Đội tàu chiến của hai nước gần đây cùng đi qua eo biển Tsugaru và chuỗi đảo Izu của Nhật Bản, động thái được đánh giá là thị uy sức mạnh trước Mỹ và các đồng minh.
“Quân đội Trung Quốc và Nga có thể thực hiện tuần tra chung trên không và trên biển ở khu vực biển Nhật Bản hoặc Tây Thái Bình Dương”, Yue Gang, một sĩ quan nghỉ hưu của quân đội Trung Quốc và hiện là nhà bình luận quân sự, nhận định. Ông Gang cho rằng hai bên có thể cùng huy động thêm những vũ khí hiện đại hơn vào các cuộc tập trận.
“Với việc huy động thêm vũ khí hiện đại, hai quốc gia sẽ thể hiện rõ hơn quyết tâm tăng cường phối hợp cũng như chứng minh rằng họ không che giấu nhau điều gì. Hai bên đều cần tăng cường năng lực chung để xử lý khủng hoảng hoặc tình huống khẩn cấp", ông Gang nói.
“Trung Quốc và Nga đang thể hiện sức mạnh năng lực tuần tra chung. Hai bên từng tuần tra chung trên không, và đợt mới nhất là tuần tra chung trên biển. Họ đang muốn thể hiện quyết tâm cùng duy trì ổn định khu vực” - cựu giảng viên quân sự Trung Quốc Song Zhongping.
Trong đợt diễn tập vừa qua, đội tàu của Nga và Trung Quốc thực hiện các bài tập chống ngầm và cùng đi qua eo biển hẹp Tsugaru nằm giữa các đảo Honshu và Hokkaido của Nhật. Sau đó, nhóm tàu tiến xuống phía nam và đi qua chuỗi đảo Izu trong khi các máy bay trực thăng cũng cất cánh từ boong tàu.
Theo thông báo của quân đội hai nước, năm tàu chiến Nga và năm tàu chiến Trung Quốc tham gia đợt diễn tập này. Đây cũng là lần đầu tiên Trung Quốc đưa tàu khu trục tên lửa Nanchang lớp 055 tham gia. Các tàu khác được Trung Quốc điều đi gồm một tàu khu trục 052D, hai tàu khu trục nhỏ 054A và một tàu hộ tống. Nga điều tàu khu trục lớp Udaloy Admiral Panteleyev, tàu săn ngầm Admiral Tributs, một tàu giám sát điện tử và hai tàu khu trục khác tham gia.
Trung Quốc và Nga hợp tác định kỳ trong các cuộc diễn tập quân sự kể từ năm 2012. Từ năm 2019, hai nước tiến hành tuần tra chung trên không thường niên ở biển Hoa Đông và biển Nhật Bản.
Các nhà quan sát tin rằng Nga và Trung Quốc sẽ tăng cường diễn tập trên biển Hoa Đông và biển Nhật Bản trong thời gian tới, nơi mà cả hai nước đều có lợi ích. Các cuộc tập trận có thể sẽ tập trung vào năng lực phòng không và chống hạm.
“Việc Nga và Trung Quốc cùng triển khai các tàu chiến là lời cảnh báo mạnh mẽ đến Mỹ và Nhật Bản”, cựu giảng viên quân sự Trung Quốc Song Zhongping đánh giá.
Hai ông Gang và Song đều cho rằng quân đội Trung Quốc và Nga đang xích lại gần nhau vì cùng đối mặt với sức ép bên ngoài ngày càng lớn, trong đó có sự hình thành liên minh an ninh AUKUS của bộ ba Mỹ, Anh và Úc, cùng vai trò mở rộng của "Bộ tứ" với các thành viên gồm Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ và Úc.
“Những điều này gây ra mối đe doạ tương đối nghiêm trọng đối với Trung Quốc, thậm chí cả Nga. Bắc Kinh và Mátxcơva rất cần tăng cường lòng tin lẫn nhau trên mặt trận quân sự, đẩy mạnh các cuộc tập trận chung và hợp tác chiến lược”, ông Song nói.
