Ảnh hưởng của tỷ phú Adelson đối với ông Trump được coi là nhân tố chính trong chính sách đối ngoại quyết đoán của tổng thống đối với Israel, bao gồm quyết định tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel – một động thái gây tranh cãi kịch liệt, The Guardian đưa tin ngày 12/1.
Vợ của tỷ phú Adelson, bà Miriam Adelson, thông báo, chủ tịch kiêm tổng giám đốc điều hành của Las Vegas Sands, qua đời “vì biến chứng sau một thời gian dài lâm bệnh”. Một tờ báo ở bang Nevada mà ông Adelson sở hữu đưa tin, nguyên nhân tử vong của ông trùm casino là ung thư máu (cụ thể là u hạch không Hodgkin – NHL). Năm 2019, ông được phát hiện mắc NHL.
Chủ các casino “khủng” ở Mỹ, Trung Quốc, Singapore
Ông Adelson sinh năm 1933, lớn lên ở ngoại ô thành phố Boston. Bố ông là một tài xế taxi, có nguồn gốc Do Thái Ukraine và Do Thái Lithuania.
Là chủ của Venetian và Palazzo (2 khu resort-casio khổng lồ ở thành phố Las Vegas), Venetian Macau ở Trung Quốc và Marina Bay Sands ở Singapore, ông Adelson là một trong những người đàn ông giàu nhất thế giới. Tạp chí Mỹ Forbes ước tính, tài sản ròng của ông là hơn 33 tỷ USD.
Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, ông bà Adelson lập kỷ lục mới về cá nhân tặng quà chính khách. Theo website tài chính tranh cử Open Secrets, họ đã tài trợ 172,7 triệu USD cho các chiến dịch tranh cử của ông Trump và nhiều chiến dịch khác của thành viên đảng Cộng hòa.
Vợ chồng tỷ phú Adelson nằm trong số những nhà tài trợ lớn nhất trong mọi mùa bầu cử lớn trong một thập kỷ qua, trừ năm 2016, và số tiền tài trợ lên tới nửa tỷ USD, Open Secrets ước tính.
Trong tuyên bố đưa ra hôm 12/1 (giờ Mỹ), Tổng thống Trump nói rằng, ông Adelson “đã sống với giấc mơ Mỹ thực sự”.
Tổng thống Mỹ cũng công nhận vai trò của ông Adelson trong việc Mỹ dời Đại sứ quán từ Tel Aviv về Jerusalem và việc Mỹ công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan tranh chấp. Việc Mỹ tuyên bố Cao quyên Golan thuộc lãnh thổ Israel cũng gây tranh cãi kịch liệt.
Cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush nói: “Tôi và Laura thương tiếc sự ra đi của một người bạn”.
Năm 2015, trong một vụ kiện về sa thải trái luật do một nhân viên đâm đơn, ông Adelson xuất hiện 4 ngày trước tòa, bảo vệ đế chế cờ bạc của ông trước các cáo buộc về hối lộ và có mối liên hệ với tội phạm có tổ chức ở Trung Quốc.
Tổ hợp kinh doanh-nghỉ dưỡng-casino Marina Bay Sands ở Singapore. Ảnh: Wikipedia. Được yêu mến ở Israel
Kể từ đầu những năm 2000, ông Adelson ưu tiên tài trợ cho những ứng viên phản đối việc hình thành nhà nước Palestine. Ông từ lâu ủng hộ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Tỷ phú Adelson được nhiều chính khách Israel yêu quý vì ông ủng hộ mạnh mẽ nhiều tổ chức Do Thái và Chủ nghĩa phục quốc Do Thái.
Trùm sòng bài được những người theo chủ nghĩa dân tộc cứng rắn khen ngợi, một phần vì ông ủng hộ tài chính cho các cộng đồng Do Thái ở các vùng lãnh thổ do Palestine chiếm đóng. Hầu hết các siêu cường thế giới coi việc đó là phi pháp. Một trường y trong khu định cư ở Bờ Tây mang tên vợ chồng Adelson.
Cái chết của tỷ phú Mỹ khiến một số chính khách cực hữu của Israel tiếc thương. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Naftali Bennett nói rằng, ông Adelson sẽ “được mãi mãi ghi lại trong biên niên sử tại nhà nước Israel”.
Báo chí địa phương đưa tin, tang lễ ông Adelson sẽ được tổ chức ở Israel.
Thủ tướng đương nhiệm và tại vị lâu nhất của Israel, ông Netanyahu, cũng là người hưởng lợi chính từ tỷ phú Adelson, Guardian nhận định. Vị tỷ phú Mỹ cho phát hành một tờ báo tự do tên là Israel Hayom vào năm 2007. Tờ báo này rõ ràng là ủng hộ lãnh đạo Israel. Sau đó, báo này trở thành nhật báo có số lượng phát hành lớn nhất Israel.
Thủ tướng Netanyahu nói rằng, ông cảm thấy “đau buồn sâu sắc và tan nát cõi lòng” khi nghe tin ông Adelson qua đời.
Theo Guardian, việc tỷ phú Mỹ lìa trần sẽ là một cú đánh đối với Thủ tướng Israel vì ông sẽ đối mặt bầu cử vào cuối tháng 3. Tuy nhiên, đó không phải là cú đánh trời giáng vì vợ của tỷ phú Adelson từ lâu đã được coi là nhân vật chính trong các quyết định gia đình liên quan Israel.
“Cùng với vợ ông là Miri (nickname của bà Miriam), Sheldon là một trong những người đóng góp lớn nhất trong lịch sử đối với người Do Thái, Chủ nghĩa phục quốc Do Thái, các khu định cư và nhà nước Israel”, Thủ tướng Netanyahu nói.
Năm 2018, Tổng thống Trump trao cho bà Miriam tước hiệu dân sự cao nhất của Mỹ. Đó là huân chương tự do của tổng thống. Hai người cùng nhận huân chương tổng thống là ca sĩ Elvis Presley và cầu thủ bóng chày Babe Ruth.
Trong tuyên bố hôm 12/1, bà Miriam gọi chồng là “một người Mỹ yêu nước, một cựu chiến binh Mỹ đã hào phóng với các chiến binh bị thương và ở bất cứ nơi nào có thể, hướng tới sự tiến bộ của nước Mỹ vĩ đại”.
Năm 2015, ông Adelson bí mật mua Las Vegas Review-Journal sau khi tờ báo này tiết lộ về đế chế của mình. Tháng 11 năm ngoái, báo này tạt nước lạnh vào Tổng thống Trump khi thúc giục ông chấp nhận kết quả bầu cử, thừa nhận thua ứng viên Joe Biden.
Tỷ phú sòng bài Sheldon Adelson năm 2019. Ảnh: AP. 
