 |
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. (Ảnh: Reuters) |
Nửa đêm 29/10, Thủ tướng Benjamin Netanyahu viết rằng ông không được báo cáo về nguy cơ nào trước khi Hamas tấn công Israel ngày 7/10. Ông Netanyahu có vẻ đổ lỗi cho lãnh đạo quân đội và tình báo về cuộc tấn công khiến ít nhất 1.400 người Israel thiệt mạng. Ông nói rằng trước đó họ khẳng định Hamas “đã bị ngăn chặn và sẵn sàng thỏa thuận”.
Tweet này ngay lập tức gây náo loạn. Các lãnh đạo chính trị chỉ trích ông Netanyahu chơi trò chính trị khi chiến dịch quân sự khó khăn đang diễn ra ở Dải Gaza. Phản ứng mạnh đến mức Thủ tướng phải xóa tweet và xin lỗi: “Tôi đã sai”, ông viết.
Các chuyên gia cho rằng sự việc này xác nhận tình trạng rạn nứt ngày càng lớn trong giới chính trị và quân sự, đặt ra câu hỏi về khả năng của Thủ tướng Netanyahu trong điều hành đất nước vượt qua cuộc chiến tranh mà không đặt lợi ích của bản thân cao hơn an ninh quốc gia.
Yossi Mekelberg, cộng tác viên của Chương trình Trung Đông và Bắc Phi tại Chatham House, đánh giá: “Đây là một chiến dịch quân sự rất khó khăn, nên họ cần một thủ tướng có trách nhiệm, trong khi không một ai (trong Chính phủ Israel) tin tưởng ông Netanyahu. Đó là vấn đề chính của nội các hiện nay”.
Ngay sau ngày 7/10, ông Netanyahu thành lập nội các chiến tranh khẩn cấp bằng cách mở rộng liên minh cầm quyền Israel để bao gồm một số cựu sĩ quan quân đội cấp cao thuộc phe đối lập. Một trong số họ là cựu Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz, người đã nhanh chóng yêu cầu ông Netanyahu rút lại chức vụ gây tranh cãi trong khi thể hiện sự ủng hộ hoàn toàn đối với quân đội và Shin Bet - cơ quan tình báo nội địa của Israel.
Sau đó xuất hiện một loạt chỉ trích từ các nhà lãnh đạo khác. “(Netanyahu) không quan tâm đến an ninh, ông ấy không quan tâm đến con tin, chỉ quan tâm đến chính trị”, nghị sĩ đối lập Avigdor Lieberman, người từng là bộ trưởng quốc phòng dưới quyền ông Netanyahu, phát biểu. Người phát ngôn quân đội Israel Daniel Hagari từ chối bình luận. “Chúng ta đang có chiến tranh”, ông nói.
Sự căng thẳng và chia rẽ xảy ra khi Israel vật lộn với hậu quả của một trong những thất bại tình báo lớn nhất của đất nước. Nhiều người trong bộ máy an ninh đã thừa nhận thiếu sót, nhưng ông Netanyahu thì không.
Sau dòng tweet gây bão, nhà lãnh đạo Israel tổ chức một cuộc họp báo vào cuối tuần qua, nhưng Thủ tướng Israel né tránh câu hỏi liệu ông có phải chịu trách nhiệm hay không, chỉ nói rằng mọi người sẽ phải “đưa ra câu trả lời cho những câu hỏi khó, kể cả tôi”, sau khi chiến tranh kết thúc.
Xung đột xảy ra ngay sau một cuộc khủng hoảng chính trị vì ông Netanyahu quyết thực hiện kế hoạch cải cách tư pháp gây tranh cãi, khiến hàng chục ngàn người xuống đường biểu tình phản đối suốt mấy tháng.
Theo một cuộc thăm dò do Viện Dân chủ Israel công bố tuần trước, niềm tin vào chính phủ đã giảm xuống mức thấp nhất trong 20 năm, khi chỉ còn 20% người Israel nói rằng họ tin tưởng nội các của ông Netanyahu, thấp hơn 8 điểm phần trăm so với tháng 6. Tuy nhiên, ông Netanyahu nổi tiếng với kỹ năng sinh tồn chính trị.
Thủ tướng tại vị lâu nhất của Israel lần đầu tiên nhậm chức vào năm 1996 và đã nắm quyền 13 trong 14 năm qua.
Mouin Rabbani, đồng chủ biên của Jadaliyya và là nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu xung đột và nhân đạo, cho rằng dù nội các chiến tranh có thể bị chia rẽ, nhưng việc mở rộng chính phủ để bao gồm các thành viên quân sự cấp cao, như cách ông Netanyahu đã làm, vẫn có thể phục vụ lợi ích chính trị của nhà lãnh đạo này.
Theo ông Rabbani, nước cờ đó không chỉ nhằm mở rộng cơ sở chính trị của ông Netanyahu mà còn có thể giúp nhà lãnh đạo này chuyển trách nhiệm sang cơ quan an ninh nếu nước này gặp phải thất bại quân sự nào ở Dải Gaza.
