Ngày 4/11/2021, Bộ KHCN vừa ban hành Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN13396 về camera giám sát hành trình trên xe kinh doanh vận tải được quy định tại Nghị định 10/2020/NĐ-CP quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (viết tắt là Nghị định 10). TCVN13396 quy định cụ thể về đặc tính kỹ thuật thiết bị, dữ liệu hình ảnh và hành trình, các dữ liệu kết hợp, thời gian lưu trữ và quy định về thử nghiệm, đánh giá thiết bị.
Theo đó, sản phẩm đạt TCVN13396 là một thiết bị giám sát hành trình có công nghệ 4G trở lên nhưng được gắn thêm mắt thu camera, phù hợp với Nghị định 10 và các văn bản pháp luật có liên quan.
 |
Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN13396:2021 giúp tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp vận tải khi lựa chọn camera giám sát hành trình |
Ông Nguyễn Trường Giang, Phó Chi hội Giám sát hành trình (GSHT), nơi tập hợp các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh camera giám sát hành trình, thuộc Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam chia sẻ: “Hiện nay, việc lắp camera Nghị định 10 đang có 2 xu hướng: Rời rạc và tích hợp. Xu hướng rời rạc phải sử dụng 2 thiết bị trên xe, gồm 1 thiết bị camera rời và 1 thiết bị giám sát hành trình. Nếu xe dùng 2 thiết bị rời rạc sẽ hại ắc quy, dùng tới 2 SIM nên tốn chi phí duy trì lâu dài... Sắp tới, Bộ Thông tin và truyền thông cắt sóng 2G, doanh nghiệp lắp hai thiết bị rời rạc phải một lần nữa mất phí nâng cấp thiết bị GSHT lên 4G”.
Theo ông Giang, bản chất TCVN13396 là hướng đến việc tích hợp giữa camera Nghị định 10 với thiết bị giám sát hành trình trước đây và các doanh nghiệp chỉ cần 1 thiết bị duy nhất trên xe. Nhờ vậy, nhà xe chỉ cần dùng 1 sim, khi cắt 2G thì không mất chi phí nâng cấp, dữ liệu đồng nhất… “Đây là xu hướng tất yếu. Một vài hội viên có thể có sản phẩm tích hợp đáp ứng được TCVN13396 và đang đăng ký và làm thủ tục đo thử nghiệm, cấp chứng nhận. Một số doanh nghiệp không đủ năng lực sản xuất, buộc phải nhập khẩu, không chủ động được phần mềm và phần cứng” – ông Giang nói.
Ông Trần Quang Hà, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ (Bộ GTVT) cho biết: “Nghị định 10 chưa bắt buộc thiết bị phải theo tiêu chuẩn hay quy chuẩn nào, chỉ có yêu cầu các tiêu chí đầu ra hình ảnh và truyền dữ liệu. Do vậy, doanh nghiệp vận tải lắp thiết bị camera đáp ứng tính năng của thiết bị quy định tại Nghị định 10 và Thông tư 12 vẫn có thể đáp ứng yêu cầu. Tuy nhiên, Tiêu chuẩn camera giám sát hành trình giúp người sử dụng không mất thời gian đọc hiểu một số văn bản pháp luật vốn có nhiều vấn đề kỹ thuật phức tạp, mà chỉ cần lựa chọn sản phẩm được cấp chứng nhận đạt chuẩn. TCVN13396 đáp ứng được tính năng theo yêu cầu của Nghị định 10 và các thông tư, vừa đảm bảo minh bạch. Doanh nghiệp yên tâm sản xuất thiết bị, giúp cho người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn. Doanh nghiệp vận tải và nhà cung cấp thiết bị hợp tác trên cơ sở chất lượng được Tiêu chuẩn quy định”.
Lắp camera là chủ trương của Chính phủ sau hơn 3 năm dự thảo Nghị định 10, mang lại nhiều lợi ích cho xã hội như: An toàn giao thông; an ninh trật tự trên xe; hậu kiểm khi xảy ra như ẩu đả, xâm hại, tai nạn, mất hành lý trên xe... Trước thời điểm Nghị định 10 ban hành, nhiều doanh nghiệp vận tải đã chủ động lắp camera trên xe để nâng cao chất lượng quản lý và chất lượng dịch vụ. Trong phòng chống dịch, Camera rất hiệu quả trong việc truy vết nhanh và giúp doanh nghiệp vận tải thực hiện tốt 5K từ xa.
Do tình hình dịch bệnh, Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam đã có đề xuất các bộ, ngành liên quan và Chính phủ về việc lùi lắp Camera. Chính phủ đã đồng ý tạm ngưng xử phạt không lắp camera đến hết ngày 31/12/2021 để tháo gỡ khó khăn và để vận tải có thời gian thực hiện lắp camera theo Nghị định 10. Hiệp hội cũng đề xuất cần có tiêu chuẩn camera giám sát hành trình với Bộ KHCN với hàng loạt nội dung: Ban hành tiêu chuẩn sớm nhất theo xu hướng tích hợp để tối ưu chi phí, thuận tiện sử dụng nhưng lại đảm bảo không đội giá thành thiết bị. Trước đề xuất của Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam, Bộ KHCN đã ban hành kịp thời tiêu chuẩn Camera giám sát hành trình để tháo gỡ nút thắt cuối cùng cho vận tải trong việc lắp đặt camera.
Về cung ứng camera giám sát hành trình, nhiều doanh nghiệp đã tham gia thị trường tạo nên cuộc đua khốc liệt. Các nhà cung ứng buộc phải đổi mới công nghệ, vừa để đáp ứng các quy định, vừa phải cạnh tranh giá cả và chất lượng. Cũng nhờ đó, giá camera cạnh tranh nên người tiêu dùng được hưởng lợi.
Trước khi các doanh nghiệp tham gia cung ứng, giá lắp đặt thiết bị phần cứng khoảng 10-12 triệu/xe, hiện nay giá chỉ còn khoảng 3-5 triệu/xe. Giá cả tuy không còn đáng ngại, nhưng thị trường trăm hoa đua nở, không biết loại thiết bị nào “đạt chuẩn”, chọn nhầm lại tiền mất tật mang.
Ngày 23/11, Hiệp hội vừa có văn bản nhắc nhở các đơn vị vận tải hoàn thành lắp đặt camera trước ngày 31/12/2021. Hiệp hội khuyến cáo các đơn vị vận tải cân nhắc lắp đặt thiết bị sử dụng công nghệ 4G trở lên. Hiệp hội cũng thông báo đã có một số đơn vị đã sản xuất thành công thiết bị tích hợp cả camera và thiết bị giám sát hành trình và đang làm thủ tục Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN13396.
