Nhiều vấn đề về độ an toàn đối với các loại nước mắm siêu rẻ này được đặt ra.
Mắm giá rẻ: Nước muối hay nước mắm?
 |
| Nước mắm 2.000 đồng được đóng túi nilon bán cho khách hàng. Ảnh: Phạm Tuyên |
Theo bà Phạm Thị Hạnh - Đại diện Cty TNHH Thủy sản Tứ Hải, 194 Bạch Mai, cơ sở sản xuất chính cung cấp cho cửa hàng của nhà bà đặt tại thôn Đại Gia (xã Thụy Phú, Phú Xuyên, Hà Tây).
Về sản phẩm nước mắm pha loãng được bán với giá từ 3.000- 5.000 đồng/ lít đóng trong 55 chiếc can loại 20 lít có tại cửa hàng, bà Hạnh cho biết nhà hàng mua 1 lít mắm cốt rồi pha với 4 lít nước muối, thêm một chút thành phần khác là có thể bán với giá 3.000 đồng/lít.
“Việc sản xuất các loại nước mắm này chúng tôi biết Nhà nước chưa cấm trong khi người dân có nhu cầu thì chúng tôi sản xuất và cung cấp cho người dân.
Việc đảm bảo vệ sinh trong quá trình sản xuất luôn được cơ sở của chúng tôi tuân thủ theo quy định vì lâu lâu cũng có đoàn đến kiểm tra. Nếu chúng tôi không sản xuất loại nước mắm này để cung cấp theo nhu cầu của người dân thì sẽ bị mất khách”- Bà Hạnh phân trần.
Một nhân viên tại cửa hàng cũng cho biết ngoài bán loại nước mắm đóng can (loại 20 lít) không có nhãn mác, không ngày sử dụng cửa hàng bán các loại nước mắm cá cơm của Nha Trang, Phan Thiết với nhiều mức giá khác nhau.
Giá 1 chai nước mắm cá cơm loại 750 ml có 8 - 10% độ đạm là 6.500 đồng. Còn loại chất lượng hơn có giá từ 12.000 đồng/lít trở lên.
Bật mí về các loại nước mắm giá rẻ, chủ một cửa hàng cung cấp nước mắm khá lâu năm trên phố Trương Định cho biết: Nếu làm theo “công nghệ” cổ truyền thì một mẻ mắm phải để ít nhất 6 tháng đến 1 năm mới xong.
Khi xong, mắm nguyên chất có vị mặn và tanh. Còn hiện nay, các doanh nghiệp đều dùng men công nghiệp để rút ngắn được quá trình phân giải cá xuống một nửa thời gian.
Tuy nhiên, tại Hà Nội hiện hầu hết các cơ sở cung cấp nước mắm đều nhập nước mắm cốt từ nhiều nguồn khác nhau, rồi pha thêm nước muối, phẩm tạo màu, tạo mùi… rồi đóng thành chai “mắm nguyên chất”.
“Các loại nước mắm này chỉ có thể gọi là nước chấm hoặc nước mắm pha loãng chứ không thể gọi là nước mắm được.
Để có được những mức giá siêu rẻ như trên các cơ sở thường pha mắm cốt theo nhiều tỷ lệ khác nhau rồi pha thêm chất chống thối, chất tạo màu, hương vị cùng nhiều chất khác giúp bảo quản được lâu hơn”- Anh cho biết.
Nước mắm giá rẻ: Liệu có an toàn?
 |
| Nước mắm giá rẻ, chỉ 2.000 - 3.000 đồng/lít tại cửa hàng 160 Minh Khai. Ảnh: Phạm Tuyên |
Vừa thoăn thoắt nhúng bàn tay trần vào chiếc thùng đựng 80 lít loại 2.000 đồng/lít để lấy gáo múc nước mắm giá rẻ bán hàng cho khách, một nhân viên bán hàng tại Cty TNHH Thương mại Phương Trang (160 Minh Khai) cho biết thùng nước mắm chấm này chỉ trong 2 ngày là bán hết.
Hầu hết loại nước mắm 2.000, 3.000, 4.000 đồng/lít này được bán cho các cửa hàng kinh doanh ăn uống để họ pha chế thành các loại nước chấm cho thực khách.
Cũng theo người bán hàng này nhu cầu sử dụng loại nước mắm pha loãng rẻ tiền này rất cao. Lượng người dân mua loại nước mắm 5.000 đồng/lít về ăn cũng khá phổ biến.
Ông Hàn Tự Do - Phó chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội cho biết: Hiện toàn thành phố có khoảng 50 cơ sở sản xuất nước mắm đã đăng ký chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm với Sở Y tế.
Tuy nhiên, hầu hết các cơ sở này chỉ làm “gia công sản phẩm” bằng cách nhập nước mắm cốt từ nhiều nguồn như: Phan Thiết, Đà Nẵng, Nha Trang…
Sau đó pha chế thêm nguyên liệu (nước muối), đem đóng chai rồi tự do dán nhãn mác nước mắm Phú Quốc chính gốc, mắm cốt cá hồi hay cốt cá chim trắng cao đạm… rồi sau đó bán ra thị trường.
Về phần mình, bà Hà Tuyên - Chi cục Đo lường chất lượng TP Hà Nội cho biết những thứ nước được bán tại các cửa hàng nước mắm với giá siêu rẻ 2.000, 3.000, 4.000 đồng/lít nói trên không thể gọi là nước mắm hay là nước chấm được mà chỉ có thể tạm gọi là nước mắm pha loãng.
Vì nếu xét theo quy định về tiêu chuẩn đo lường chất lượng thì chỉ được coi là nước mắm nếu như có độ đạm từ 10% trở lên và được làm từ động vật.
Còn dưới 10% thì chỉ coi là nước chấm. Tuy nhiên theo quy định thì nếu nước chấm thì phải là có nguồn gốc từ thực vật trong khi mắm cốt dùng để làm nước mắm rẻ tiền này lại có nguồn gốc từ thực vật.
Theo bà Tuyên, loại nước mắm pha loãng này cần phải có sự kiểm tra kỹ lưỡng về mức độ an toàn vì với mức giá thành trên và công thức pha chế kiểu 1 mắm chất + 4 nước muối thì độ đạm của loại nước mắm chỉ đạt khoảng trên dưới 2%.
Hơn nữa để đảm bảo cho loại nước mắm này không bị hỏng sau khi pha thêm nước muối thì chủ cơ sở chắc chắn phải cho thêm một số loại hóa chất khác vào.
Tại cuộc kiểm tra, TS Lê Anh Tuấn - Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, đã cho lưu và lấy mẫu tại 3 cửa hàng kinh doanh nước mắm để tiến hành kiểm tra độ đạm, độ vi sinh cũng như xác định có hay không chất gây ung thư 3-MCPD trong loại nước mắm giá rẻ này.
“Người dân nhìn chung chỉ nên mua những loại nước mắm có đầy đủ nhãn mác, ghi tên nhà sản xuất, địa chỉ, thời gian sản xuất, được cơ quan chức năng chứng nhận tránh mua những loại nước mắm giá rẻ không nhãn mác được bán tại các cửa hàng trên địa bàn TP.
Chúng tôi sẽ chuyển các mẫu này sang Viện Dinh dưỡng và sớm công bố kết quả xét nghiệm của những loại nước mắm giá rẻ nói trên để người dân được biết” - ông Tuấn khuyến cáo.
