 |
| PGS.TS. Lê Thị Kim Phụng nhận giải thưởng khoa học. Ảnh: nhân vật cung cấp |
Nghiên cứu cái mới, ứng dụng cho đời
PGS.TS Phụng xuất sắc tốt nghiệp đại học với luận văn đạt điểm tối đa và đạt Huy chương vàng của Khoa Kỹ thuật Hóa học năm 1999. Với thành tích này, chị có cơ hội được giữ lại trường làm giảng viên. Tuy nhiên, chị lại lựa chọn đi làm ở doanh nghiệp bởi những năm học đại học chị luôn tự hỏi mình sẽ ứng dụng những kiến thức mình đã học trong nhà trường ra thực tế như thế nào.
Sau một thời gian làm việc cho công ty, có lúc làm tới trưởng phòng kỹ thuật, chị lại nhận ra có lẽ đam mê của mình là tạo ra những sản phẩm mới, tìm tòi và khám phá, hơn là làm lại những gì rập khuôn, kiểu mẫu. Khi nhận ra đam mê và thế mạnh của mình, chị trở lại trường ĐH Bách Khoa Tp. HCM làm giảng viên, tiếp tục học thạc sĩ.
“Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, 9 tháng làm cho doanh nghiệp ấy tuy có lúc vô vị nhưng cũng không phải là vô nghĩa vì nó giúp mở rộng tầm mắt của mình về đầu ra của những sáng chế, nhu cầu của doanh nghiệp… Và đất nước có đang phát triển, có thiếu những điều kiện cần và đủ, thì mình mới càng có thêm động lực vượt khó, khám phá những khả năng tiềm ẩn ở mình hơn…”, chị Phụng chia sẻ về quyết định quay trở lại con đường làm nghiên cứu.
Năm 2004, với khát khao cháy bỏng được thỏa đam mê nghiên cứu khoa học và tìm kiếm tri thức mới. Chị đến ngôi trường danh giá ĐH Sheffield (Anh) với tư cách là một nghiên cứu sinh. Tại đây, may mắn lớn nhất của chị là được gặp thầy - người thầy hướng dẫn tuyệt vời đã có ảnh hưởng rất lớn đến con đường nghiên cứu khoa học về sau. Từ thầy, chị được củng cố thêm được cách nghiên cứu ứng dụng độc đáo "From Industry to Laboratory" - lấy bài toán từ thực tiễn để nghiên cứu, đồng thời cách giảng dạy mới mẻ, tôn trọng sáng tạo của học trò để giúp sinh viên phát huy tối đa tiềm năng.
“Thầy luôn tôn trọng sáng tạo của học trò, vừa giúp sinh viên “khai phóng” nhưng vẫn đi đúng định hướng ban đầu. Đây cũng chính là cách mà tôi đã học được và ứng dụng vào việc giảng dạy cho học trò của mình sau này.” - chị Phụng cho biết.
Năm 2008, chị bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ và nhận bằng Tiến sĩ danh giá của ĐH Sheffield. Trở về Việt Nam, chị say mê theo đuổi ước mơ trở thành nhà khoa học, tiếp tục hướng nghiên cứu ứng dụng các vấn đề thực tế của đất nước như xử lý phế phụ phẩm trong nông nghiệp để tạo ra nguồn năng lượng mới và các sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Chị Phụng cho biết: "Việt Nam có tiềm năng lớn về phế phẩm nông nghiệp. Với nghiên cứu của mình, tôi hy vọng có thể chung tay giải quyết các vấn đề môi trường, kinh tế và đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước".
 |
| PGS.TS. Lê Thị Kim Phụng nghiên cứu sản phẩm từ các loại phế phẩm nông nghiệp. Ảnh: Nhân vật cung cấp. |
Với những nỗ lực đó, chị đã được vinh danh với hàng loạt giải thưởng cả trong nước và khu vực châu Á. Năm 2016, TS. Phụng được trao Giải thưởng Nhà khoa học ASEAN – Hoa Kỳ dành cho các nhà khoa học nữ công tác trong lĩnh vực khoa học ứng dụng. Chị được bình chọn là một trong 100 nhà khoa học hàng đầu châu Á năm 2017 và nằm trong danh sách 50 phụ nữ có ảnh hưởng nhất đất nước do Tạp chí Forbes Việt Nam bình chọn ở lĩnh vực khoa học – giáo dục năm 2019. Chị nhận được khen thưởng của Hội Phụ nữ trí thức Việt Nam giai đoạn 2011-2015 vì những đóng góp xuất sắc trong khoa học. Chị cũng là một thành viên năng động của Hiệp hội Năng lượng Việt Nam.
