Đó là bình luận của TS.BS Lê Vương Văn Vệ (chuyên gia nam học và hiếm muộn, Giám đốc Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội) về trường hợp nữ tử tù thụ án ở Quảng Ninh mang thai trong trại giam từ tinh trùng mua của phạm nhân nam đang gây xôn xao dư luận.
Theo TS.BS Vệ, ở điều kiện bình thường, tinh trùng có thể sống được từ 24-72 giờ, nhưng sau 24 giờ chất lượng tinh trùng giảm đáng kể. Tinh trùng có khả năng cao nhất xuyên qua màng noãn để thụ thai là 6-12 giờ sau phóng noãn.
Có nghiên cứu phát hiện tinh trùng có thể sống 5 ngày trong dịch nhầy đường sinh dục. Khả năng sống của tinh trùng phụ thuộc hoàn toàn vào môi trường bảo quản. Nếu với cách bảo quản... bằng túi nilon như của nam tù nhân trong trường hợp ở Quảng Ninh thì khả năng tinh trùng chỉ sống được khoảng 2 giờ.
“Khi đã sống được, tinh trùng có khả năng “tự bơi” nên chỉ cần dính bên ngoài âm đạo thì cũng vẫn có khả năng thụ thai. Do đó, chỉ cần tinh trùng khỏe mạnh thì việc bơm tinh trùng một cách thô sơ vẫn có khả năng mang thai” - ông Vệ nói.
Tiến sĩ Vệ cho biết, kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung là phương pháp thụ tinh nhân đạo (kỹ thuật IUI) thường được sử dụng trong điều trị vô sinh. Phương pháp bơm tinh trùng vào tử cung chỉ thành công khi có ít nhất một trứng gặp được một tinh binh khỏe mạnh.
Theo thống kê, ở Việt Nam, tỷ lệ thành công của IUI chỉ đạt khoảng 20%. Vì vậy trường hợp phạm nhân này mang thai theo cách như trên, xét về khía cạnh khoa học, là khá may mắn.
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công như chất lượng trinh trùng và noãn, chu kỳ rụng trứng...
Tiến sĩ Hồ Sỹ Hùng, Phó giám đốc Trung tâm hỗ trợ sinh sản quốc gia cho biết, thông thường, trong phương pháp IUI, tinh dịch được thu thập bằng cách thủ dâm và được đựng bằng lọ nhựa khử trùng đặc biệt.
Phòng phục vụ lấy tinh trùng được trang bị đầy đủ và kín đáo. Các mẫu tinh trùng sau khi được sàng lọc sẽ được lưu giữ trong điều kiện nghiêm ngặt âm (-) 196 độ bằng nitơ lỏng. Ở Việt Nam, việc lưu giữ tinh trùng cũng đã được thực hiện ở một số cơ sở phụ sản lớn như Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Trung tâm công nghệ mô phôi thuộc Học viện Quân y, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội...
Ở các nước trên thế giới, người ta cho rằng trong điều kiện bảo quản đúng yêu cầu kĩ thuật thì có thể lưu giữ tinh trùng 20 năm. Thực tế, từng có em bé được thụ tinh thành công từ tinh trùng được bảo quản tới 15 năm. Tuy nhiên, theo một số bác sĩ chuyên ngành hỗ trợ sinh sản, tinh trùng được bảo quản tại ngân hàng tốt nhất nên sử dụng trong vòng 5 năm.
Tuy nhiên, nếu điều kiện bơm không đảm bảo, khử trùng sạch sẽ như những trường hợp tự bơm tinh trùng vào tử cung thì rất có thể tinh trùng bị nhiễm khuẩn. Tuy đã đi vào âm đạo người nữ giới và thụ thai được thì khả năng xảy thai xảy ra là rất lớn.
Đặc biệt, khi làm kỹ thuật, người nam giới phải được thăm khám để xem có bị mắc các bệnh lây truyền như HIV, viêm gan B hay có bất thường nhiễm sắc thể không, sẽ được lấy 3 mẫu tinh trùng cách nhau tối thiểu 3 ngày. Sau đó 3 tháng quay lại để làm xét nghiệm HIV, nếu âm tính thì khi đó các mẫu tinh trùng mới đủ điều kiện sử dụng.
Vì thế, hành động tự bơm tinh trùng để thụ thai như thế này là vô cùng nguy hiểm. Không thể loại trừ trường hợp đứa bé sinh ra sẽ mang những bệnh lây truyền do tinh trùng của người nam giới không đảm bảo.