Các nước ASEAN cần duy trì và củng cố đoàn kết

> Vấn đề biển Đông được quan tâm ở EAS và ARF

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh tham dự Hội nghị Bộ trưởng các nước Hạ nguồn Mekong - Mỹ ngày 13-7 tại Phnom Penh. Ảnh: TTXVN.

Ngày 13-7, trả lời câu hỏi của phóng viên Việt Nam về việc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 45 (AMM-45) không ra được Thông cáo chung, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh, Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam cho biết: Cùng với các nước ASEAN, Đoàn Việt Nam rất lấy làm tiếc về việc AMM-45 đã không ra được Thông cáo chung, để từ đó phản ánh được quá trình trao đổi và kết quả tích cực đã đạt được trong các Hội nghị của ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác.

Trong suốt quá trình trao đổi để xây dựng Thông cáo chung, các nước ASEAN, trực tiếp là các bộ trưởng ngoại giao ASEAN đã hết sức nỗ lực, đóng góp xây dựng, tìm các công thức phù hợp nhất để phản ánh quan tâm chung của các nước thành viên và đã có nhiều cơ hội có thể đạt được đồng thuận và nhất trí chung.

Tuy nhiên, rất tiếc là những nỗ lực tích cực, xây dựng nêu trên của các bộ trưởng ngoại giao ASEAN và các cơ hội mở ra để đat được đồng thuận đã bị bỏ lỡ.

Việt Nam tin rằng dù có hay không có Thông cáo chung của Hội nghị, thì các quyết định đã có của ASEAN vẫn phải được nghiêm túc triển khai.

Hơn bao giờ hết, các nước ASEAN cần phải nêu cao trách nhiệm, duy trì và củng cố đoàn kết ASEAN, phát huy vai trò và đóng góp chủ đạo của ASEAN trong các vấn đề ưu tiên và thiết yếu của ASEAN và khu vực, nhất là về xây dựng Cộng đồng; thúc đẩy liên kết và kết nối khu vực; xây dựng môi trường hòa bình, ổn định, an ninh và hợp tác; tăng cường quan hệ với các Đối tác; ứng phó hiệu quả với các thách thức đang nổi lên… vì hòa bình, ổn định, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực.

Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh nêu kết quả chính của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 45 (AMM-45) và các hội nghị liên quan diễn ra từ ngày 8 đến 13-7 tại Campuchia.

Thứ nhất, hơn bao giờ hết, ASEAN cần phải thể hiện quyết tâm và dành ưu tiên cao nhất để hiện thực hóa Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, làm cơ sở cho ASEAN tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.

Theo đó, ASEAN cần triển khai đúng tiến độ các mục tiêu xây dựng Cộng đồng, đặc biệt là về liên kết kinh tế; thực hiện hiệu quả Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN, thu hẹp khoảng cách phát triển, bảo đảm phát triển bền vững và đồng đều đi đôi với giữ vững các nguyên tắc cơ bản của ASEAN và thực hiện đúng Hiến chương ASEAN.

Thứ hai, ASEAN cần phải chủ động và phát huy hơn nữa vai trò và đóng góp của mình trong việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh và hợp tác xây dựng lòng tin ở khu vực.

Theo đó, ASEAN nhất trí cần tiếp tục đẩy mạnh đối thoại về xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử ở khu vực, thực hiện nghiêm túc các cam kết đã được quy định trong các văn kiện như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC)…

Thứ ba, ASEAN tiếp tục tăng cường và làm sâu sắc quan hệ với các đối tác, khuyến khích các Đối tác gắn kết hơn với khu vực, tham gia hợp tác xây dựng và đóng góp tích cực vào các mục tiêu chung là hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực cũng như thiết thực hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, tăng cường liên kết và kết nối, ứng phó với các thách thức đang đặt ra...

Thứ tư, vấn đề biển Đông là một trong nhiều chủ đề được quan tâm tại các hội nghị lần này. Tại các hội nghị, nhiều nước đã phát biểu bày tỏ quan ngại về các diễn biến phức tạp gần đây ở Biển Đông, ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở khu vực; theo đó, nhấn mạnh tất cả các nước phải giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển 1982 của LHQ; thực hiện đầy đủ DOC; sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) để bảo đảm hiệu quả hòa bình, ổn định và an ninh ở biển Đông.