> Bầu cử Mỹ và những khiếm khuyết
 |
| Trong phòng chờ tại Tổng hành dinh của đảng Cộng hòa. |
Trong Tổng hành dinh
Tiết trời Washington D.C sáng hôm đó hửng nắng, nhưng dường như không thể xua đi nỗi buồn tê tái của những người Cộng hòa.
Tòa nhà này không có gì khác lạ, nhưng được rất nhiều người biết đến vì nơi đây đã phát hiện, bầu chọn ra những ứng cử viên ra tranh cử và trở thành những Tổng thống huyền thoại trong lịch sử nước Mỹ, là sở chỉ huy của chiến dịch tranh cử…Gần 8 giờ sáng, cửa ra vào mới mở, nhưng bên trong mới chỉ có vài nhân viên an ninh đang lúi húi sắp báo để chuẩn bị phân phát cho các phòng ban.
Vì lý do an ninh, một nhân viên an ninh khác ra nhắc nhở chúng tôi không được chụp hình.
Phòng chờ trong tổng hành dinh rộng chừng 50 m2 như một phòng truyền thống thu nhỏ, treo đủ mọi loại logo đã từng được dùng trong các chiến dịch tranh cử Tổng thống của ứng cử viên đảng Cộng hòa, kỷ vật, hình ảnh của những chặng đường lịch sử hoàn kim.
Ảnh của cha con cựu Tổng thống Bush và những nhân vật nổi trội khác được treo trang trọng trong phòng. Cố Tổng thống Dwight Eisenhower của đảng Cộng hòa còn được đúc tượng bán thân.
 |
| Ông Sean Spicer: "Chúng tôi đã làm tốt nhưng vẫn thất bại". |
Khoảng 8 giờ 20, cựu nhà báo nổi tiếng Sean Spicer, nay là Giám đốc Truyền thông, Phát ngôn viên của Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, mới lò dò ra đón chúng tôi trong bộ dạng ngái ngủ, mệt mỏi dù ông luôn nhiệt tình với đồng nghiệp.
Sean Spicer từng nhiều năm đưa tin ở Nhà Trắng, từng tháp tùng nhiều Tổng thống Mỹ đi khắp thế giới, trong đó có Việt Nam, nên câu chuyện trở nên cởi mở hơn.
Chúng tôi được tiếp đón và cung cấp thông tin ngay tại phòng họp nhỏ tại tầng một, nơi chỉ cách đây ít ngày luôn nóng hầm hập bởi chiến dịch tranh cử vào giai đoạn quyết định.
Trên tường vẫn còn treo tấm bảng ghi chi chít lịch làm việc từ tuần trước, nhưng không ai buồn xóa đi.
Thấy chúng tôi ngạc nhiên trước sự vắng vẻ lạ thường của văn phòng khi đã 8 giờ 30 nhưng vẫn chưa có ai xuất hiện, Sean giải thích: “Như các bạn biết, ở đây tất cả mọi người đều đã làm việc liên tục suốt ngày đêm trong 7 tuần qua. Tôi và nhiều người khác hầu như không có ngày nghỉ cuối tuần. Các nhân viên quá mệt mỏi, ai cũng buồn. Hi vọng trong ít ngày tới hoặc muộn nhất là trong vòng 2 tuần mọi người sẽ nguôi ngoai và trở lại làm việc
bình thường”.
Trước câu hỏi về việc sau 2 lần thất bại liên tiếp, đảng Cộng hòa đã chuẩn bị gì cho bầu cử Tổng thống 2016 và liệu đã có ứng cử viên mới nào được đưa vào tầm ngắm, Sean cho rằng chưa đến lúc để bàn về việc này bởi trước mắt là nhìn thẳng vào thất bại.
Một ngày trước khi chúng tôi đến đây, các lãnh đạo đảng Cộng hòa đã bắt đầu quá trình xem xét lại để tìm hiểu họ đã làm gì sai và cần phải sửa chữa như thế nào.
Lãnh đạo Cộng hòa cho biết sẽ tiến hành lấy ý kiến, gặp gỡ, trao đổi với cả cử tri, tình nguyện viên, nhà tài trợ và các nhân viên…
Ông Sean buồn rầu giãi bày rằng với những người thất bại thì việc tự nhìn nhận, đánh giá lại những việc mình đã làm, đã tiêu tốn bao nhiêu tiền, huy động bao nhiêu người vào chiến dịch tranh cử, sai ở chỗ nào…lại càng cần thiết.
Sean ví việc này như tới bác sĩ để khám phát hiện bệnh, điều trị, chưa có những thay đổi gì quá lớn vào lúc này.
“Mọi người đã làm việc như điên và đảng nào cũng muốn chiến thắng. Các chỉ số cho thấy đội ngũ tranh cử của chúng tôi đã làm tốt hơn so với chiến dịch tranh cử Tổng thống năm 2008, nhưng vẫn thất bại. Đây là điều cần phải xem xét lại”, Sean thẳng thắn thừa nhận.
