Là người uy tín nhất làng Trang, già làng Ama Thiệu hiểu rõ tầm quan trọng của việc học với tương lai trẻ em dân tộc thiểu số. Thấy trường tiểu học Nguyễn Trãi lụp xụp, những miếng gỗ mất đinh xiêu vẹo dính vào nhau làm vách mà bụng Ama Thiệu đau như cắt.
“Ngồi trong cái lớp này, mùa mưa thì bùn đất ẩm ướt, mùa nắng thì nóng như đốt da, đốt thịt trẻ con. Còn những ngôi mộ cạnh trường có thể mang mầm bệnh truyền nhiễm tới gần 500 học sinh nên mình đề xuất Ủy ban xã phải di dời ngay!”.
Đề xuất của già làng Ama Thiệu được chính quyền xã Ia Piar chấp thuận. Tuy nhiên, mọi biện pháp vận động người dân dời khu nhà mồ từ chính quyền dường như không tác dụng, bởi dân làng sợ thần linh trừng phạt, gây tai ương, mất mùa .
“Già làng Ama Thiệu là người cương trực, dám nghĩ dám làm. Ông đã chỉ cho giáo viên trong trường hiểu tâm lý người địa phương, và nói cho dân làng hiểu giá trị của việc học. Ông như cây cổ thụ vững chãi, quý giá của làng Trang và của đồng bào Jrai.”
Ông Nguyễn Văn Linh - Hiệu trưởng trường tiểu học Nguyễn Trãi chia sẻ
Trăn trở nhiều đêm, già làng Ama Thiệu nghĩ ra giải pháp: “Mình mổ một con heo to đãi dân làng. Khi mọi người no say, mình đứng lên tuyên bố chính mình sẽ là người đầu tiên di dời mộ tổ tiên. Nếu thần linh bắt tội mình sẽ gánh chịu, ruộng vườn, nhà cửa giao cho dân làng quyết định. Còn không chuyện gì xảy ra thì tất cả dân làng phải làm theo, dời phần mộ tới nghĩa trang xã quy hoạch cách đó 3 km”.
Tháng 9/2011, già Ama Thiệu cúng và di dời mồ mả cha mẹ. Lập tức tin đồn bay khắp làng, cho rằng ông sẽ không sống nổi qua vụ Đông xuân năm đó. “Gặp vợ con mình đi làm rẫy họ tránh từ xa, đám thanh niên lấy đá ném lên mái nhà. Thậm chí mình còn bị mấy người cầm dao đuổi đánh, phải nhờ chính quyền xã bảo vệ suốt hai ngày!”.
Đông xuân qua đi, già vẫn khỏe mạnh. Liên tiếp mấy vụ mùa gia đình Ama Thiệu đều bội thu. Mọi nghi ngờ của dân làng dần bị dập tắt. Ama Thiệu lại mua một con heo to nữa đãi dân làng. Ông cầm bản cam kết trên tay, nhắc lại lời hứa của dân làng: “Người Jrai vốn trọng chữ tín, một lời nói như đinh đóng cột, ai hứa rồi đều phải làm!”.
Vui mừng biết tin đồng bào làng Trang đã đồng ý dời khu nhà mồ, UBND huyện Phú Thiện hỗ trợ gần 100 triệu đồng mua heo, bò cho làng Trang làm lễ bỏ mả. Chỉ 3 ngày, gần 120 ngôi mộ bao quanh trường tiểu học Nguyễn Trãi được chuyển hết về nghĩa trang của xã Ia Piar. Hôm đó, hàng trăm người dân mang heo đến cúng bỏ mả. Khung cảnh rộn ràng như đi hội.
Năm 2012, nhận được hỗ trợ từ chương trình Đèn đom đóm, cộng với 2.000m2 đất Già làng Ama Thiệu hiến tặng, cùng sự chung sức từ chính quyền Phú Thiện, trường tiểu học Nguyễn Trãi được xây mới, mở rộng với đầy đủ trang thiết bị đạt chuẩn quốc gia.
Ông Rcom Xuân, Phó Bí thư Đảng ủy xã Ia Piar cho biết: Nhiều năm gần đây, tà đạo Tin lành Đêga hoạt động dưới nhiều hình thức khác nhau nhằm xúi giục bà con chống phá Đảng, chính quyền. Trong những buổi họp thôn, già làng Ama Thiệu đã đứng ra giải thích, vận động để bà con không tin theo lời ngon ngọt viển vông của bọn xấu. Từ đó, làng Trang không còn tà đạo, kinh tế khởi sắc, nhiều năm liền được chính quyền khen thưởng.
