Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, thị trường bất động sản năm 2022 có sự tăng trưởng vào các tháng đầu năm nhưng có xu hướng giảm dần và trầm lắng vào nửa cuối năm do gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tình trạng thiếu nguồn cung, thiếu cân đối trong cơ cấu sản phẩm; trong đó thiếu trầm trọng nhà ở xã hội, nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình.
 |
Nhiều dự án bất động sản gặp vướng mắc về pháp lý. |
Bên cạnh đó, thị trường gặp khó khăn trong huy động và tiếp cận các nguồn vốn, trong khi trái phiếu doanh nghiệp bất động sản bắt đầu bộc lộ các rủi ro. Thị trường bất động sản trầm lắng đang kéo theo sự đình trệ của nhiều thị trường khác. Số lượng dự án bất động sản hoàn thành và cấp mới năm 2022 hạn chế ở đa số các tỉnh thành trong cả nước, ước đến hết năm chỉ bằng 40-45% năm 2021.
Tổng lượng giao dịch bất động sản năm 2022 tương đương năm 2021 nhưng chủ yếu là do lượng giao dịch trong quý 1 và 2 và biến động giảm dần về cuối năm. Trong đó, quý 1 tăng nóng, quý 2 chững lại, quý 3 bắt đầu giảm mạnh và hầu như rất hạn chế trong quý 4.
Tín dụng kinh doanh bất động sản chiếm tỷ lệ cao trong tổng dư nợ tín dụng cả nước và tiềm ẩn rủi ro. Trong khi đó, trái phiếu doanh nghiệp bất động sản giảm dần theo các quý và hầu như không còn phát hành mới trong giai đoạn cuối năm.
Ngoài ra, thị trường bất động sản cũng tồn tại một số vấn đề khác, như: Cơ cấu sản phẩm bất động sản chưa phù hợp, trong đó phổ biến là bất động sản ở các phân khúc nhà ở trung, cao cấp, bất động sản du lịch có biểu hiện dư thừa.
Đáng chú ý, có nhiều phân khúc đã vượt dự báo đến năm 2025. Trong khi đó, thiếu trầm trọng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân và nhà ở thương mại giá phù hợp cho đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình (nhà ở xã hội mới đạt 7,8 trên 12,5 triệu m2 theo yêu cầu).
Theo Bộ Xây dựng, đối với tình trạng trầm lắng của thị trường bất động sản, qua khảo sát, kiểm tra cho thấy có nhiều vướng mắc chính gây đình trệ, vướng mắc về mặt pháp lý là lớn nhất, chiếm 70% khó khăn của các dự án bất động sản, nhà ở hiện nay.
“Có vướng mắc liên quan khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng do Nhà nước kiểm soát chặt chẽ hơn hoạt động cho vay trong lĩnh vực bất động sản và hạn mức tín dụng của các ngân hàng, tổ chức tín dụng dành cho lĩnh vực bất động sản cạn dần. Nhưng cũng có vướng mắc do tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, sợ rủi ro pháp lý trong một số đơn vị, cán bộ công chức dẫn đến đùn đẩy hồ sơ lòng vòng, tránh né trách nhiệm không dám đề xuất, không dám quyết định”, Bộ Xây dựng thông tin.
Bên cạnh đó, các sàn giao dịch bất động sản hoạt động thiếu ổn định; hoạt động môi giới chưa được kiểm soát tốt.
Công tác quản lý quy hoạch, xây dựng, quy hoạch sử dụng đất và thị trường bất động sản tại các địa phương có tồn tại, bất cập. Một số địa phương có hiện tượng tách thửa, phân lô bán nền không đúng quy định, không phù hợp quy hoạch, thiếu hạ tầng nhưng chưa được kiểm tra, xử lý triệt để; công tác thông tin, công khai minh bạch về quy hoạch và các dự án hạ tầng, nâng loại đô thị, đơn vị hành chính còn chưa đầy đủ, kịp thời.
