Xả thải ra hồ nước đầu nguồn
Theo tìm hiểu của Tiền Phong, ngày 13/9/2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã cấp Giấy phép số 2825/GP-BTNMT cho Cty CP Đầu tư nước sạch sông Đà (Phú Minh, Kỳ Sơn, Hoà Bình), khai thác sử dụng nước mặt với mục đích cung cấp nước sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh và các mục đích sử dụng nước khác của chuỗi đô thị Sơn Tây, Hoà Lạc, Xuân Mai, Miếu Môn (Hà Nội). Lượng nước khai thác, sử dụng lớn nhất 640.00m3/ngày, thời gian khai thác 24/24h.
Đáng chú ý, ngày 27/5/2019, Bộ TN&MT lại ký ban hành Giấy phép xả nước thải vào nguồn nước số 1307/GP-BTNMT, trong đó nêu rõ: Cho phép Công ty CP đầu tư nước sạch Sông Đà được xả thải từ Nhà máy nước sông Đà ra suối Bằng rồi chảy vào hồ Đầm Bài tại xã Phú Minh huyện Kỳ Sơn. Giấy phép này cũng cho Nhà máy nước sông Đà xả cả nước thải sản xuất và nước thải sinh hoạt sau khi xử lý ra suối Bằng, chảy vào hồ Đầm Bài.
Vị trí số 1 xả nước thải sản xuất là 32.000m3/ngày đêm và vị trí số 2 là nước thải sinh hoạt 15 m3/ngày đêm. Dù Giấy phép 1307 yêu cầu tiêu chuẩn của nước xả thải không vượt quá quy chuẩn quốc gia về nước thải sinh hoạt và nước thải sản xuất. Tuy nhiên, điều khiến người dân lo ngại, hồ Đầm Bài đang được nhà máy nước sông Đà sử dụng làm bể lắng, chứa nước thải và cũng lại là nơi cấp nước đầu nguồn cho nhà máy này sản xuất nước sinh hoạt.
Quan sát của PV cho thấy, tại khu vực nhà máy nước sông Đà, không chỉ có khu sản xuất mà công ty này cũng xây cả một khu nhà khách để cho cán bộ công nhân và khách ăn, nghỉ tại đây. Như vậy, hồ Đầm Bài vừa là nơi chứa nước thải từ Nhà máy nước sông Đà vừa là nơi cung cấp nước nguồn cho nhà máy này.
Liên quan đến đầu nguồn nước bị ô nhiễm, ông Trần Quốc Toản, Chi cục trưởng, Chi cục Thủy lợi tỉnh Hòa Bình thừa nhận thực tế: Trâu, bò kiếm ăn xung quanh và tắm ở các suối dẫn nước vào hồ Đầm Bài rất nhiều. Bên cạnh đó, với chiều dài quanh hồ khoảng 16 km2, các chất thải đổ xuống hồ Đầm Bài không thể kiểm soát được.
Nguy cơ ô nhiễm cao
Giấy phép xả thải vào hồ Đầm Bải. Liên quan đến tình trạng ô nhiễm đầu nguồn nước sông Đà, ông Bùi Thanh Hải, Phó giám đốc Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi Hòa Bình cho biết: "Chúng tôi không hề thấy Viwasupco đầu tư dự án nâng cấp ở đầu nguồn cho giai đoạn 2. Như vậy, Nhà máy nước sạch sông Đà hiện chỉ đầu tư đường ống ở phía Hà Nội để nâng công suất lên gấp đôi so với hiện tại là 600.000 m3/ngày đêm".
Theo ông Hải, việc quản lý công trình hồ Đầm Bài chủ yếu là để phục vụ việc tưới tiêu cho 645ha đất sản xuất của 3 xã thuộc huyện Kỳ Sơn. Công trình hồ Đầm Bài là hồ chứa lớn với 69,9ha, mực nước luôn được duy trì ở mức cao và có 93ha diện tích hành lang. Kênh dẫn nước từ sông Đà vào hồ dài hơn 3km, chảy qua các vùng canh tác của người dân không được rào chắn.
"Khu vực bị ô nhiễm dầu xả thải là kênh dẫn vào Nhà máy, chứ không thuộc phạm vi quản lý của công trình hồ Đầm Bài do Công ty của chúng tôi quản lý. Về mùa mưa, Hà Nội chỉ dùng nước của hồ Đầm Bài chứ không phải nước sông Đà.
Công ty nước sạch sông Đà lấy trực tiếp nước từ hồ Đầm Bài về nhà máy để xử lý. Nước xả thải, sau khi xử lý lại đổ trực tiếp xuống hồ Đầm Bài, vì không có chỗ xả thải khác. Sau đó nhà máy lại hút lên xử lý tiếp, cứ theo kiểu vòng tròn như vậy. Trước đây Nhà máy là của nhà nước, bây giờ cổ phần rồi phải thay đổi công nghệ đi, phải bỏ tiền ra mà đầu tư chứ không thể xử lý vòng tròn như vậy", ông Hải trăn trở.
