Các thành viên đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ nêu các luận điểm luận tội trong ngày 11/1 sau khi ông Trump khuyến khích những người ủng hộ xông vào Điện Capitol hôm thứ Tư, theo những gì hạ nghị sỹ Ted Lieu viết trên Twitter.
Thành viên đảng Dân chủ đại diện cho bang California, người đã giúp soạn thảo các bài luận tội, nói đã có 190 nghị sỹ cam kết ủng hộ, tính đến tối thứ Bảy, giờ Mỹ. Cho đến chiều thứ Bảy, không có đảng viên Cộng hòa nào cam kết tham gia, Reuters dẫn phát ngôn viên của hạ nghị sỹ Lieu cho biết.
“Chúng tôi có video về bài phát biểu nơi (ông Trump) kích động đám đông. Chúng tôi có video đám đông tấn công bạo lực Điện Capitol. Nghị sỹ Lieu viết trên Twitter.
Ông Trump ban đầu ca ngợi những người ủng hộ ông tại Điện Capitol nhưng sau đó lên án hành động bạo lực của họ trong một video. Các nguồn tin nói với Reuters rằng quyết định kêu gọi đám đông bình tĩnh của ông được đưa ra theo sự thúc giục của các trợ lý cấp cao, những người cho rằng ông Trump có thể phải đối mặt với việc bị cách chức hoặc chịu trách nhiệm pháp lý.
Việc luận tội tại Hạ viện do Đảng Dân chủ chủ trương, tương đương với một bản cáo trạng, sẽ kích hoạt một phiên tòa thứ hai chưa từng có tại Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát. Trong phiên luận tội lần đầu, Thượng viện Mỹ đã tha bổng ông Trump trước những cáo buộc rằng ông đe dọa an ninh quốc gia.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi cũng đã yêu cầu các thành viên Hạ viện soạn thảo luật nhằm viện dẫn Tu chính án thứ 25 của hiến pháp Mỹ, cho phép tước bỏ quyền hạn của một tổng thống không thể hoàn thành nhiệm vụ.
Nỗ lực lật đổ ông Trump đã thu hút được sự ủng hộ từ một số thành viên đảng viên Cộng hòa, bị chia rẽ trong nội bộ bởi các hành động của tổng thống. Các thành viên Đảng Dân chủ đã thúc ép Phó Tổng thống Mike Pence viện dẫn Tu chính án thứ 25, nhưng ông đã phản đối ý tưởng này, một cố vấn cho biết.
CNN dẫn một nguồn tin thân cận với ông Pence đưa tin rằng phó tổng thống đã không loại trừ việc viện dẫn Tu chính án thứ 25, nhưng một số người trong nhóm của ông Pence lo lắng bất kỳ nỗ lực nào nhằm loại bỏ ông Trump có thể kích động tổng thống hành động vội vàng hơn có thể đặt nước Mỹ vào rủi ro.
Tuy vẫn là số ít nhưng ngày càng có thêm các nhà lập pháp đảng Cộng hòa lên tiếng kêu gọi ông Trump từ chức.
Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski của bang Alaska hôm thứ Sáu nói rằng ông Trump nên từ chức ngay lập tức và rằng bà sẽ cân nhắc rời đảng nếu đảng Cộng hòa không thể “ly khai” với ông.
Thượng nghị sĩ Pat Toomey của bang Pennsylvania nói với Fox News rằng ông Trump đã “phạm tội” nhưng từ chối cam kết bỏ phiếu loại bỏ ông.
Thượng nghị sĩ Ben Sasse của Nebraska, một người thường xuyên chỉ trích ông Trump, nói với CBS News rằng ông “chắc chắn sẽ xem xét” việc luận tội vì tổng thống “không quan tâm đến lời tuyên thệ nhậm chức của mình”.
Nhưng các đồng minh quan trọng khác của Trump, bao gồm thượng nghị sĩ Lindsey Graham và lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy, đã kêu gọi các đảng viên Dân chủ từ bỏ mọi nỗ lực luận tội với lý do để giữ hòa khí.
Người phát ngôn Nhà Trắng Judd Deere nói: “Việc luận tội Tổng thống Donald Trump với 12 ngày còn lại trong nhiệm kỳ tổng thống của ông sẽ chỉ làm chia rẽ đất nước hơn nữa”.
Mitch McConnell, thành viên đảng Cộng hòa, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, nói đại ý rằng bất kỳ phiên tòa nào cũng có thể xảy ra sau khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc, khi đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Thượng viện nhờ chiến thắng trong hai cuộc bầu cử ở bang Georgia vào tuần trước.
Nếu bị kết tội sau khi rời nhiệm sở, ông Trump sẽ mất các quyền lợi mà các cựu tổng thống được hưởng, chẳng hạn như quyền bảo vệ an ninh và lương hưu, và ông sẽ bị cấm tranh cử nhiệm kỳ thứ hai. Nhưng việc kết tội ở Thượng viện đòi hỏi phải có đa số 2/3, tức sẽ có ít nhất 17 phiếu bầu của đảng Cộng hòa.