Chuyến thăm Nga kéo dài 5 ngày của Tổng thống Philippines bắt đầu hôm 22/5 vừa phải kết thúc sớm hơn dự kiến do ông Rodrigo Duterte buộc phải về nước vì xảy ra cuộc đụng độ giữa quân chính phủ và nhóm phiến quân “Maute” ủng hộ Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS tại thành phố Marawi – miền Nam Philippines.
Nhận được tin báo, ngay trong buổi tối ngày 23/5, Tổng thống Duterte đã lập tức tuyên bố thiết quân luật toàn bộ đảo Mindanao, bao gồm cả Basilan và Sulu.
Đồng thời, ông Duterte cũng thông báo với Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng ông buộc phải kết thúc chuyến thăm Nga sớm để về nước.
Theo Hiến pháp năm 1987 của Philippines, Tổng thống với tư cách là Tổng tư lệnh hoàn toàn có quyền tuyên bố thiết quân luật “trong trường hợp xảy ra chiến tranh xâm lược hoặc nổi loạn”. Tuy nhiên, thời hạn thiết quân luật không được vượt quá 60 ngày.
Trong vòng 48 giờ sau khi tuyên bố thiết quân luật, Tổng thống phải báo cáo “bằng miệng hoặc bằng văn bản” cho Quốc hội.
Dự kiến, Tổng thống Duterte sẽ trở về Philippines vào chiều nay, 24/5.
Dù ông Duterte không tiếp tục chuyến thăm Nga nhưng các thỏa thuận giữa hai nước vẫn sẽ được ký kết, theo Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Alan Peter Cayetano.
Trong cuộc họp báo tối 23/5, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines – Delfin Lorenzana cho biết nhóm Maute đã chiếm đóng một số cơ sở tại thành phố Marawi như bệnh viện Amai Pakpak, hội trường thành phố, nhà tù thành phố, khu phức hợp Đại học Mindanao...
Một số cơ sở khác đã bị đốt cháy như nhà thờ St. Mary, trường Ninoy Aquino, trường Cao đẳng Dansalan...
Toàn thành phố Marawi bị cắt điện. Nhóm Maute treo cờ IS ở khắp nơi.
“Ba binh sĩ của quân đội chính phủ đã thiệt mạng và 12 người khác bị thương trong vụ đụng độ”, ông Lorenzana cho biết. “Quân chính phủ từ Zamboanga và Manila sẽ được điều động đến Marawi vào sáng thứ Tư, 24/5”.
