UBND tỉnh Đồng Tháp (địa phương sản xuất lúa thứ 3 cả nước) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho DN kinh doanh XK gạo. Theo tỉnh này, ngoài hạn ngạch 400.000 tấn, đề nghị xem xét cho các DN tiếp tục thực hiện XK gạo với những hợp đồng đã ký và phải giao trong tháng 4/2020. Trước mắt, cho thông quan ngay với những lô hàng đã nằm tại cảng chờ xuất và có thể tính vào chỉ tiêu XK theo chỉ đạo của Thủ tướng trong tháng 5/2020.
Đối với DN kinh doanh XK gạo có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), UBND tỉnh Đồng Tháp đề nghị xem xét được phân phối mặt hàng gạo tại thị trường nội địa trong điều kiện được điều hành XK theo hạn ngạch như hiện nay.
Tỉnh Đồng Tháp hiện có Công ty TNHH Ricegrowers Việt Nam – Tập đoàn Sunrice là DN FDI hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh lúa gạo, được Bộ Công Thương cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh XK gạo ngày 4/5/2019, có hiệu lực đến hết 4/5/2024. Trong quá trình sản xuất kinh doanh, DN đã gặp một số khó khăn, vướng mắc do các quy định tại Thông tư số 34/2013 của Bộ Công Thương. UBND tỉnh Đồng Tháp đã có báo báo, đề xuất tại Công văn số 471/UBND-ĐN ngày 15/11/2019 gửi Bộ Công Thương nhưng đến nay vẫn chưa nhận được hướng dẫn để tháo gỡ vướng mắc cho DN.
Theo UBND tỉnh Đồng Tháp, tỉnh này đứng thứ 3 cả nước về sản lượng lúa, mỗi năm sản xuất trên 3 triệu tấn, năng lực chế biến trên 3 triệu tấn gạo/năm cung cấp cho thị trường trong nước và XK. Ba tháng đầu năm 2020, Đồng Tháp XK ước đạt 58.295 tấn gạo, kim ngạch ước đạt 24,2 triệu USD, tăng 30% về lượng và 24% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019.
Theo báo cáo từ các DN thì lượng gạo các DN đã ký hợp đồng còn lại cần phải XK từ nay đến cuối năm hơn 71.500 tấn. Trong đó, hợp đồng giao hàng trong tháng 4/2020 là 38.807 tấn (hiện có hơn 26.300 tấn gạo đã đóng container nằm tại cảng).
Đến thời điểm công bố hết hạn ngạch XK gạo trong tháng 4/2020, các DN chỉ đăng ký mở được tờ khai hải quan theo hợp đồng đã ký là 14.150 tấn, còn lại chưa đăng ký mở được tờ khai hải quan là 24.657 tấn. Các DN gặp rất nhiều khó khăn, phát sinh nhiều chi phí, mất uy tín đối với khách hàng, thậm chí dẫn đến việc đối tác, bạn hàng quốc tế kiện vi phạm hợp đồng do chậm hoặc không thể giao hàng.
UBND tỉnh Đồng Tháp cũng kiến nghị cho mặt hàng gạo nếp (mã HS: 1006.30.30) được XK không theo hạn ngạch như hiện nay. Vì hiện tại diện tích sản xuất nếp của địa phương cũng nhiều (vụ Đông Xuân 2019-2020 là hơn 35.000ha, Hè Thu 2020 hơn 23.000ha); trong khi nhu cầu tiêu thụ trong nước chiếm rất ít.
Ngày 22/4 làm việc nắm tình hình
Trong văn bản (hỏa tốc) mời làm việc gửi Văn phòng Chính phủ, các bộ ngành và địa phương, Bộ Công Thương cho biết sáng 22/4 tại TP.HCM, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh sẽ chủ trì buổi làm việc với các nội dung như đánh giá nguồn cung, tình hình XK gạo của các thương nhân, số lượng tồn kho của các thương nhân bao gồm cả lượng gạo đang ở cảng chờ XK, khó khăn vướng mắc và một số nội dung liên quan. Thành phần tham dự gồm có đại diện Văn phòng Chính phủ, các bộ ngành NN&PTNT, Tài chính, Công an, Ngân hàng Nhà nước, lãnh đạo UBND TP.HCM và các tỉnh thành vùng ĐBSCL, lãnh đạo Hiệp hội Lương thực Việt Nam và một số thương nhân kinh doanh XK gạo.
