Ngăn chặn thất thoát tài sản nhà nước
Tại phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, trái phiếu Chính phủ và vốn vay nước ngoài đã từng được giám sát. Ông đề nghị nên tập trung vào lĩnh vực rất quan trọng là giám sát việc sử dụng vốn ODA, bởi lĩnh vực này đã bộc lộ nhiều tồn tại, yếu kém trong quản lý. Về giám sát cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước (DNNN), theo Phó chủ tịch Quốc hội, như thế cũng chỉ gói gọn trong một nhánh và cũng thực hiện giám sát rồi. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, phải mở rộng hơn và nên chăng cần giám sát việc đổi mới hoạt động của DNNN, trong đó có cả DN 100% vốn nhà nước, có cả DN cổ phần. Ngoài ra, theo ông Hiển cũng có thể lựa chọn, giám sát việc thực hiện chính sách tạo điều kiện cho DN nhân phát triển.
ĐB Nguyễn Quốc Bình (Hà Nội) cũng cho rằng, lĩnh vực cổ phần hóa DNNN nên lùi lại, vì đang có nhiều cuộc thanh tra, kiểm toán nên Quốc hội chưa cần thiết phải làm ngay. Tương tự về nguồn vốn trái phiếu Chính phủ và vốn vay, theo ĐB, việc này chưa phân bổ xong nên chưa cần giám sát. Tuy nhiên, ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) lại cho rằng, không nhất thiết cứ phải xong rồi mới giám sát, mà có thể làm song hành, để thúc đẩy thực hiện tốt hơn.
“Cổ phần hóa DNNN, nếu không giám sát thì không phát hiện vướng chỗ nào, tại sao chậm, hay sau cổ phần hóa lại xảy ra hàng loạt sai phạm? Cổ phần hóa đang thực hiện thì càng phải giám sát. Với nguồn vốn liên quan đến nợ công cũng nên lựa chọn giám sát để thấy sự điều chỉnh thế nào và việc xử lý ra sao”, ông Cường nhấn mạnh, đồng thời cho rằng, không nên giới hạn chỉ trong hai chuyên đề, nếu thấy cấp bách có thể tăng lên.
Giám sát sở hữu chéo tại ngân hàng
Theo ĐB Nguyễn Quang Tuấn (Hà Nội), gần đây báo chí đã nói nhiều đến một số DN “có vấn đề” khi cổ phần hóa. ĐB đoàn Hà Nội đồng tình với chương trình giám sát việc sắp xếp, cổ phần hóa DNNN để “tài sản nhà nước không rơi vào túi cá nhân”. Tương tự, đối với việc quản lý, sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, vốn vay nước ngoài, mục đích tạo nguồn đầu tư, nhưng gần đây cử tri và ĐBQH thấy việc đầu tư dàn trải, kém hiệu quả. “Càng vay thì nợ công, nợ xấu càng tăng. Cần giám sát để xem việc đầu tư có hiệu quả hay chưa và vướng mắc ở đâu để có hướng giải quyết”, ĐB Tuấn đề nghị.
Đề cập đến các dự án đầu tư kém hiệu quả, theo Tổng Kiểm toán nhà nước (KTNN) Hồ Đức Phớc, hiện đã công bố 12 dự án thua lỗ lớn, nhưng thực chất chưa biết còn bao nhiêu dự án xảy ra thua lỗ như vậy? Tổng kiểm toán đề nghị, đối với các dự án BOT, hay sử dụng vốn ODA, có những vấn đề nổi cộm, nếu tiến hành giám sát sẽ “có lợi cho dân nhiều hơn”. Ngoài ra, Tổng KTNN Hồ Đức Phớc cũng cho rằng, bất cập trong lĩnh vực ngân hàng đã được phản ánh nhiều trong thời gian qua, trong đó chủ yếu là các ngân hàng thương mại. Theo ông Hồ Đức Phớc, nên chăng có chương trình giám sát hoạt động của ngân hàng thương mại, nhất là những vấn đề liên quan đến sở hữu chéo?
Đồng tình với quan điểm trên, ĐB Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) đặt câu hỏi: Ngoài 12 dự án thua lỗ ra, còn bao nhiêu dự án khác như vậy? Theo ĐB Cầu, giám sát các dự án có nguy cơ thất thoát, thua lỗ là một trong những nội dung mà dư luận hết sức quan tâm, cần bổ sung vào chương trình giám sát của Quốc hội trong năm tới.
Sửa luật để xử lý cán bộ đã nghỉ hưu
Cùng ngày, thảo luận về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2018 và điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2017, ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TP Hồ Chí Minh cho rằng, việc sửa đổi Luật cán bộ, công chức, viên chức có tính chất rất quan trọng. Thực tế do còn nhiều bất cập nên việc xử lý những vấn đề có liên quan gặp nhiều vướng mắc, thiếu hành lang pháp lý.
Để giải quyết vấn đề này, Quốc hội đã giao cho Chính phủ nghiên cứu, sửa đổi, hoặc ban hành quy định nhưng theo bà Tâm đến nay vẫn chưa thấy đưa vào chương trình. Bà Tâm khẳng định, đây là vấn đề có tính ưu tiên cao. Do đó, tới đây cần phải ưu tiên đưa dự án Luật cán bộ, công chức, viên chức sửa đổi vào chương trình. Cùng đề cập đến luật này, theo ĐB Nguyễn Thanh Quang (Đà Nẵng), việc xử lý kỷ luật một cán bộ, công chức vô cùng khó khăn, phải qua rất nhiều công đoạn, mất ít nhất 1/3 năm do quá nhiều quy định. ĐB Quang đề nghị cần sớm rà soát, sửa đổi cho phù hợp để xử lý các trường hợp tương tự cho hiệu quả, tạo ra sự đồng thuận trong dân.
Trước đó, báo cáo Quốc hội về nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho hay, trong kế hoạch thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) đã giao Ban cán sự Đảng Chính phủ thực hiện “rà soát các quy định xử lý, kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa kỷ luật của Đảng với kỷ luật hành chính nhà nước”.
Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 2 của Quốc hội và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã giao Chính phủ khẩn trương nghiên cứu, trình Quốc hội xem xét, quyết định việc ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung quy định của luật về cán bộ, công chức, viên chức, tạo cơ sở pháp lý đồng bộ để xử lý các hành vi vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức, kể cả khi đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác ra khỏi bộ máy nhà nước. “Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ có báo cáo cụ thể với Quốc hội về nội dung, tiến độ chuẩn bị dự án đã được cơ quan có thẩm quyền phân công như đã nêu ở trên”, ông Định nêu.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, phải mở rộng hơn và nên chăng cần giám sát việc đổi mới hoạt động của DNNN, trong đó có cả DN 100% vốn nhà nước, có cả DN cổ phần. Ngoài ra, theo ông Hiển cũng có thể lựa chọn, giám sát việc thực hiện chính sách tạo điều kiện cho DN phát triển.
Chọn 2/4 nội dung giám sát
Ngày 23/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội dự kiến chương trình giám sát của Quốc hội năm 2018. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định 2 trong 4 nội dung giám sát: Cụ thể gồm: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về sắp xếp, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước; Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ, vốn vay nước ngoài để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế - xã hội; Việc thi hành pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông; Việc thực hiện chính sách, pháp luật hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
Luân Dũng
