“Pháo xa sương mù”
Với khả năng phun sương kích cỡ micromet, “pháo xa sương mù” được coi là phương án dập bụi mịn hiệu quả cho các thành phố ô nhiễm. Thế nhưng 2 tháng qua, chiếc xe này dường như bị lãng quên. Đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) cho biết, thời gian qua đơn vị áp dụng mức độ vệ sinh môi trường cấp 1 - mức tăng cường làm sạch cao nhất hiện nay. Cụ thể, đã chính thức áp dụng thí điểm tại chi nhánh Ba Đình và Hoàn Kiếm.
Ngoài rửa hè, quét hút và rửa đường phố hằng ngày, các chi nhánh đã thay thế phương pháp thu gom thủ công bằng cách sử dụng xe điện 2 bánh vệ sinh chuyên dụng để làm sạch vỉa hè và đường phố. Tần suất làm sạch được tăng lên đáng kể, lên đến 20 phút/lượt. Việc ứng dụng công nghệ này tối ưu hóa quy trình làm việc, việc làm sạch không bị gián đoạn.
Cấp bách ngăn chặn ô nhiễm không khí tại Hà Nội, TPHCM
Ngày 10/12, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường. Nghị quyết yêu cầu ban hành và triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045; đồng thời thực hiện ngay các biện pháp cấp bách kiểm soát, ngăn chặn và khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí tại thành phố Hà Nội và TPHCM.
Luân Dũng
Đáng chú ý, để giảm bụi mịn, các xe rửa đường mới được huy động với tần suất cao hơn để thực hiện quét rửa đồng thời tại các tuyến phố trung tâm. Thời gian hoạt động được kéo dài từ 9h sáng đến 23h đêm.
“Pháo xa sương mù” - phương tiện phun sương dập bụi mịn được kỳ vọng làm giảm ô nhiễm cho Thủ đô - hiện chưa được quan tâm đúng mức. Đơn vị quản lý thiết bị phun sương dập bụi cho biết, hiện có duy nhất 1 xe chuyên dụng đang thực hiện trên 49 tuyến đường thuộc 4 phường Cửa Nam, Ba Đình, Giảng Võ và Ngọc Hà.
Việc vận hành xe phun sương hiện nay hoàn toàn từ kinh phí của doanh nghiệp hỗ trợ thành phố. Thế nhưng các đề xuất của doanh nghiệp về việc hoạt động của xe nhiều tháng qua vẫn chưa được các sở, ngành của thành phố Hà Nội chấp thuận và cho chủ trương. “Để phát huy hiệu quả dập bụi, chúng tôi có một số đề xuất như phun sương ban ngày, xin một số tuyến di chuyển cụ thể... Nhưng đã đề xuất gần 2 tháng nay chưa nhận được phản hồi. Giờ chạy loanh quanh không đúng tuyến đường được giao cũng không được phép”, một cán bộ nêu khó khăn.
Vùng phát thải thấp
Ông Đàm Văn Huân, Trường ban Đô thị HĐND TP. Hà Nội, cho rằng, để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, thành phố cần thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn; đổi mới quy trình, nâng cao hiệu quả công tác thu gom, vận chuyển, duy trì vệ sinh môi trường. Triển khai các nhà máy xử lý chất thải rắn theo quy hoạch, điển hình như Khu xử lý chất thải rắn Châu Can và Khu xử lý chất thải rắn Núi Thoong. Thực hiện đồng bộ các giải pháp cải thiện chất lượng không khí, hạn chế bụi từ các công trình xây dựng, chấm dứt tình trạng đốt chất thải không đúng nơi quy định. Tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát, ngăn ngừa ô nhiễm môi trường ở các làng nghề, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp...
Ông Huân cho biết, tại kỳ họp thứ 28, HĐND thành phố đã ban hành Nghị quyết Quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn thành phố nhằm cụ thể hóa điểm a khoản 2 Điều 28 Luật Thủ đô năm 2024. Theo lộ trình, từ 1/7/2026, Hà Nội sẽ thí điểm thực hiện vùng phát thải thấp tại một số khu vực tại 9 phường trong vành đai 1; từ 1/1/2028, thực hiện vùng phát thải thấp tại 14 phường từ vành đai 2 trở vào; từ 1/1/2030 thực hiện vùng phát thải thấp tại 36 xã, phường trong vành đai 3.
Trong vùng phát thải thấp, thành phố sẽ phát triển hạ tầng giao thông nhằm hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, phát triển hệ thống giao thông công cộng. Bên cạnh đó, thành phố cấm xe mô tô, xe gắn máy khác lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/ thời điểm hoặc khu vực. Ngoài ra, sẽ hạn chế, tiến tới cấm xe ô tô không đáp ứng quy chuẩn khí thải mức 4 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/thời điểm hoặc khu vực.
Ông Huân đề nghị UBND thành phố sớm xây dựng nghị quyết, quy định về lộ trình, thời gian, biện pháp triển khai vùng phát thải cấp. Điều này, sẽ sớm giải quyết môi trường.
Liên quan đến vấn đề này, UBND TP. Hà Nội đã có văn bản giao các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai một loạt các biện pháp nhằm giảm ô nhiễm môi trường. Trong đó, UBND thành phố yêu cầu các đơn vị tăng cường kiểm tra, xử lý các hoạt động đốt mở (đốt rác, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp); giám sát các đơn vị dịch vụ, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đảm bảo đúng quy định; có biện pháp kiểm soát bụi nghiêm ngặt (che chắn, rửa xe khi ra khỏi công trường, phun sương giảm bụi); không cấp phép thi công đào lòng lề đường, vỉa hè trong giai đoạn cuối năm.
Bên cạnh đó, UBND thành phố giao Sở Xây dựng nghiên cứu và thí điểm công nghệ phun sương giảm bụi tại khu dân cư, công viên và đường giao thông; giao Công an thành phố tích hợp với camera AI để xử lý các vi phạm về môi trường, đốt rác thải trái phép; chủ tịch UBND các phường, xã đình chỉ thi công (nếu cần thiết) đối với các công trình không đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường…
Kiểm soát phương tiện giao thông
Phó Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, thành phố đang thực hiện nhiều giải pháp giảm ô nhiễm môi trường, trước mắt là kiểm soát công trình xây dựng và phương tiện giao thông.
Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, tính đến hết quý II/2025, thành phố có hơn 9,2 triệu phương tiện giao thông (trong đó xe máy chiếm trên 86%, tốc độ tăng thêm mỗi năm từ 4-5%). Lượng xe máy đã sử dụng trên 10 năm chiếm 72,6%. Sở Xây dựng đang kiểm tra, rà soát và thu hồi rào chắn một số công trình, dự án giao thông thi công trên đường, trong đó có dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá và dự án tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội.
Với giải pháp kiểm soát phương tiện giao thông, ông Quyền cho biết, các sở, ngành đang thực hiện các giải pháp để từ 1/7/2026 sẽ thực hiện cấm xe máy xăng và xe tải, xe chở khách vào trung tâm thành phố từ Vành đai 1 trở vào. Với lộ trình chuyển đổi toàn bộ phương tiện ô tô chở khách, trong đó có xe buýt, taxi từ xe chạy dầu sang xe chạy điện, năng lượng xanh, ông Quyền cho biết, thời hạn mà Chính phủ đặt ra là đến năm 2035, nhưng Hà Nội đặt ra kế hoạch hoàn thành việc này từ nay đến năm 2030.
Trọng Đảng
