Bộ Công Thương họp khẩn bàn cách 'giải cứu' đàn heo cho người dân

Đánh giá việc giải cứu đàn lợn tồn trong dân là việc làm cấp bách, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng,  khi hàng nghìn hộ dân điêu đứng vì giá lợn hơi giảm, lượng thịt lợn tồn không có đầu ra thì đây không còn  là vấn đề riêng của Bộ NN&PTNT nữa mà cần có sự chung tay của tất cả các bộ ngành, trong đó có Bộ Công Thương.  “Cần vào cuộc một cách có trách nhiệm, sốt sắng để tìm các giải pháp trước mắt cũng như lâu dài”, ông Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.

Tại cuộc họp, các ý kiến đều cho rằng nguyên nhân cốt lõi nhất dẫn đến những khó khăn trong tiêu thụ của ngành chăn nuôi lợn thời gian qua là do các hộ nông dân tăng đàn để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc bất chấp các cảnh báo rủi ro từ Bộ Công Thương, khiến nguồn cung thịt lợn nội địa vượt quá nhu cầu trong nước.

Khi Trung Quốc tăng cường giám sát, phòng chống hoạt động nhập khẩu hàng hóa (trong đó có lợn sống) trái phép qua biên giới đất liền, hoạt động xuất khẩu lợn sống qua biên giới phía Bắc sang Trung Quốc ngay lập tức bị ảnh hưởng, càng gây sức ép lên giá thịt lợn trong nước.

Đại diện các cục, vụ của Bộ Công Thương cũng cho rằng, vấn đề quy hoạch ngành chăn nuôi của Việt Nam, đang tồn tại nhiều bất cập. Như nhiều mặt hàng nông sản khác, mặt hàng lợn thịt được chăn nuôi khá phân tán, quy mô nhỏ lẻ (hình thức chăn nuôi truyền thống, kiểu tận dụng với quy mô nhỏ lẻ đang tồn tại ở hầu khắp các tỉnh trong cả nước, chiếm khoảng 65-70% về đầu con) nên tiêu thụ tại các vùng miền phần lớn phụ thuộc vào các tiểu thương (cá nhân) mua gom và tự giết mổ bán cho các tiểu thương tại các chợ. Điều này gây khó khăn lớn cho việc tổ chức lưu thông phân phối cũng như quản lý hoạt động của các thương nhân nhỏ lẻ ở khâu trung gian.

Hầu hết các hộ chăn nuôi đều chăn nuôi không theo tiêu chuẩn, quy chuẩn nên khi nguồn cung dư thừa rất khó để kết nối tiêu thụ vào các kênh lớn như các doanh nghiệp chế biến, giết mổ tập trung và các siêu thị. Sản xuất tự phát nên không có hợp đồng bao tiêu dẫn tới giá bấp bênh...  Bên cạnh đó, chăn nuôi phần lớn nhỏ lẻ mang tính tự phát không theo quy hoạch, không tổ chức chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ.

Sau khi rà soát số liệu nhập khẩu, nguồn cung, sức tiêu thụ của thị trường, sản lượng đàn lợn tồn trong kho, Bộ Công Thương cho biết, sẽ chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp với Sở NN&PTNT các địa phương làm việc với doanh nghiệp chế biến, giết mổ, phân phối rà soát chi phí trong các khâu nhằm tiết giảm các chi phí trung gian, giảm sự chênh lệch giữa giá thu mua và giá bán lẻ. Cùng đó, tổ chức chương trình kết nối giữa các doanh nghiệp và các vùng sản xuất, tăng cường thu mua chế biến, cấp đông nhằm hỗ trợ tiêu thụ lợn thịt cho thị trường.

“Sẽ xem xét việc kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng nhà nước có chính sách hỗ trợ vốn vay cho các doanh nghiệp chế biến, giết mổ, kinh doanh thịt lợn tăng lượng thu mua và trữ đông thịt lợn chăn nuôi trong nước”, Bộ Công Thương cho hay.

Về giải pháp lâu dài, Bộ Công Thương cũng cho biết, sẽ đề nghị Bộ NN&PTNT quy hoạch, kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh trên vật nuôi, tổ chức sản xuất, chăn nuôi theo đúng tiêu chuẩn, đáp ứng yêu cầu của các nước nhập khẩu để phối hợp, hỗ trợ cho Bộ Công Thương trong việc đàm phán mở rộng thị trường xuất khẩu chính ngạch.

Việc chỉ đạo hoạt động sản xuất chăn nuôi phải gắn với thị trường tiêu thụ đồng thời tăng cường gắn kết thông qua hợp đồng giữa sản xuất và các doanh nghiệp chế biến, phân phối…

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, giá bán thịt lợn ngoài thị trường đã giảm so với trước ngày 20/4 khoảng 5.000-10.000 đồng/kg (tùy nơi bán). Nhiều siêu thị như Co.op mart, Big C, Vissan đã giảm giá bán thịt lợn trong toàn hệ thống từ 5-10%, có mặt hàng giảm 20% để kích thích nhu cầu tiêu dùng của người dân, đồng thời giữ nguyên giá thu mua để giảm bớt khó khăn cho người chăn nuôi; Tại TP HCM, giá bán thịt lợn trong Chương trình bình ổn thị trường đã được điều chỉnh, giá áp dụng từ sáng 27/4 dao động từ 63.000-77.500 đồng/kg, cá biệt một số loại sản phẩm đặc thù có giá 87.500 đồng/kg như thịt nạc dăm, nạc vai...