Phiên tòa này bắt đầu từ ngày 24/9 vừa qua, ngoài thẩm phán Phạm Lương Toản – Chánh Tòa Hình sự, TAND TPHCM làm chủ toa, còn có thẩm phán Đoàn Thị Hương Giang. Đại diện Viện KSND TPHCM giữ công tố tại tòa là các kiểm sát viên bà Nguyễn Quỳnh Lan và ông Nguyễn Nhật Tuấn.
Tại phiên tòa ngày hôm qua (30/9), VKS bảo lưu quan điểm, qua đó đề nghị HĐXX tuyên phạt Nguyễn Minh Hùng (nguyên Chủ tịch VN Pharma) từ 18-19 năm tù; Võ Mạnh Cường (nguyên Giám đốc Cty H&C) 20 năm tù; Nguyễn Trí Nhật (nguyên Phó Tổng giám đốc VN Pharma) từ 12-13 năm tù; Ngô Anh Quốc (nguyên Phó Tổng giám đốc VN Pharma) 12-13 năm tù; Lê Thị Vũ Phương (Kế toán trưởng) 6-7 năm tù; Phan Cẩm Loan (Phó phòng XNK VN Pharma) 6-7 năm tù; Phan Xuân Thiện (Dược sỹ) 6-7 năm tù; Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng phòng VN Pharma) 6-7 năm tù; Phan Văn Thông (dược sỹ) 6-7 năm tù; Phạm Anh Kiệt (nguyên Tổng giám đốc Cty Dược Sài Gòn- Sapharco) 3-4 năm tù; Hoàng Trúc Vy (Cán bộ VN Pharma) 3-4 năm tù, Phạm Quỳnh Trang (nhân viên Cty H&C) 3-4 năm tù.
Về hình phạt bổ sung, VKS đề nghị cấm hành nghề 5 năm đối với các bị cáo sau khi chấp hành xong hình phạt tù. Về dân sự, VKS cũng đề nghị tịch thu các khoản tiền thu lợi bất chính của các bị cáo. Công tố cũng kiến nghị HĐXX yều cầu Cơ quan ANĐT Bộ Công an điều tra ‘làm lộ bí mật Nhà nước’.
Diễn biến tại phiên tòa không có nhiều thay đổi so với quá trình điều tra, truy tố. 11/12 bị cáo nhận tội và mong pháp luật khoan hồng; bị cáo duy nhất chưa ‘khâm phục, khẩu phục’ là Võ Mạnh Cường.
Tại phiên tòa, theo chủ tọa có ‘diễn biến mới’ là các tài liệu mật của Bộ Y tế đã được giải mật và Tòa cho phép người tham gia phiên tòa được sử dụng các tài liệu này.
Về phía người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, người làm chứng. Dư luận chú ý đến 2 cái tên là Ngô Nhật Phương (doanh nhân) và ông Trương Quốc Cường (Thứ trưởng Bộ Y tế).
Ông Ngô Nhật Phương theo công tố là có dấu hiệu biết và sử dụng các tài liệu mật khi các tài liệu này chưa được giải mật.
Thứ trưởng Bộ Y Trương Quốc Cường được dư luận quan tâm không hẵn vì ông Cường là quan chức lớn, mà là do chính ông Trương Quốc Cường là người ký cho VN Pharma nhập lô thuốc ung thư trong vụ án (ký trên cương vị lúc đó là Cục trưởng Cục QLD). Cụ thể, trong vụ VN Pharma, ông Nguyễn Tấn Đạt (Phó Cục trưởng Cục QLD), ông Phạm Công Chiến (Trưởng phòng Quản lý kinh doanh Dược, Trưởng phòng pháp chế), bà Lê Thúy Hương (chuyên viên) – là những người trong Tổ thẩm định, có trách nhiệm thẩm định tính pháp lý của hồ sơ, đơn hàng nhập khẩu thuốc H-Capita 500 mg Caplet của Công ty VN Pharma.
Tổ thẩm định với những cán bộ trên đã hoàn toàn không phát hiện Cty Austin (Hồng Kông) – đơn vị bán thuốc cho Pharma – đã hết hạn giấy phép hoạt động, một số nội dung không thống nhất với hồ sơ. Tổ thẩm định cho rằng “hồ sơ đạt yêu cầu”, rồi đề xuất Cục trưởng Cục QLD ông Trương Quốc Cường (thời điểm này ông Cường chưa làm Thứ trưởng Bộ Y tế) ký duyệt, cấp phép cho Pharma nhập hàng.
Về sai phạm của các công chức Cục QLD, ngày 18/9/2019, Cơ quan ANĐT - Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Cục QLD và các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc thẩm định, xét duyệt, cấp phép và cho thông quan nhập khẩu đối với các thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Cty Helix Canada và nhãn mác Cty Health 2000 Canada, theo quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Ngoài ra Thanh tra Chính phủ đã kết luận thanh tra việc cấp giấy phép nhập khẩu, giấy đăng ký lưu hành đối với 10 loại thuốc của Cty Helix, cấp giấy phép hoạt động cho Cty Helix và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của VN Pharma. Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét xử lý trách nhiệm một số lãnh đạo.
14h chiều nay 1/10, sân TAND TPHCM khá đông người đến sớm để nghe tuyên án. Quan sát của phóng viên, một số cán bộ Cục QLD đã có mặt ở tòa, ông Trương Quốc Cường vẫn chưa xuất hiện.