Chiều 23/10, Quốc hội nghe báo cáo và thẩm tra về kết quả thực hiện ngân sách nhà nước năm 2017; dự toán ngân sách nhà nước và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2018.
Chủ nhiệm Ủy ban TCNS Nguyễn Đức Hải. Ảnh Như Ý Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải, Chính phủ ước thực hiện thu NSNN năm 2017 vượt 2,3% so với dự toán, đã thể hiện những nỗ lực rất cao trong điều hành của Chính phủ. Tuy nhiên, số tăng thu so với dự toán chủ yếu là tăng thu của ngân sách địa phương, trong khi thu ngân sách trung ương ước khó đạt dự toán.
Đây là năm thứ 3 liên tiếp, ngân sách trung ương có khả năng hụt thu. Điều này sẽ gây ảnh hưởng thực hiện nhiệm vụ chi của ngân sách trung ương, vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương khó được đảm bảo.
Về chi ngân sách nhà nước (NSNN), Chính phủ ước tính cả năm tăng 1,7% so với dự toán. Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội cho rằng, Chính phủ đã có nhiều đổi mới trong điều hành, quản lý chi NSNN nhằm bảo đảm chặt chẽ, tiết kiệm. Nhiều khoản chi đã phát huy hiệu quả trong phạm vi dự toán được Quốc hội quyết định. Tổng chi NSNN tăng là do sử dụng dự phòng của ngân sách và nguồn tăng thu của ngân sách địa phương.
Tuy nhiên, Uỷ ban thẩm tra cũng đề nghị lưu ý việc triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn còn lúng túng, công tác chỉ đạo chưa quyết liệt, dẫn đến công tác phân bổ, giao dự toán còn chậm, giao nhiều đợt.
Để xây dựng dự toán NSNN năm 2018 sát thực tế, cân đối bền vững, chủ động, Ủy ban Tài chính Ngân sách cho rằng, trong bối cảnh cân đối ngân sách trung ương còn nhiều khó khăn, Chính phủ cần rà soát, cơ cấu lại một số khoản chi bảo đảm hợp lý, tiết kiệm, cắt, giảm những nhiệm vụ chi không cần thiết; không bố trí kinh phí mua sắm trang thiết bị đắt tiền; giảm mạnh chi cho khánh tiết, hội nghị, hội thảo, lễ hội.
Uỷ ban thẩm tra nhất trí với đề nghị của Chính phủ, năm 2018 chỉ bố trí mua xe ô tô theo chức danh từ cấp bộ trưởng và tương đương trở lên, khi thật sự cần thiết phải bổ sung các chức danh còn lại đang được bố trí xe đưa đón sẽ nghiên cứu, tiến tới thực hiện khoán chi.
“Không bố trí ngân sách để khởi công, khánh thành các công trình, chi cho hoạt động không thuộc nhiệm vụ chi của NSNN. Không ban hành chính sách mới khi không có nguồn lực bảo đảm. Không nợ chính sách chi cho con người”, ông Hải nêu.
Đối với chi cải cách tiền lương, đa số ý kiến tán thành với đề xuất của Chính phủ về việc tăng mức lương cơ sở trên 7% theo Nghị quyết của Quốc hội. Một số ý kiến đề nghị việc điều chỉnh tiền lương phải gắn liền với việc phân bổ chi trên tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại bộ máy trong hệ thống chính trị theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6, nâng cao hiệu quả công việc, đẩy mạnh cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị sự nghiệp công.
Đồng thời, có ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá việc thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ của các đơn vị sự nghiệp công gắn với việc cắt giảm chi thường xuyên NSNN và giao dự toán phải đi đôi với giao biên chế hàng năm. Việc thực hiện cơ chế này đối với lĩnh vực y tế năm 2018 dự toán chỉ cắt giảm 90 tỷ đồng so với năm 2017, lĩnh vực giáo dục - đào tạo chỉ giảm 153 tỷ đồng so với năm 2017 là khá thấp, theo đó tác động của việc giao tự chủ đến việc giảm chi thường xuyên NSNN không nhiều.
Ngoài ra, một số ý kiến đề nghị, căn cứ lộ trình tăng mức lương cơ sở khoảng 7% hằng năm từ nay đến năm 2020, đề nghị Quốc hội cho phép một số địa phương có điều tiết về ngân sách trung ương trên cơ sở cam kết bảo đảm đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo lộ trình, được sử dụng 50% số dư từ nguồn cải cách tiền lương của địa phương để bổ sung vốn đầu tư phát triển.
