Căng thẳng điện mùa khô
Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, hệ thống điện quốc gia có 81 nhà máy thủy điện đang vận hành (chỉ tính các nhà máy có công suất đặt trên 30 MW) với tổng công suất khoảng 15.570 MW, chiếm 40,4 % công suất đặt toàn hệ thống. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của El Nino. chỉ có 38 hồ có khả năng điều tiết nước phục vụ phát điện, tưới tiêu và cấp nước hạ du trong cả mùa khô với tổng dung tích hữu ích là 33,01 tỷ m3.
Số liệu thủy văn cũng cho thấy, trong năm 2015, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino nên tình hình thủy văn của các hồ chứa thủy điện trên toàn hệ thống gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là các hồ thủy điện trên địa bàn từ Thanh Hóa trở vào (hầu hết các hồ khu vực này không xuất hiện lũ và tổng lượng nước về thiếu hụt khoảng 40 - 60 % so với trung bình nhiều năm).
Dự báo về tình hình khó khăn về nguồn nước, EVN cho biết, đã huy động cao các nguồn nhiệt điện than, tua-bin khí, kể cả nguồn chạy dầu, hạn chế huy động các nhà máy thủy điện để tích nước sớm. Tuy nhiên đến ngày 31/12/2015 nhiều hồ vẫn không thể tích lên mực nước dâng bình thường, tổng lượng nước tích được trong các hồ chứa trên toàn hệ thống chỉ đạt 27.37 tỷ m3, tương đương 83% dung tích hữu ích các hồ. Để đảm bảo cung cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt, vừa bảo đảm sản xuất điện phục vụ phát triển kinh tế, phục vụ đời sống xã hội, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có chỉ đạo các Nhà máy thủy điện miền Trung, Tây Nguyên đã và đang điều tiết hợp lý từng mét khối nước.
Trong điều kiện khô hạn nghiêm trọng, hiện nay các nhà máy thủy điện trên các khu vực miền Trung và miền Nam đang được vận hành chủ yếu theo yêu cầu cấp nước cho hạ du. Tập đoàn đã có chỉ đạo các công ty thủy điện phải đáp ứng đầy đủ, kịp thời các yêu cầu cấp nước của các địa phương kể cả trong những thời kỳ phụ tải thấp như thời kỳ nghỉ Tết Nguyên đán vừa qua. Tình hình khô hạn kéo dài trong những tháng tới dự báo sẽ khiến việc cấp điện gặp nhiều khó khăn”, lãnh đạo EVN cho biết.
Nhiều hồ thủy điện đối mặt cạn nước
Theo dự báo của Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, do tình hình thủy văn không thuận lợi, hiện nay lượng nước còn lại trong các hồ thủy điện thiếu hụt so với mực nước dâng bình thường hơn 10 tỷ m3 (ứng với sản lượng thủy điện thiếu hụt là 4,62 tỷ kWh). Ngoài ra, từ nay đến cuối tháng 5, dòng chảy trên các sông Trung bộ và khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm dần. Số liệu nghiên cứu cho thấy, dòng chảy trên các sông ở Trung Trung bộ và Nam Trung bộ thấp hơn từ 60-80%, một số nơi thiếu hụt nhiều hơn 80% so với trung bình nhiều năm. Đặc biệt, ở khu vực Tây Nguyên, từ nay đến tháng 4, dự báo lượng nước về các hồ chứa thấp hơn khoảng 60-80% và giảm xuống chỉ còn khoảng 30-50% trong tháng 5 và tháng 6.
Số liệu của ngành điện cũng cho thấy, tính đến ngày 11/3/2016, lượng nước còn lại trong các hồ chứa thủy điện khá thấp, tổng lượng nước còn lại là 23,4 tỷ m3 (tương ứng 69,1% tổng dung tích hữu ích của các hồ). Trong đó lượng nước của các hồ khu vực miền Trung và miền Nam thấp hơn nhiều so với cùng kỳ. So với cùng kỳ năm ngoái, nhiều hồ có mức nước thấp hơn: Hủa Na thấp hơn 3,29m; Bình Điền: 3,75m; A Vương: 3,43m; Vĩnh Sơn: 3,31m, Pleikrong: 4,65m; Kanak: 2,92m; Buôn Tua Srah: 1,3m; Đồng Nai 3: 6,15m; Đăk Rinh: 1,92m; Thác Mơ: 2,37m; Hàm Thuận: 3,11m; Đại Ninh: 4,24m, Trị An 4,22… Đặc biệt là hồ Ialy thấp hơn tới 12,60m, hồ Cửa Đạt là 14,6m. Do ảnh hưởng của Elnino kéo dài, dự báo lưu lượng nước về các hồ miền Trung và Nam tiếp tục kém. Đặc biệt trong tháng 3/2016, tất cả các lưu vực sông khu vực miền Bắc, miền Trung, miền Nam và Tây Nguyên bắt đầu bước vào cao điểm mùa khô.
Dự kiến tháng 3/2016, sản lượng bình quân toàn hệ thống sẽ tăng cao, ở mức 495 triệu kWh/ngày (tăng khoảng 14% so với cùng kỳ năm 2015), công suất phụ tải lớn nhất khoảng 25.640 MW. Để tiếp tục đảm bảo đủ điện cho sản xuất và sinh hoạt trong tháng cũng như đảm bảo cung cấp điện mùa khô năm 2016, EVN sẽ khai thác tối đa các nhà máy nhiệt điện than, khí, dầu; khai thác hợp lý các nhà máy thủy điện để tiếp tục cố gắng đáp ứng yêu cầu cấp nước hạ du cho các địa phương.