Theo Forbes, Janet Yellen hiện là người phụ nữ quyền lực thứ 4 thế giới. Song, rất ít người Mỹ biết đến tên của vị Chủ tịch FED này. Khảo sát của NBC/WSJ từ tháng 3/2015 cho thấy khoảng 70% người Mỹ không biết bà Yellen là ai.
Là người đứng đầu ngân hàng trung ương Mỹ, bà Yellen có tầm ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế Mỹ nói riêng và thị trường tài chính toàn cầu nói chung. Thế giới có thể mất trắng hoặc kiếm thêm hàng nghìn tỷ USD bởi mỗi lời nói của bà Yellen. Vì thế, bà thường chỉ dùng một tông giọng khi nói về chính sách của FED, tránh những từ ngữ hay ngữ điệu có thể khuấy đảo giới đầu tư.
Bà Yellen vốn luôn giữ được thái độ điềm tĩnh từ thời còn học trung học ở Brooklyn, New York - nơi bà đã tốt nghiệp với tấm bằng thủ khoa. Sau này, bà Yellen vẫn gây được ấn tượng với rất nhiều người, không chỉ bởi sự thông minh mà còn bởi khả năng làm việc dưới áp lực cao.
Bà đang trở thành tâm điểm chú ý của cả thế giới khi hôm nay, FED bước vào cuộc họp quan trọng, có thể ảnh hưởng tới hàng triệu người dân Mỹ và thị trường tài chính toàn cầu. Trong cuộc họp chính sách ngày 16 - 17/9, các thành viên của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) thuộc FED được cho là sẽ bỏ phiếu về việc nâng lãi suất trong tháng 9. Và nếu không phải là tháng 9, cũng sẽ là một thời điểm nào đó trong tương lai gần.
Nâng lãi suất đồng nghĩa với việc FED công nhận đà phục hồi của kinh tế Mỹ. Mặt khác, việc này có thể sẽ châm ngòi cho làn sóng biến động mạnh trên thị trường toàn cầu.
Phần lớn thời gian trong nhiệm kỳ làm Chủ tịch FED, bà Yellen chỉ tiếp nối những chính sách của người tiền nhiệm là ông Ben Bernanke. Tuy nhiên, sự khác biệt sắp tới sẽ nằm ở phương pháp và thời điểm bà Yellen thực hiện lộ trình nâng lãi suất, giới chuyên gia cho biết.
"Bắt đầu nâng lãi suất có nghĩa chúng ta sẽ bước vào thời đại của Yellen. Điều này hoặc sẽ giúp bà Yellen tiếp tục giữ chức Chủ tịch FED hoặc sẽ khiến bà bị mất chức", chuyên gia kinh tế cấp cao - Gus Faucher tại hãng dịch vụ tài chính PNC nói.
Bạn bè của bà Yellen, các quan cựu quan chức FED và một số chuyên gia kinh tế độc lập đều nhận xét bà khá khiêm tốn, chịu được áp lực lớn và luôn nhận thức được các quyết định của mình dù phải đối mặt với nhiều bất ổn nghiêm trọng.
Trước khi nhậm chức Chủ tịch, bà Yellen từng nhiều lần trải qua những tình huống khó khăn, khi vẫn còn là một quan chức cấp cao FED trong thời kỳ khủng tài chính. Giáo sư Andrew Rose tại Đại học California kể lại thời điểm ông cùng vị Chủ tịch FED trải qua một trong những trận động đất kinh khủng nhất lịch sử nước Mỹ vào ngày 17/10/1989. Trận động đất Loma Prieta làm rung chuyển cả bang San Francisco, khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng nghìn người bị thương.
Vào thời điểm xảy ra động đất, bà Yellen và ông Rose là giáo sư trong trường, đang ở tầng thứ 6 của một tòa nhà cũ thuộc khuôn viên trường. Khi các bức tường và sàn nhà bắt đầu rung lắc mạnh, bà Yellen là người cuối cùng sống sót mà ông Rose nhìn thấy.
Ông nhanh chóng chạy về phía cửa ra vào để trú ẩn trong khi bà Yellen vẫn ngồi ở bàn làm việc. "Bà ấy rất bình tĩnh, không khóc cũng không la hét. Nếu bà ấy cũng có thể hành động như thế trong cuộc khủng hoảng tài chính tiếp theo (nếu có) thì tốt biết mấy", ông Rose nhận định.
Nhiều người chỉ trích cho rằng, vẫn tồn tại mối quan hệ xoay vòng giữa FED và Phố Wall (chỉ các thị trường tài chính, tổ chức tài chính và doanh nghiệp lớn, giám đốc và quản lý các công ty). Tuy nhiên, bà Yellen lại khẳng định, phần lớn bạn bè và các chuyên gia kinh tế của bà đều thuộc Main Street (chỉ những nhà đầu tư cá nhân, nhân viên và người Mỹ nói chung).
Trên thực tế, khác với nhiều thành viên trong hội đồng của FED, bà Yellen chưa bao giờ làm việc tại Phố Wall. Bà lớn lên trong một gia đình thuộc tầng lớp trung lưu và không hề có hứng thú với những công việc kiếm bộn tiền, ông Rose cho hay.
Không có hứng thú với tiền bạc nhưng bà Yellen lại rất thích nấu nướng và thực phẩm. Bạn bè thường khen ngợi món sườn của bà Yellen và đánh giá bà là người có khẩu vị tốt nhất cả thị trấn.
James Wilcox – một người bạn của bà Yellen không quá ngạc nhiên khi bà trở thành Chủ tịch FED. Nhưng ông cho biết, đó không phải là mục tiêu sự nghiệp mà họ thường thảo luận trong những bữa trưa của hai người.
"Không ai trong chúng tôi có thể tưởng tượng nổi rằng, người thường ngồi cùng bàn ăn món tôm Szeuchuan với tôi cuối cùng lại trở thành Chủ tịch FED. Nhưng Janet vẫn luôn là chính mình", ông Wilcox nói.
Glenn Khoury là bạn học cùng trường với bà Yellen tại trường Trung học Fort Hamilton ở Brooklyn. Dù không thân thiết, sau 52 năm tốt nghiệp, ông Khoury vẫn nhớ rõ Yellen là một người rất minh bạch và thông minh trong lĩnh vực tài chính. "Bà ấy muốn đi đâu thì chắc chắn sẽ tới đó", ông nói.
Thời học trung học, bà Yellen từng là chủ bút của báo trường và chịu trách nhiệm phỏng vấn các thủ khoa. Và vì cũng tốt nghiệp thủ khoa nên có lần bà đã tự phỏng vấn mình với những lời độc thoại rất hài hước, như "Tôi bắt đầu nhé, tôi biết bạn là một học sinh cuối cấp năng động, hấp dẫn và tài năng...", hay khi tự hỏi bản thân về việc trở thành một nhà báo trung học, bà Yellen đã trả lời: "Miễn bình luận".
