> Thừa nhà băng, thiếu nhà khoa học
Theo ông Vũ Huy Hoàng, tại thời điểm 1-6, chỉ số hàng tồn kho ở lĩnh vực công nghiệp chế biến và chế tạo là 34,9%, cao so với thông lệ.
Đến ngày 1-10, dù vài mặt hàng đã giảm tỷ lệ tồn kho, nhưng than, xi măng, sắt thép và phân bón, tồn kho vẫn “khá cao”, theo mô tả của người đứng đầu ngành công thương. Riêng với mặt hàng than, mức tồn kho hợp lý trong giai đoạn sản xuất ổn định là 15%, nhưng hiện tại đang lên tới 19%.
Tồn kho thép đang ở mức cao kỷ lục, tăng 40% so với cùng kỳ mà một trong những lý do là cung vượt quá cầu khi có một số dự án thép vượt quy hoạch và nhập khẩu nhiều trong khi bất động sản đóng băng.
Tuy nhiên, không biết có phải vì hiểu sai câu hỏi của đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) về vấn đề tồn kho tại các ngành công nghiệp, yêu cầu làm rõ trách nhiệm của việc dự báo, quy hoạch, bên cạnh lý do ảnh hưởng từ kinh tế thế giới mà Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng không trả lời thẳng vào chuyện trách nhiệm dự báo của bộ chủ quản.
Nhưng cho dù hiểu sai hay né tránh thì một thực tế đang diễn ra cũng cho thấy câu chuyện tồn kho hàng hóa, sản xuất đình đốn, ngoài nguyên nhân khách quan là khó khăn chung của kinh tế thế giới, có phần trách nhiệm của cả cơ quan quản lý và bản thân các doanh nghiệp trong nước.
Bởi cho dù kinh tế thế giới và trong nước đang gặp khó , trong khi các doanh nghiệp trong nước đình đốn thì nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) lại không chỉ gia tăng về số vốn đầu tư mà đang tăng tốc trong nhiều ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như dệt may, da giày, lắp ráp điện tử, cơ khí…
Rõ ràng, với tầm nhìn chiến lược, có năng lực tài chính mạnh, sự linh hoạt trong các phương án sản xuất, điều tiết kinh doanh theo tính chất toàn cầu, các doanh nghiệp FDI vẫn ăn nên làm ra trong bối cảnh “cả làng” khốn khó. Điều làm nên sự khác biệt chính là tầm nhìn và năng lực dự báo.
Câu chuyện này một lần nữa cho thấy, công tác dự báo vẫn là điểm yếu của cả doanh nghiệp lẫn cơ quan quản lý trong nước.
Hôm qua 12-11, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng đã đăng đàn trước Quốc hội để trả lời những chất vấn về một trong những chủ đề được quan tâm nhất trong thời gian gần đây: Tỷ lệ hàng tồn kho rất cao của các doanh nghiệp.