Khác trước nhiều
Cuối giờ chiều 19-7, bà Hoàng Thị Thu Loan 50 tuổi, ở khu phố 5, phường Bến Thành được con gái chở đến trụ sở UBND phường Bến Thành nằm trên đường Nguyễn Trãi.
Vừa bước xuống xe, bà Loan được một bảo vệ tiếp cận (thuộc công ty bảo vệ chuyên nghiệp) hỏi tên tuổi và địa chỉ nhà. Sau đó, người bảo vệ nhanh chóng dùng máy bộ đàm gọi vào tổ nhân viên phía trong.
Khi bà Loan bước vào thì đã có thông báo nhận hồ sơ sao y là các văn bản liên quan hộ tịch để làm thủ tục cho con gái du học ở Úc. Bà chỉ cần đóng lệ phí theo quy định và ra về. Mọi thứ diễn ra chưa đến 10 phút.
Còn dư thời gian, bà tranh thủ trò chuyện với nữ nhân viên đang làm thủ tục cho bà. Tôi hỏi bà có hài lòng về những gì mà chính quyền phường Bến Thành đã thực hiện, bà Loan cười: “Rất hài lòng, khác trước nhiều”.
Bà còn nói thêm, vì bà đã có dấu vân tay và có hồ sơ trong dữ liệu của phường nên cần gì chỉ vào tài khoản và đăng ký lấy cuộc hẹn.
Có thể bà Loan không biết nhưng mọi giao dịch giữa bà và nhân viên phường đều được lãnh đạo phường quan sát từ “trung tâm chỉ huy”, nằm ở tầng lửng, có cửa sổ nhìn thẳng xuống phòng họp.
Hệ thống camera cho phép quan sát và ghi nhận hoạt động, diễn biến của các phòng ban, đặc biệt là khu vực tiếp công dân.
Khi lãnh đạo phường cần theo dõi cụ thể, họ chỉ cần dùng tay chạm vào hệ thống nhiều màn hình được thu nhỏ đặt chung trên màn hình máy tính, zoom hiển thị rõ nét và nghe đối thoại giữa nhân viên phường với công dân.
 |
| Mô hình "phần mềm một cửa - quản lý dân cư" bằng vân tay tại phường Bến Thành đã tạo sự hài lòng cho công dân phường này. Ảnh: Hữu Vinh . |
“Trung tâm chỉ huy” cũng là nơi chứa 3 máy chủ. Trung tâm này được điều hành bởi tổ công nghệ thông tin (CNTT) được hình thành từ đề án “Chương trình quản lý cư dân” do Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Bến Thành, Lê Trương Hải Hiếu, cầm trịch.
Đề án quản lý dân cư
Rời vị trí Bí thư quận Đoàn quận 1 về phường Bến Thành từ tháng 2-2010, Lê Trương Hải Hiếu (sinh năm 1979) lấy kinh nghiệm từ khi viết một số đề án phục vụ công tác Đoàn trong đó có đề án quản lý đoàn viên mà T.Ư Đoàn đang triển khai rộng khắp, để bắt đầu chấp bút cho “Chương trình quản lý dân cư - phần mềm một cửa”.
Hiếu chấp bút viết đề án theo dạng mind- map (sơ đồ tư duy, giản đồ ý) với khái niệm đơn giản của sự hiểu thấu về “cải cách thủ tục hành chính” là làm sao bớt rườm rà cho dân, dân đến làm thủ tục phải thật thoải mái như về nhà của mình và không mất thời gian.
Viết xong ra giấy, dùng camera của chiếc iPhone đang sử dụng để chụp lưu hình ảnh và đề án hình thành, Hiếu mời lãnh đạo phường họp và trình bày nội dung. Ban lãnh đạo phường đồng ý và tổ CNTT làm việc với từng bộ phận nhà đất, bảo hiểm y tế, địa chính, xây dựng…
Trong đó có chương trình thu thập dấu vân tay để xử lý phần nhận dạng dân cư, một chức năng của phân hệ tư pháp hộ tịch. Khi dấu vân tay của các công dân được lưu, đồng nghĩa các giao dịch về thủ tục hành chính trước đó của họ sẽ được lưu trong một hồ sơ và được quản lý riêng bởi một tài khoản truy cập trên website www.phuongbenthanh.gov.vn .
