Theo người phát ngôn Bộ Y tế Palestine, binh sĩ Israel đã bắn chết 28 người Palestine biểu tình ở dải Gaza, biên giới hai nước trong ngày Mỹ khai trương Đại sứ quán ở Jerusalem.
Việc mở cửa Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem diễn ra trong bối cảnh nhiều người Israel ra đường ăn mừng Ngày Jerusalem, kỷ niệm 51 năm ngày Israel chiếm được bờ đông của thành phố này từ Jordan trong chiến tranh Trung Đông năm 1967. Trong khi đó, từ nhiều tháng nay, nhiều cuộc biểu tình của người Palestine đã diễn ra tại dải Gaza. Kể từ cuối tháng 3, có tới 42 người Palestine bị binh sĩ Israel bắn chết và hơn 1.700 người bị thương. Theo tờ Tin tức Palestine, gần 100.000 Palestine tham gia biểu tình phản đối việc Mỹ mở cửa Đại sứ quán tại Jerusalem. Nhiều báo cáo cho rằng, người biểu tình đã đi sâu vào lãnh thổ Israel để phản đối. Trong khi đó, Israel biện hộ cho hành động của mình là nhằm bảo vệ biên giới của và các cộng đồng lân cận.
Ngày 15/5, người dân Palestine tưởng niệm 70 năm Ngày Nakba (hay còn gọi là Ngày Thảm họa), đánh dấu sự kiện hàng trăm nghìn người Palestine phải rời bỏ mảnh đất quê hương. Với số người Palestine bị phía Israel bắn chết vì biểu tình được dự báo ngày càng tăng, ngày 15/5 được coi là ngày quốc tang của Palestine.
Đổ dầu vào lửa
Bất chấp sự phản đối của hàng loạt nước trên thế giới, Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem chính thức hoạt động từ ngày 14/5. Phái đoàn cấp cao của Mỹ có mặt tại Israel hôm 13/5. Trong phái đoàn có hai cố vấn của Tổng thống Donald Trump cũng chính là vợ chồng con gái ông - Ivanka Trump và con rể Jared Kusher, cùng Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và Thứ trưởng Ngoại giao John Sullivan.
Theo Bloomberg, Tổng thống Mỹ không trực tiếp tham dự buổi lễ mà có bài phát biểu trực tuyến với các quan khách. Hãng tin Reuters dẫn thông báo từ Bộ Ngoại giao Israel xác nhận 86 phái bộ nước ngoài tại nước này được mời dự lễ nhưng chỉ có 33 đại diện có mặt. “Hãy chuyển đại sứ quán của các bạn đến Jerusalem vì đó là điều đúng đắn nên làm. Chuyển đại sứ quán của các bạn đến Jerusalem vì nó thúc đẩy hòa bình”, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu trong ngày khai trương Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem. Tại Jerusalem, các vườn hoa bên lề đường được thiết kế theo hình quốc kỳ Mỹ với các biểu ngữ có dòng chữ: “Ông Trump khiến cho Israel vĩ đại trở lại”.
Jerusalem là vùng đất linh thiêng đối với cả người Do Thái, người Cơ đốc giáo và Hồi giáo. Do vậy, việc Mỹ chuyển Đại sứ quán đến đây được cho là đổ thêm dầu vào chảo lửa Israel-Palestine, đồng thời làm gia tăng căng thẳng ở Trung Đông.
Trong thông cáo ngày 13/5, Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) lên án hành động của Mỹ làm gia tăng xung đột tôn giáo thay vì mang lại hòa bình thực sự cho khu vực. Tổ chức Hamas kiểm soát Dải Gaza đang vận động biểu tình lớn chưa từng có ở khu vực giáp biên giới Israel để phản đối việc làm của chính quyền Trump.
Liên minh châu Âu (EU) cũng phản đối quyết định của Mỹ bằng việc hầu hết các đại sứ của khối này ở Israel không tới dự lễ khai trương. EU khẳng định, họ tôn trọng sự đồng thuận quốc tế về Jerusalem bao gồm cả vị trí của các cơ quan đại diện ngoại giao của họ, cho đến khi tình trạng cuối cùng của Jerusalem được giải quyết. Chỉ một số đại diện của châu Âu như Hungary, Romania, Cộng hòa Czech tham dự lễ khai trương.
