Cuộc tập trận Malabar năm nay diễn ra trong bối cảnh quân đội Ấn Độ và Trung Quốc đang gia tăng căng thẳng tại vùng biên giới giữa hai nước.
Malabar cũng được xem là lời đáp trả của các cường quốc hải quân trên thế giới trước sự gia tăng sức mạnh của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông và Biển Hoa Đông thời gian gần đây.
Trong một tuyên bố, Mỹ cho biết, cuộc tập trận này sẽ góp phần mở rộng phạm vi và tầm ảnh hưởng nhằm đáp trả các mối đe dọa an ninh hàng hải chung tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Khoảng 20 chiến hạm và tàu sân bay của ba nước tham gia cuộc tập trận này, trong đó có tàu sân bay lớn nhất thế giới USS Nimitz của Mỹ, hàng không mẫu hạm chở trực thăng Izumo, tàu chiến lớn nhất Nhật Bản kể từ Thế chiến thứ hai, và tàu sân bay Vikramaditya của Ấn Độ.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc gia tăng các hoạt động hàng hải tại Ấn Độ Dương, như xây dựng các cảng ở Sri Lanka, Bangladesh và Pakistan. Điều này khiến Ấn Độ lo ngại.
Cuộc tập trận trên biển này diễn ra vài tuần sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố mối quan hệ giữa Washington và New Delhi chưa bao giờ mạnh mẽ hơn lúc này tại cuộc đàm phán đầu tiên với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.