Và khi đó dù có đi xa cách mấy, công dân của phường Bến Thành cũng có thể vào tài khoản để booking (đặt chỗ) những loại giấy tờ cần sao y , trích lục và lấy giờ hẹn.
Website nói trên sẽ chính thức ra mắt nhân kỷ niệm ngày Thương binh liệt sĩ 27-7 năm nay. Hiện tại, phường Bến Thành đã thu thập được trên 2.000/18.000 vân tay của công dân phường.
Phần mềm giúp số hồ sơ tư pháp hộ tịch phường xử lý trong 6 tháng đầu năm tăng nhanh chóng với 88.570 hồ sơ (trung bình một ngày 490 hồ sơ). Từ thành công của đề án “Phần mềm một cửa - quản lý dân cư” này, mới đây, Phó chủ tịch UBND TPHCM Lê Minh Trí đã giao UBND quận - huyện nghiên cứu tham khảo mô hình trên để triển khai.
“Nếu 233 phường xã trong toàn thành phố triển khai đồng nhất dự án trên và các phường, quận huyện liên thông thì các công dân sống ở phường này có thể truy xuất hồ sơ của họ có liên quan phường khác và như vậy người dân không bị thủ tục hành chính gây phiền hà, mất thời gian” - Lê Trương Hải Hiếu nói.
Ấp ủ giấc mơ
 |
| Phòng gym, căng-tin, mảng xanh của phường Bến Thành. Ảnh: Hữu Vinh . |
Anh Hiếu đưa tôi đi thăm một vòng trụ trở UBND phường Bến Thành. Tất cả khu vực đều được cải tiến, chỉnh tu bởi một không gian làm việc hiện đại, văn minh.
Hiếu nói, nhân lần tu nghiệp ở Nhật, anh đi tham quan và trông thấy các mô hình bàn ghế hiện đại được thiết kế thông minh, phù hợp cho các không gian hẹp, anh lấy máy ảnh chụp và về nhờ thiết kế lại, đặt sản xuất.
Kết quả hàng vẫn đảm bảo chất lượng, kỹ thuật nhưng giá thành chỉ bằng 30% so với hàng nhập. Hệ thống khóa cửa đều dùng mẫu vân tay.
Ở trong trụ sở phường còn có phòng gym dành cho công chức phường tập thể dục những lúc rảnh để đảm bảo sức khỏe.
Rồi mảng xanh của bức tường còn chút diện tích hiếm hoi trong trụ sở chật hẹp được Hiếu lưu tâm và cho thiết kế. Chàng bí thư phường trẻ tuổi này còn chú ý cả việc xây dựng lại một hệ thống toilet theo tiêu chuẩn “sao” quốc tế...
Chưa dừng lại đề án Phần mềm một cửa – quản lý dân cư, Hiếu cùng nhóm của anh còn xúc tiến triển khai chương trình xử phạt điện tử. Nhóm đã làm việc với đoàn thanh niên bưu điện, kho bạc và ngân hàng để tiến đến việc thí điểm mô hình đóng phạt hành chính ngay tại nơi cư ngụ.
Hiếu diễn giải, một công dân ngụ ở Củ Chi, bị phạt xe đỗ trái phép dưới lòng lề đường ở khu vực phường Bến Thành. Nếu ông đến tận phường Bến Thành để nhận quyết định xử phạt rồi ra kho bạc nộp tiền, sau đó quay về phường lấy giấy tờ bị tạm giữ và trở về lại Củ Chi thì mất rất nhiều thời gian.
Còn nếu chương trình được áp dụng, ông ta có thể ra bưu cục gần nhà để nộp phạt. Nhân viên bưu cục sẽ có quyền truy cập vào hệ thống trên mạng và thông qua hệ thống thu cước tự động BOS, người bị phạt chỉ cần quẹt thẻ tín dụng của bất kỳ ngân hàng nào và trả phí.
Khi đó trên hệ thống mạng sẽ xác nhận người bị xử phạt đã hoàn thành trách nhiệm và ngay trong ngày nhân viên phường Bến Thành có thể tổng hợp các hồ sơ đã xử lý, làm thủ tục hoàn trả giấy tờ thông qua nhân viên giao nhận mang đến tận tay người bị xử phạt.
Ngoài chi phí đóng phạt theo quy định, người bị phạt chỉ tốn thêm một khoản phí nhỏ nữa mà khỏi phải bỏ công đi nộp phạt rườm rà như hiện nay.
