Ông Trump ký Đạo luật Dân chủ và nhân quyền Hong Kong để trở nó chính thức trở thành luật sau khi nhận được sự ủng hộ của lưỡng viện Mỹ. Bước đi này được đánh giá là không đáng ngạc nhiên, nhưng sẽ càng phủ bóng lên mối quan hệ đối đầu sẵn có giữa hai quốc gia.
Dự luật mà ông Trump vừa ký có thể dẫn đến những hành động của chính quyền Mỹ nhằm trừng phạt chính quyền Hong Kong về kinh tế và ngoại giao, bất chấp Bắc Kinh nhiều lần cảnh báo Washington chớ làm như vậy.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc triệu tập Đại sứ Mỹ Terry Branstad để phản đối, và yêu cầu Mỹ chớ triển khai dự luật để “tránh gây thêm tổn thất cho quan hệ song phương và hợp tác trong các lĩnh vực quan trọng”.
“Đối với hành động sai lầm của phía Mỹ, Trung Quốc chắc chắn sẽ có biện pháp đáp trả cứng rắn và phía Mỹ sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn đối với mọi hậu quả”, lãnh đạo Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với Đại sứ Mỹ.
Ông Lu Xiang, nhà nghiên cứu về quan hệ Mỹ - Trung tại Viện Khoa học xã hội Trung Quốc, cho rằng Trung Quốc không cần phản ứng thái quá ngay bây giờ, nhưng cần chuẩn bị đối phó nếu Washington dùng luật mới để gây sức ép với Trung Quốc.
“Luật này là một quân bài, nhưng Mỹ chỉ có thể sử dụng nó một lần”, báo SCMP dẫn lời Lu.
Nhà nghiên cứu này cho rằng nạn nhân lớn nhất của luật mới sẽ là người dân Hong Kong nếu chính quyền Mỹ áp các biện pháp trừng phạt.
“Quan hệ song phương đang cực kỳ phức tạp. Đó là một hợp chất hóa học chứ không phải quan hệ cơ học như trong Chiến tranh Lạnh. Trung Quốc muốn hợp tác với Mỹ nhưng chúng tôi cũng chuẩn bị cho khả năng quan hệ chia đôi”, ông Lu nói.
Đạo luật dân chủ sẽ cho phép Washington đình chỉ quy chế thương mại đặc biệt mà Hong Kong được hưởng dựa trên đánh giá thường niên của Mỹ về mức độ tự trị mà thành phố này được hưởng theo chế độ một đất nước hai hệ thống. Nó cũng sẽ cho phép trừng phạt những người làm suy yếu quyền tự trị của Hong Kong và yêu cầu cán bộ của họ không được chối cấp visa cho những người bị bắt hoặc giam giữ vì những lý do mang động cơ chính trị.
Một giờ đồng hồ sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố, chính quyền Hong Kong cũng lên tiếng nói rằng việc ký đạo luật sẽ càng khuyến khích những người biểu tình chống chính quyền ở thành phố này.
Tổng số hơn 4.000 người đã bị bắt trong gần 6 tháng biểu tình ở Hong Kong, bắt đầu từ phong trào xuống đường phản đối dự luật dẫn độ có khả năng dẫn đến việc chuyển giao nghi phạm về đại lục xét xử.
