Phát biểu hôm 19/7 trong cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Tehran, ông Khamenei tuyên bố nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin không "chủ động" ở Ukraine, thì Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ châm ngòi cho một cuộc chiến với Nga về Crimea - bán đảo mà Kiev tuyên bố là lãnh thổ của mình dù đã sáp nhập Nga từ năm 2014.
“Về Ukraine, nếu ông không phủ đầu thì đối phương có thể đã châm ngòi chiến tranh”, ông Khamenei nói.
Lãnh tụ Iran mô tả phương Tây “hoàn toàn đối lập với một nước Nga mạnh mẽ, độc lập”, và NATO là “một thực thể nguy hiểm không có ranh giới trong chính sách bành trướng của mình”. Ông nói thêm rằng “nếu không bị ngăn chặn ở Ukraine thì họ sẽ khởi động một cuộc chiến tương tự sau đó, viện dẫn vấn đề Crimea”.
 |
Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Lãnh tụ tối cao của Iran - Ayatollah Ali Khamenei tại Tehran hôm 19/7. Ảnh: AP |
Crimea được coi là đất của Nga từ thời đế quốc, và từng là một nước cộng hòa tự trị trong Liên bang Xô viết cho đến khi được lãnh đạo Liên Xô nhượng lại cho Ukraine vào năm 1954. Khu vực này thuộc quyền kiểm soát của Ukraine sau khi Liên Xô tan rã, và đã bỏ phiếu gia nhập Nga vào năm 2014. Tuy nhiên cả Ukraine và các quốc gia phương Tây đều không công nhận quyết định này. NATO từng yêu cầu Mátxcơva bàn giao lại Crimea cho Ukraine.
NATO lần đầu tiên thiết lập quan hệ đối tác với Ukraine vào năm 1997, và trong Tuyên bố Bucharest năm 2008, khối này nói rằng Ukraine, Georgia “sẽ trở thành thành viên của NATO” vào một ngày không xác định trong tương lai.
Nếu Ukraine gia nhập NATO, 30 thành viên khác của khối này sẽ lập tức trở thành các bên liên quan trong cuộc đối đầu giữa Kiev với Nga.
Về phần mình, Ukraine từng đưa mục tiêu trở thành thành viên NATO vào Hiến pháp năm 2019, bất chấp những cảnh báo của Mátxcơva rằng việc đưa lực lượng và vũ khí liên minh đến biên giới sẽ tạo ra một mối đe dọa an ninh không thể chấp nhận được.
Tuy nhiên, tham vọng gia nhập NATO của Ukraine dường như đã sụp đổ. Igor Zhovkva, một cố vấn của Tổng thống Volodymyr Zelensky, nói với Financial Times vào tháng trước rằng Kiev sẽ không tiếp tục theo đuổi việc gia nhập liên minh. Dù vậy, Ukraine vẫn mong muốn có thể giành lại quyền kiểm soát Crimea và đe dọa sẽ tấn công bán đảo này bằng vũ khí phương Tây.
Đáp lại, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, cựu Tổng thống Dmitry Medvedev cảnh báo rằng một cuộc tấn công như vậy sẽ khiến Ukraine phải hứng chịu “Ngày Phán xét”.