Cởi mở khi tự mổ xẻ một cách khá chi tiết trong từng lĩnh vực của chiến dịch tranh cử, Sean dường như đã bắt đầu nhận ra những sai lầm trong chiến thuật và thậm chí cả kỹ thuật tranh cử của đảng Cộng hòa khiến nhiều đối tượng cử tri rời xa như giới trẻ, phụ nữ... Tuy nhiên, theo phát ngôn viên đảng Cộng hòa, để hiểu thấu đáo mọi chuyện cần phải có thời gian.
Cuộc gặp kết thúc vào lúc 9 giờ 30, văn phòng ở tầng 1 của Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ vẫn vắng bóng nhân viên và khi chúng tôi ra đến cửa mới lác đác dăm người đi làm.
Những ngôi sao vụt tắt
Cách đây ít ngày, Romney - Ryan còn tràn ngập trên truyền thông Mỹ và ở đâu cũng được nhắc tới như những ngôi sao sáng nhất. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau bầu cử Tổng thống, cái tên Romney - Ryan đột nhiên biến mất nhanh đến mức gần như đã bị lãng quên.
Có chăng chỉ trong tổng hành dinh của đảng Cộng hòa, hình ảnh, băng rôn, khẩu hiệu của Romney - Ryan vẫn được treo, dán đầy quanh bàn làm việc của các nhân viên.
Mọi hoạt động của ông Romney hầu như không được các tờ báo lớn đề cập, ngoại trừ thông tin về việc ông phát biểu chúc mừng Tổng thống Obama tái đắc cử.
Hai chiếc chuyên cơ USA Jet của bộ đôi Romney – Ryan nghe nói cũng đã đắp chiếu và hiển nhiên nó cũng sẽ được sơn lại tiếp dù gần đây đã được mang bộ áo mới.
 |
| Logo trong các chiến dịch tranh cử của đảng Cộng hòa trong suốt chiều dài lịch sử. |
Trong chặng đua nước rút tuần cuối trước ngày bầu cử khi chúng tôi có mặt tại bang "chiến trường" Florida và Ohio, bộ đôi Romney - Ryan dường như rất sốt ruột và liên tiếp có những động thái bất ngờ.
Việc ông Romney tới TP Tampa (bang Florida) để vận động tranh cử một tuần trước bầu cử không nằm trong lịch trình từ trước, nhưng đã rất thành công ít nhất về mặt hình thức khi có tới vài ngàn người tham dự, cổ vũ nhiệt tình.
Điều đáng nói là cuộc vận động tranh cử diễn ra rất bài bản với sự xuất hiện của người nổi tiếng trong làng giải trí, cựu chính trị gia có ảnh hưởng, quan chức đương nhiệm và cuối cùng nhân vật chính mới xuất hiện với khả năng diễn thuyết có sức cuốn hút mạnh mẽ.
Vì sự hoàn hảo đó nên không ít chính trị gia, nhà vận động thuộc đảng Cộng hòa khi gặp chúng tôi sau ngày bầu cử đều loay hoay với câu hỏi “tại sao thất bại và đã sai ở điểm nào?”.
Cuộc vận động tranh cử lúc nửa đêm tại sân bay vùng Vienna (bang Ohio) của ứng viên Phó Tổng thống đảng Cộng hòa Paul Ryan còn gây bất ngờ hơn và chắc chắn ghi dấu ấn trong lịch sử tranh cử Tổng thống Mỹ.
Giữa tiết trời lạnh thấu xương lúc gần nửa đêm, chúng tôi cùng khoảng 3.000 người trung thành của đảng Cộng hòa đã vượt hàng chục kilômét đứng chôn chân hàng giờ để chờ ông Ryan tới và phát biểu chỉ trong hơn 10 phút - ngày bầu cử chỉ còn cách đó vài ba giờ.
Ngày bầu cử 6 - 11, chúng tôi nhận được tin chuyên cơ của ông Romney và Ryan sẽ đồng loạt đáp xuống sân bay Cleveland (Ohio) - lại một động thái bất ngờ không nằm trong lịch trình.
Cặp đôi đảng Cộng hòa dường như vẫn chưa yên tâm với cử tri ở bang chiến trường Ohio nên ngay đầu giờ chiều đã vào tận hạt Cuyohoga, thánh địa của đảng Dân chủ.
Trái với sự sốt sắng của phía đảng Cộng hòa, trong tuần nước rút chỉ có Phó Tổng thống Biden và cựu Tổng thống Bill Clinton xuất hiện tại Ohio để vận động tranh cử cho ông Obama.
Về chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ, ông Chris Nelson, Phó Chủ tịch Hiệp hội quốc tế Samuels với bản báo cáo uy tín Nelson, cho rằng nó nhiều khi không khác gì một trò chơi (Game).
Trí Đường
Từ Washington D.C, Mỹ
