 |
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ký tuyên bố chung ngày 21/3. Ảnh: Sputnik |
“Đây là một ví dụ về cách các cường quốc thế giới, những thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và có trách nhiệm đặc biệt trong việc duy trì sự ổn định - an ninh trên toàn cầu, nên tương tác với nhau”, ông Putin nói tại bữa tiệc chiêu đãi sau cuộc hội đàm kéo dài nhiều giờ ở Điện Kremlin.
Tổng thống Nga trích dẫn “I Ching” (“Cuốn sách về những thay đổi”) để nói rằng người dân Nga và Trung Quốc có một "tâm hồn đồng điệu", có thể vượt qua mọi trở ngại bằng sức mạnh chung của họ.
Phát biểu với các phóng viên sau cuộc hội đàm, ông Putin nói rằng quan hệ giữa Trung Quốc và Nga đang ở "mức cao nhất trong lịch sử", hợp tác kinh tế và thương mại là ưu tiên của cả hai chính phủ.
Kinh tế và thương mại
Thương mại của Trung Quốc với Nga đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022, tăng 30%. Thương mại song phương đang trên đà đạt hơn 200 tỷ đô la trong năm nay, dù thực tế hai phần ba trong số đó được tính bằng đồng nhân dân tệ và rúp, khi cả hai nước đều đang rời xa đồng đô la.
Tổng thống Putin tán thành việc sử dụng đồng nhân dân tệ trong các thỏa thuận thương mại với các nước khác ở châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh.
Ông Tập và ông Putin cũng thảo luận về việc tăng quy mô thương mại, phát triển hơn nữa cơ sở hạ tầng hậu cần và xuyên biên giới, mở rộng hợp tác nông nghiệp để đảm bảo an ninh lương thực cho cả hai nước, cải thiện hợp tác trong trao đổi năng lượng, khoáng sản, kim loại và các sản phẩm hóa học. Trung Quốc và Nga cam kết mở rộng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo AI.
“Bằng cách phối hợp tiềm năng khoa học và năng lực sản xuất dồi dào của chúng tôi, Nga và Trung Quốc có thể trở thành những quốc gia đi đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ thông tin, an ninh mạng và trí tuệ nhân tạo”, ông Putin nói với các phóng viên.
Mối quan hệ đối tác quân sự mới
Tổng thống Putin mô tả mối quan hệ giữa Nga và Trung Quốc khác với các liên minh chính trị - quân sự đã phát triển trong Chiến tranh Lạnh, nói rằng mối quan hệ này “vượt trội so với hình thức hợp tác đa quốc gia và không có bản chất đối đầu”.
Mátxcơva và Bắc Kinh đã đồng ý “thường xuyên tiến hành các cuộc tuần tra chung trên biển, trên không và các cuộc tập trận chung”, tăng cường trao đổi và hợp tác quân sự bằng cách sử dụng tất cả các cơ chế song phương sẵn có, đồng thời tăng cường sự tin tưởng lẫn nhau giữa các lực lượng vũ trang.
Thúc đẩy quan hệ với Nga là “một lựa chọn chiến lược mà Trung Quốc đã đưa ra trên cơ sở lợi ích cơ bản của chính mình và các xu hướng phổ biến của thế giới”, ông Tập nói sau cuộc đối thoại đầu tiên hôm 20/3, giải thích rằng hai quốc gia chia sẻ cam kết xây dựng một thế giới đa cực.
Đề xuất hòa bình cho Ukraine
Tổng thống Nga khen ngợi lộ trình hòa bình do Trung Quốc đề xuất vào tháng trước, nói rằng nhiều điểm của lộ trình này “có thể được coi là nền tảng cho một giải pháp hòa bình khi Kiev và phương Tây sẵn sàng”.
Tuy nhiên, ông Putin chỉ ra rằng cả Ukraine và những nước ủng hộ họ ở phương Tây hiện không sẵn sàng thảo luận về hòa bình.
Đáp lại, Chủ tịch Trung Quốc khẳng định: “Chúng tôi luôn ủng hộ hòa bình và đối thoại, chúng tôi kiên quyết đứng về phía lẽ phải của lịch sử.”
Nhiều thỏa thuận được kí kết
Đến tối 21/3, hội nghị thượng đỉnh Nga và Trung Quốc đã đưa ra tổng cộng 14 tuyên bố, nghị định thư, bản ghi nhớ và thỏa thuận.
Trong hai tuyên bố chung, Nga và Trung Quốc đã cam kết “làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác toàn diện và hợp tác chiến lược bước vào một kỷ nguyên mới”, đồng thời xây dựng một kế hoạch phát triển cho các lĩnh vực hợp tác kinh tế quan trọng đến năm 2030.
Các bộ khoa học của hai nước đã ký một nghị định thư về tăng cường hợp tác trong lĩnh vực “nghiên cứu khoa học cơ bản”, trong khi một nghị định thư khác thiết lập cơ chế cho các cuộc gặp thường xuyên trong tương lai giữa lãnh đạo hai nước.
Mátxcơva và Bắc Kinh đã đồng ý hợp tác sản xuất chương trình truyền hình chung. Đài truyền hình Nga VGTRK và China Media Group đã ký một biên bản ghi nhớ hợp tác. Các hãng thông tấn nhà nước Tass và Tân Hoa Xã cũng đồng ý trao đổi thông tin.
Sáu bản ghi nhớ khác liên quan đến thương mại, lâm nghiệp, nông nghiệp, bảo vệ người tiêu dùng và cơ sở hạ tầng ở Viễn Đông của Nga. Tập đoàn năng lượng hạt nhân Nga Rosatom và cơ quan năng lượng nguyên tử Trung Quốc đã nhất trí về “một chương trình toàn diện hợp tác lâu dài trong lĩnh vực lò phản ứng neutron nhanh và khép kín chu trình nhiên liệu hạt nhân”.
Cũng tại cuộc hội đàm, ông Tập Cận Bình đã mời Tổng thống Nga Putin đến thăm Bắc Kinh để dự diễn đàn Vành đai – Con đường lần thứ ba.
