Cụ thể, Lin (39 tuổi) từng có thời gian công tác 1 năm ở Phi đội bay tuần tra Số 2 của Đề án đặc biệt (VPU-2), đóng tại Kaneohe, Hawaii trước khi bị bắt. VPU-2 là một trong hai đơn vị của Đề án được cho là gồm toàn bộ những sĩ quan tuần tra hàng hải ưu tú nhất của hạm đội – những người cầm lái P-3 Orion, P-8A Poseidon - các máy bay do thám và săn ngầm hiện đại nhất của quân đội Mỹ. “Sĩ quan ở VPU thông thường nằm trong số 25% ưu tú nhất của chương trình. Họ đều được lựa chọn đặc biệt”, một quan chức hàng không giấu tên bày tỏ khi nói về các chương trình do thám đặc biệt của hải quân.
Lin bị bắt hồi mùa hè năm ngoái, mới được đưa ra xét xử với tội danh chia sẻ các thông tin mật cho các đối tác ở châu Á-Thái Bình Dương. Việc anh này đứng trong thế giới bóng đêm ở VPU-2 có thể khiến cho tình báo nước ngoài tiếp cận được khả năng, cách thức do thám tình báo của Mỹ tại khu vực. Hầu như không có thông tin được đăng tải công khai về các VPU, cũng như dữ liệu chi tiết về các máy bay do thám mà sĩ quan thuộc đơn vị này bay. Chương trình bí mật này lấy nguồn tài chính từ các quỹ Nhu cầu Tác chiến Khẩn thiết Liên hợp (JUON), nằm ngoài ngân sách dành cho các chương trình mua sắm thông thường.
Thông thường, các sĩ quan của VPU là những người vượt qua được kì kiểm tra sát hạch gắt gao nhất ngay từ vòng đầu tiên. “Trong cộng đồng P-3 (P-3 Orion), họ thường được gọi là 'Những đứa trẻ của Jerry' (lấy hình ảnh từ một quỹ từ thiện do nhà viết kịch Jerry quản lý chuyên hỗ trợ trẻ em có các nhu cầu đặc biệt). Điều đó có nghĩa là những người ở VPU thuộc diện muốn gì đều được đáp ứng”, quan chức giấu tên tiết lộ. Ông này cũng nói thêm rằng nhiệm vụ của các VPU đều ở tầm “cấp độ quốc gia” và chi tiết nhiệm vụ đều thuộc diện bí mật cao, vì “họ có trong tay những công cụ hiện đại nhất, cần bao nhiêu có bấy nhiêu và họ làm gì với chúng đều là thông tin mật”.
Ngày 8/4 vừa qua, Lin phải ra điều trần trước tòa với tội danh hoạt động gián điệp, có âm mưu hoạt động gián điệp và phát tát thông tin quốc phòng đến những người không thuộc thẩm quyền được nhận. Ngoài ra, viên thiếu tá hải quân này còn bị cáo buộc có hành vi quan hệ nam nữ, khai báo không trung thực. Các nhà điều tra tin rằng Lin có thu thập thông tin tình báo cho chính quyền Đài Loan/Trung Quốc và kể cả Trung quốc.
Máy bay do thám tối tân P-3 Orion của Hải quân Mỹ tại Kaneohe, Hawaii. Ảnh: Navytimes.
Lin nhập ngũ hải quân vào năm 1999. Tháng 5/2002, anh này được phong làm sĩ quan bay của hải quân, sau đó trải qua các khóa đào tạo huấn luyện bay. 11 năm sau đó, Lin chuyển qua nhiều phi đội không quân khác nhau trên khắp cả nước, từng phục vụ trên tàu sân bay Dwight D.Eisenhower. Lin gia nhập VPU-2 hồi mùa xuân năm 2014 và làm việc tại đó cho đến thời điểm bị bắt giữ. Theo tài liệu của Hải quân Mỹ, Lin là người gốc Đài Loan, di cư tới Mỹ vào năm 14 tuổi và chính thức trở thành công dân Mỹ năm 2008.
Theo tờ The Dailybeast (Mỹ), giới chức quân sự Mỹ bắt đầu nghi ngờ Lin khi phát hiện anh này không thành thật khai báo nơi nghỉ phép ở nước ngoài. Trong quân đội Mỹ, hành vi vắng mặt không phép này được xem là vi phạm điều lệnh quân sự. Các quan chức hải quân cho là trong một chuyến đi nghỉ, Lin có gặp một người Đài Loan và để lộ thông tin cá nhân. Các nhà điều tra đó đã tiến hành thẩm vấn các đồng nghiệp của Lin – những người đều nói rằng hành động của viên thiếu tá này là “đáng ngờ”.
Các điều tra viên của hải quân Mỹ còn nghi ngờ chính quyền các nước và vùng lãnh thổ mà Lin nhận làm “làm việc” đã trả công cho sĩ quan này bằng “gái đẹp” để đối lấy thông tin mật.