Những dự án hiếm hoi của Việt Nam đầu tư sang Trung Quốc tập trung lĩnh vực sản xuất và dịch vụ. Đáng kể nhất là 2 dự án sản xuất, kinh doanh cân đồng hồ lò xo của Cty Sản xuất cân Nhơn Hòa (vốn 6 triệu USD) và xây dựng khu thương mại của Cty CP Xuất nhập khẩu Việt Trang (vốn 3 triệu USD).
GS.TS Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) vốn đầu tư nước ngoài, cho biết, DN Việt đều khó đầu tư sang Trung Quốc chủ yếu do tiềm lực yếu. “Đầu tư ra nước ngoài của Việt Nam nói là vài chục tỷ USD, nhưng thực tế giải ngân chỉ 3-4 tỷ USD, so với các nước, số vốn này chưa thấm gì”, GS Mại nói.
TS Tạ Lợi, Trưởng bộ môn Kinh doanh Quốc tế (Đại học Kinh tế Quốc dân), cho biết, với những mặt hàng Việt Nam có lợi thế mạnh như cao su, lúa gạo…, các thương nhân Trung Quốc cũng sang tận nơi thu mua về nước. “Nên đầu tư Việt Nam sang Trung Quốc không có lợi thế cạnh tranh”, ông Lợi nói. Theo ông Lợi, một số dự án đầu tư của Việt Nam sang Trung Quốc chủ yếu vào lĩnh vực bất động sản, dịch vụ, chỉ có dự án sản xuất cân Nhơn Hòa là đáng chú ý.
Theo chương trình đầu tư của Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Myamar sẽ là nơi cung cấp nguyên liệu thô trong chuỗi giá trị của họ. Vì vậy, các ngành và lĩnh vực đầu tư của Trung Quốc sang Việt Nam không chú trọng vào chuyển giao công nghệ, chủ yếu khai thác khoáng sản, thu mua nông sản…
Trung Quốc hiện đã đầu tư tại 55/63 tỉnh, thành phố của Việt Nam. Bình Thuận là địa phương đứng đầu về vốn đầu tư (tổng vốn 2,02 tỷ USD), tiếp đến là Lào Cai, Tây Ninh, Quảng Ninh, Bình Dương, Hải Phòng... Với các tỉnh khu vực biên giới phía Bắc (Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lai Châu…), các nhà đầu tư Trung Quốc rót vốn chủ yếu vào các ngành công nghiệp khai khoáng.
Theo Cục Đầu tư Nước ngoài (Bộ KH&ĐT), hiện Trung Quốc đứng thứ 9/101 quốc gia và vùng lãnh thổ đã có đầu tư tại Việt Nam. Quy mô bình quân mỗi dự án khoảng 7,34 triệu USD.