Năm 2022, PGS.TS Lê Thị Kim Phụng là nhà khoa học nữ duy nhất Châu Á nhận giải thưởng Sáng tạo xuất sắc nhất của Quỹ Toàn cầu Hitachi với công trình “Advanced Bio-based Aerogels from Agricultural Waste for Water Treatment - Chế tạo vật liệu tiên tiến Aerogel từ chất thải nông nghiệp để xử lý nước". Giải thưởng này vinh danh nghiên cứu của PGS.TS Lê Thị Kim Phụng và các cộng sự vì đã phát triển kỹ thuật sản xuất vật liệu cellulose aerogel tính năng cao từ nguồn phế phẩm nông nghiệp theo hướng sản xuất thân thiện với môi trường và khả thi về kinh tế. Được biết, đây là giải thưởng được trao cho các nhà khoa học có những sáng kiến, đổi mới công nghệ có tiềm năng ứng dụng và góp phần giải quyết các vấn đề xã hội và hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững.
Tới giờ này, sau một chặng dài miệt mài tìm kiếm các giá trị từ những thứ tưởng chừng bỏ đi, chị vẫn luôn tin rằng chẳng có gì trên đời này là thừa cả, nếu như chúng ta biết cách trân trọng nó, gạn lọc những điều tốt đẹp nhất của nó và biết điều hướng nó tới miền sáng cần thiết cho vòng đời tuần hoàn của nó... “Khi dạy học trò cách làm ra những sản phẩm giá trị từ những thứ bỏ đi, tôi hạnh phúc trao tới các em một bài học nhỏ: đừng bao giờ bỏ qua những giá trị chưa hiển thị hoặc bị khuất lấp. Giá trị nằm trong chính mắt nhìn và bộ lọc của người dùng” - chị Phụng chia sẻ.
Truyền cảm hứng, dìu dắt thế hệ trẻ đam mê khoa học
Bên cạnh thành tựu nghiên cứu đáng nể, điều đáng quý hơn là PGS.TS Lê Thị Kim Phụng luôn dành tình yêu thương, sự ưu ái đặc biệt và nỗ lực truyền niềm đam mê khoa học cho thế hệ sinh viên, học trò.
“Việc hướng dẫn và cho sinh viên một môi trường nghiên cứu thật sự sẽ mang lại cho các em nền tảng nghiên cứu khoa học vững chắc. Bản thân tôi khi chập chững những bước đi đầu tiên trên con đường nghiên cứu đã nhận được sự hỗ trợ từ thầy cô của mình. Vì vậy, tôi luôn cố gắng dành thời gian nhiều nhất có thể để “đồng hành” cùng sinh viên. Quan điểm và điều tôi thường nói với sinh viên của mình rằng, cứ làm hết sức và theo đuổi tận cùng đam mê, dù thất bại nhưng quả ngọt ắt sẽ đến từ sự kiên trì…”, PGS.TS Kim Phụng tâm đắc.
 |
| PGS.TS. Lê Thị Kim Phụng hướng dẫn sinh viên nghiên cứu khoa học. Ảnh: Nhân vật cung cấp. |
Qua chặng đường dài nghiên cứu, PGS.TS Lê Thị Kim Phụng thấu hiểu những khó khăn, vất vả của một phụ nữ làm khoa học, từ đó, chị luôn dành niềm ưu ái đặc biệt, sự động viên, khích lệ cho những nữ sinh viên. Theo TS Phụng, phụ nữ làm khoa học có rất nhiều cơ hội nên không có vấn đề gì phải băn khoăn cả.
Được biết đến là một người truyền cảm hứng, chị Phụng hy vọng rằng câu chuyện hay những chia sẻ của mình trên các mặt báo có thể gián tiếp tạo ra cảm hứng, tiếp thêm động lực cho các bạn trong cả nghiên cứu khoa học và cuộc sống.
Theo PGS.TS Lê Thị Kim Phụng, làm khoa học không dễ dàng, dấn thân cho đam mê đòi hỏi nhiều sự hy sinh, nhưng đổi lại thành công là bước đệm lớn để sinh viên trưởng thành. Vì vậy, khi nhận thấy đam mê nghiên cứu khoa học ở bất cứ sinh viên nào, chị đều ưu ái, động viên, khích lệ và “thổi bùng” ngọn lửa đam mê ấy bằng những dự án mà mình đang triển khai.
Dù nghề giáo không phải là lựa chọn ban đầu nhưng PGS.TS Kim Phụng luôn cảm thấy đúng đắn và may mắn khi trở lại với niềm đam mê ẩn sâu trong lòng. Chị luôn hạnh phúc khi được đứng trên lớp với học trò của mình, được cùng sinh viên mày mò những phát kiến ý tưởng khoa học từ bước khởi đầu. Ngoài thời gian quản lý, PGS.TS Kim Phụng lại thu xếp xuống phòng thí nghiệm để hướng dẫn sinh viên triển khai các dự án nghiên cứu.
Tìm hiểu thêm về Giải thưởng Study UK Alumni Awards TẠI ĐÂY
