Chiều 24/5, Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Cạnh tranh (sửa đổi). Nêu quan điểm tại phiên họp, đại biểu (ĐB) Phạm Quang Thanh (Hà Nội) tán thành với việc dự thảo mở rộng phạm vi điều chỉnh với tổ chức, cá nhân có hành vi cạnh tranh không lành mạnh ở nước ngoài. Bởi lẽ, nhiều thương vụ tập trung kinh tế dù diễn ra bên ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng vẫn ảnh hưởng đến thị trường Việt Nam.
Nhiều quốc gia đã ghi nhận thẩm quyền này dù chế tài xử lý tương đối khó. Nêu ví dụ về việc này, theo ĐB Thanh chính là thương vụ Grab mua lại Uber. Vụ mua bán này đã ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người tiêu dùng, tài xế tại Việt Nam.
“Nếu không có quy định mở rộng phạm vi thì sẽ khó có cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, nhất là trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, nhiều doanh nghiệp không cần hiện diện thương mại tại Việt Nam nhưng vẫn gây ảnh hưởng đến dịch vụ cung cấp tại Việt Nam”, ông Thanh nói.
Ủng hộ việc bao quát cả hành vi của cơ quan nhà nước, hiệp hội, doanh nghiệp nhà nước, theo ĐB Thanh, thực tế có những cơ quan nhà nước yêu cầu phải mua sản phẩm, dùng dịch vụ của doanh nghiệp nào đó. Bên cạnh đó, việc kiểm soát thống lĩnh, độc quyền doanh nghiệp là cần thiết.
Nêu ví dụ cho sự ủng hộ này, theo ĐB Thanh, chiếm hơn 50% thị phần xăng dầu là Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Tổng công ty Dầu Việt Nam nhưng vừa qua lại có kiến nghị bỏ xăng RON95 để chuyển sang sử dụng xăng sinh học. Điều này gây nghi ngờ, phản ứng trong dư luận khi cả nước chỉ có 1 doanh nghiệp cung cấp ethanol.
“Đưa sản phẩm ra thị trường phải để người tiêu dùng lựa chọn chứ không phải thay thế khiến người tiêu dùng chịu thiệt”, ĐB Thanh nêu.
Cùng quan điểm tương tự, ĐB Trần Hoàng Ngân (TPHCM) cho rằng, việc cấm cơ quan nhà nước ép buộc, yêu cầu, khuyến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thực hiện hoặc không thực hiện việc sản xuất, mua, bán hàng hoá với doanh nghiệp cụ thể; phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp… là cần thiết. Tuy nhiên, ĐB Ngân còn băn khoăn khi chương về xử lý vi phạm pháp luật về cạnh tranh đã không không nêu chi tiết với hành vi xử lý trường hợp cơ quan nhà nước bị cấm.
Giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, cho biết, dự thảo mở rộng phạm vi điều chỉnh với cả hành vi cạnh tranh không lành mạnh ngoài biên giới là phù hợp bối cảnh hội nhập hiện nay, đảm bảo môi trường kinh doanh của Việt Nam có sự cạnh tranh hiệu quả hơn, giúp Việt Nam xử lý hành vi cạnh tranh không lành mạnh dù xảy ra ở đâu.
