Việc ông Trump ký 2 dự luật, sau khi được lưỡng viện thông qua, không gây ngạc nhiên. Còn Bắc Kinh nhắc lại tuyên bố sẽ trả đũa. Cho đến nay, hậu quả mới chỉ là cơn thịnh nộ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc, hôm qua, triệu Đại sứ Mỹ Terry Branstad đến để phản đối.
“Đối với hành động sai lầm của phía Mỹ, Trung Quốc chắc chắn sẽ có biện pháp đáp trả cứng rắn và phía Mỹ sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn đối với mọi hậu quả”, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lạc Ngọc Thành nói với Đại sứ Branstad.
Ông Lư Tường, nhà nghiên cứu về quan hệ Mỹ - Trung tại Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cho rằng: Trung Quốc không cần phản ứng thái quá ngay bây giờ, nhưng nên chuẩn bị đối phó nếu Washington dùng luật mới để gây sức ép. “Luật này là một quân bài, nhưng Mỹ chỉ có thể sử dụng nó một lần”, báo SCMP dẫn lời ông Lư.
“Quan hệ song phương đang cực kỳ phức tạp. Đó là một hợp chất hóa học chứ không phải quan hệ cơ học như trong Chiến tranh Lạnh. Trung Quốc muốn hợp tác với Mỹ nhưng chúng tôi cũng chuẩn bị cho khả năng quan hệ chia đôi”.
Ông Lư Tường nói
“Quan hệ song phương đang cực kỳ phức tạp. Đó là một hợp chất hóa học chứ không phải quan hệ cơ học như trong Chiến tranh Lạnh. Trung Quốc muốn hợp tác với Mỹ nhưng chúng tôi cũng chuẩn bị cho khả năng quan hệ chia đôi”, ông Lư nói.
Một cố vấn cho chính phủ Trung Quốc về chính sách thương mại đưa ra quan điểm tương tự, nói rằng đạo luật của Mỹ là mối đe dọa đối với Hong Kong, nhưng sẽ không gây tác động ngay lập tức. “Trung Quốc không vội ký thỏa thuận thương mại (với Mỹ)”, vị cố vấn giấu tên nói với báo SCMP.
Ông Lư cho rằng Trung Quốc coi mâu thuẫn với Mỹ về vấn đề Hong Kong và thương mại là hai vấn đề riêng biệt.
Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong từ chối bình luận về đàm phán thương mại với Trung Quốc và việc ông Trump ký đạo luật Hong Kong. “Thông tin về đàm phán thương mại đã được công khai từ hôm thứ Ba... còn đối với Hong Kong, các bộ liên quan đã giải thích quan điểm của chính phủ Trung Quốc”, Reuters dẫn lời ông Cao.
Đạo luật nhân quyền vừa được ông Trump ký sẽ cấm bán các loại đạn dược do Mỹ sản xuất như hơi cay và đạn cao su cho các cơ quan thực thi pháp luật ở Hong Kong. Còn đạo luật dân chủ Hong Kong cho phép Washington đình chỉ quy chế thương mại đặc biệt đối với Hong Kong, nếu đánh giá thường niên cho thấy thành phố này không được hưởng đủ mức độ tự trị theo chế độ “một đất nước, hai hệ thống”. Nó cũng sẽ cho phép trừng phạt những người “làm suy yếu quyền tự trị” của Hong Kong...
Reuters dẫn quan điểm của Phòng Thương mại Mỹ ở Hong Kong nói rằng bất kỳ thay đổi nào đối với địa vị của thành phố này cũng sẽ “gây tác động băng giá không chỉ đối với thương mại và đầu tư của Mỹ ở Hong Kong mà còn gửi đi một tín hiệu tiêu cực ra quốc tế về vị trí đáng tin cậy của Hong Kong trong nền kinh tế toàn cầu”.
Hoàng Chi Phong, nhà hoạt động Hong Kong và là lãnh đạo đảng Demosisto, nói rằng cả Bắc Kinh và chính quyền Hong Kong nên phản ứng với việc Mỹ thông qua 2 đạo luật bằng cách xuống thang và điều tra các hành vi bạo lực của cảnh sát. Hoàng nói rằng Demosisto sẽ tiếp tục vận động để Anh, Pháp, Ý, Canada, Đức và Úc thông qua đạo luật tương tự.
