín dụng đen, song tình trạng tín dụng đen vẫn diễn ra dưới nhiều hình thức tinh vi ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình an ninh trật tự.
“Để góp phần ngăn chặn và đẩy lùi nạn tín dụng đen hoành hành, tiếp theo các giải pháp đã đề ra tại Hội nghị trực tuyến ngày 26/12/2018 do NHNN tổ chức, Hội nghị ngày hôm nay các đại biểu đã tiếp tục bàn rất cụ thể cách triển khai các giải pháp nhằm đáp ứng đủ và kịp thời vốn phục vụ sản xuất, nhu cầu tiêu dùng cho người dân. “ Phó Thống đốc nhấn mạnh
Đồng thời cho biết: thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về hoạt động tiền tệ tín dụng ngân hàng, ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục đẩy mạnh tín dụng phục vụ sản xuất và tiêu dùng của người dân, góp phần cùng Bộ Công an và các Bộ, ngành, địa phương liên quan đấu tranh đẩy lùi tín dụng đen.
Từ thực tế khảo sát 7 tỉnh thành phố thời gian qua, ông Vũ Quốc Hùng, vụ trưởng các ngành kinh tế NHNN cho biết: Có hai nhóm đối tượng thường tìm đến tín dụng đen. Đó là nhóm người vay sử dụng với mục đích bất hợp pháp như cờ bạc, lô đề, cá độ bóng đá ….
Nhóm thứ hai là người dân có nhu cầu cấp bách nhưng chưa tiếp cận được vốn NH nên phải vay từ nguồn vốn không chính thống. Qua khảo sát thực tế, đối tượng công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất có nhu cầu vay tiêu dùng rất lớn, tuy nhiên lại khó tiếp cận nguồn vốn vay tại các NHTM do đối tượng khách hàng này có thu nhập thấp, công việc không ổn định, phần lớn công nhân là người lao động từ các địa phương khác di cư đến khu công nghiệp nên khó xác định yếu tố pháp lý.
“Sản phẩm cho vay đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cấp bách vẫn còn nhiều hạn chế do NHTM muốn cho vay thì phải có thời gian thẩm định nên không thể xử lý nhanh được”, ông Hùng khẳng định.
Tiếp cận vốn vay qua NHCS tới đây sẽ tăng lên gấp đôi 100 triệu để góp phần đẩy lùi tín dụng đen Vay 30 triệu “cấp bách” giải quyết 1 ngày nếu có xác nhận chính quyền
Theo phản ánh của đại diện Công an tỉnh, thành phố, tín dụng đen chủ yếu xuất phát từ các nhu cầu vốn không hợp pháp lô đề, cờ bạc, cá độ... Trong 4 năm trở lại đây, trên toàn quốc đã có 7.624 vụ phạm tội liên quan đến tín dụng đen bao gồm 56 vụ giết người, 398 vụ gây thương tích, 629 vụ cướp tài sản, 836 vụ cưỡng đoạt tài sản, 1.809 vụ lừa đảo, 3.581 vụ lạm dụng tín nhiệm, 165 vụ hủy hoại tài sản…trong đó có khoảng 170 vụ lừa đảo, lạm dụng liên quan đến việc huy động vốn với lãi suất cao, với số tiền chiếm đoạt lên đến hàng nghìn tỷ đồng (vỡ nợ dây chuyền)
Thống kê ngành Công an TP.HCM cho thấy, năm 2018 đã phát hiện và xử lý 60 nhóm, hơn 320 đối tượng vi phạm hoạt động tín dụng trái pháp luật tại địa bàn. Tại Bình Dương, năm 2018 cơ quan chức năng đã ngăn chặn và xử lý 5 vụ lợi dụng uy tín của các NHTM để tiến hành các hành vi, thủ đoạn lừa đảotrong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng. Tại Đồng Nai cũng trong năm vừa qua, lực lượng chức năng đã phát hiện đã xử lý 10 vụ, 27 đối tượng liên quan đến hoạt động TDĐ xác định được khoảng hơn 130 người dân là nạn nhân của các hình thức cho vay nặng lãi.
Về giải pháp đại diện NHNN cho biết thời gian tới NHNN sẽ rà soát lại cơ chế chính sách để xem xét sửa đổi, bổ sung những văn bản liên quan như Thông tư 39, Thông 43 cho phù hợp để người dân có thể tiếp cận vốn hiệu quả trên cả kênh NH, CTTC. Đồng thời chấn chỉnh lại hoạt động của công ty tài chính theo hướng kiểm soát được chính xác chi phí vốn, chi phí rủi ro và tỷ lệ lợi nhuận phù hợp, đảm bảo lãi suất cho vay đến người tiêu dùng hợp lý…
Trước mắt, với chương trình tín dụng 5.000 tỷ của Agribank, đại diện Vụ tín dụng cho hat đã đề xuất Thống đốc NHNN cho phép triển khai thí điểm chương trình cho vay tín dụng tiêu dùng cho mục đích hiếu hỷ, ốm đau bệnh tật, đóng học phí … trong chương trình 5.000 tỷ đồng của Agribank tại Gia Lai (địa bàn điểm nóng về tín dụng đen) theo hướng NH phối hợp UBND xã, phường, các Hội đoàn thể để cho vay, lãi suất thỏa thuận đảm bảo bù đắp chi phí.
Đối với NHCSXH, sắp tới NHNN đề xuất Chính phủ sửa đổi Quyết định 28 có thể nâng lên Nghị định bổ sung đối tượng cho vay, nâng mức cho vay đối với chương trình học sinh sinh viên, giải quyết việc làm, nước sạch vệ sinh môi trường, cho vay tiêu dùng đối với các hộ cận nghèo, tạo điều kiện cho hộ mới thoát nghèo được tiếp tục tiếp cận vốn phục vụ nhu cầu đời sống, hạn chế tìm đến nguồn vốn tín dụng đen.
Triển khai đồng bộ, quyết liệt Nghị định 116 sửa đổi bổ sung Nghị định 55 để đẩy mạnh cho vay đối với cá nhân, hộ gia đình sản xuất nông nghiệp nông thôn, nâng mức cho vay không có tài sản đảm bảo lên đến 200 triệu đồng nhằm tạo điều kiện cho người dân khu vực nông nghiệp nông thôn có đủ vốn sản xuất, phục vụ tiêu dùng nhằm góp phần hạn chế người dân tìm đến nguồn vốn tin dụng phi chính thức khác.
Lãnh đạo NHNN khẳng định: để góp phần hạn chế tín dụng đen, cần có sự vào cuộc của cả hệ thống các bộ ban ngành, địa phương. Do vậy, NHNN kiến nghị, Bộ Công An phối hợp các bộ ngành có liên quan tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện các quy định về xử phạt vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tín dụng đen với những chế tài cụ thể, rõ ràng và nghiêm khắc hơn; tăng cường đấu tranh, trấn áp tội phạm liên quan tín dụng đen.
