Cuối tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera tìm cách đạt được đồng thuận từ dân chúng tại khu vực dự kiến đặt hệ thống phòng thủ tên lửa tối tân do Mỹ phát triển. Động thái này diễn ra trong lúc một số người dân và quan chức địa phương đặt câu hỏi một hệ thống như thế có cần thiết nữa hay không, khi căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên đã dịu bớt, hãng tin Kyodo tường thuật.
Theo hãng tin Nhật Bản, chính phủ nước này đang theo đuổi kế hoạch lắp đặt hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis phiên bản trên bờ (khác với phiên bản trên tàu chiến) rất tốn kém ở các tỉnh Akita và Yamaguchi nhằm tăng cường năng lực quốc phòng của Nhật Bản trước mối nguy tên lửa từ CHDCND Triều Tiên. Dự kiến, hệ thống này sẽ đi vào hoạt động từ năm 2023.
Nhưng nhiều người dân sống tại các địa điểm dự kiến triển khai hệ thống đã bày tỏ nỗi lo ngại rằng sóng radar quân sự gây hại cho sức khỏe con người. Một số người cũng băn khoăn có thật sự cần một hệ thống như thế khi căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên đã dịu đi rất nhiều trong vài tháng qua.
Và để nhận được sự ủng hộ về việc triển khai hệ thống Aegis trên bờ, cuối tuần trước, ông Onodera đã thăm viếng tỉnh Yamaguchi và Akita. “Triều Tiên có hàng trăm tên lửa đạn đạo có thể bắn tới Nhật, một số đầu đạn hạt nhân và chưa có gì chắc chắn là có thể loại bỏ những thứ đó. Mối nguy mà chúng ta phải đối đầu chưa thay đổi”, ông Onodera nói với tỉnh trưởng Tsugumasa Muraoka của tỉnh Yamaguchi.
Không chỉ có khả năng bắn hạ tên lửa đạn đạo, hệ thống phòng thủ Aegis của Nhật còn có thể đối phó với các tên lửa hành trình, theo lời ông Onodera.
Nhật Bản cho đến nay đã xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa hai lớp: hệ thống Aegis triển khai trên tàu chiến, trang bị các tên lửa đánh chặn Standard Missile-3 và hệ thống phòng không Patriot.
Tuy nhiên, tháng 12/2017, chính phủ Nhật Bản công bố kế hoạch Aegis trên bờ, cho rằng một hệ thống Aegis trên mặt đất sẽ giúp Lực lượng phòng vệ Nhật Bản (SDF) nhanh chóng triển khai đánh chặn tên lửa hơn trên tàu chiến.
Yếu tố Trung Quốc?
Theo SCMP, tuy Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Onodera chưa bao giờ đề cập Trung Quốc trong việc triển khai Aegis, nhưng rõ ràng là Tokyo cho rằng có thể mối nguy từ Bình Nhưỡng có thể lắng dịu, thách thức lâu dài từ Bắc Kinh vẫn còn nguyên đó.
Jun Okumura, nhà phân tích thuộc Viện nghiên cứu Quốc tế Meiji có trụ sở ở Tokyo, nói ý kiến của tỉnh trưởng các nơi dự kiến đặt hệ thống Aegis phản ánh ý nguyện của dân địa phương và “có thể hiểu được”. Nhưng ông cho rằng không có khả năng chính phủ Nhật sẽ dừng chương trình Aegis trên bờ. “Có người sẽ nói rằng hòa bình (trên bán đảo Triều Tiên) có vẻ bền vững và cần phải giảm đáng kể số quân Mỹ đồn trú tại Nhật Bản”, Okumura nói. “Nhưng những ai quan sát tình hình thế giới chặt chẽ và, quan trọng hơn là chính phủ Nhật Bản, cảm thấy còn quá sớm để nói những thay đổi ở Triều Tiên là thực sự hay chỉ mang tính tạm thời”.
Okumura nói cho dù bán đảo Triều Tiên có hòa bình thì Nhật Bản vẫn cần phải đảm bảo có hệ thống phòng thủ tốt nhất. Bởi đang có những dấu hiệu cho thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nghĩ khác về căn cứ quân sự của Mỹ trên đảo Okinawa. Rất có thể ông Trump cho rằng duy trì chúng là quá đắt đỏ và Mỹ cần cắt bớt chi phí quân sự. Điều dễ hiểu là trong bối cảnh đó, Nhật Bản lại càng phải sẵn sàng trong việc hoàn thiện năng lực phòng thủ.
Theo SCMP, tuy Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Onodera chưa bao giờ đề cập Trung Quốc trong việc triển khai Aegis, nhưng rõ ràng là Tokyo cho rằng có thể mối nguy từ Bình Nhưỡng có thể lắng dịu, thách thức lâu dài từ Bắc Kinh vẫn còn nguyên đó.
