Ngày 24-12 (giờ địa phương), phiến quân Nhà nước Hồi giáo thông báo đã sử dụng tên lửa tầm nhiệt bắn một máy bay tiêm kích Jordan rơi ở làng Hamra Ghannam thuộc ngoại ô TP Raqqa (miền Bắc Syria) và đã bắt giữ phi công.

Nhà nước Hồi giáo đã công bố hình ảnh các mảnh vỡ máy bay và phi công.

Nếu thực sự máy bay Jordan bị bắn rơi thì đây là lần đầu tiên Nhà nước Hồi giáo bắn hạ máy bay của liên minh do Mỹ chỉ huy.

Thông tấn xã Jordan (Petra) dẫn thông báo của quân đội Jordan xác nhận một máy bay tiêm kích F-16 rơi khi cùng phi đội Jordan truy tìm Nhà nước Hồi giáo ở Raqqa.

Thông báo cho biết thượng úy phi công Mu’ath Safi al-Kaseasbeh, 26 tuổi đã bị bắt làm con tin. Bộ trưởng thông tin Jordan Mohammad Momani thông báo máy bay có thể đã bị hỏa lực từ mặt đất bắn rơi.

Bộ Tư lệnh trung tâm Mỹ (phụ trách Trung Đông, Bắc Phi và Trung Á) xác nhận một máy bay F-16 của Jordan rơi gần Raqqa và phi công đã bị bắt.

Thông cáo khẳng định bằng chứng cho thấy máy bay không phải do Nhà nước Hồi giáo bắn rơi.

Tướng Lloyd J. Austin III, tư lệnh Bộ Tư lệnh trung tâm Mỹ, nói: “Chúng tôi sẽ nỗ lực đưa phi công Jordan trở về an toàn và không cho phép Nhà nước Hồi giáo xuyên tạc hay khai thác vụ rơi máy bay không may này để phục vụ cho mục đích riêng của bọn chúng”.

Chuyên gia Christopher Harmer ở Viện Nghiên cứu chiến tranh (Mỹ) nhận định không quân Jordan chỉ có máy bay tiêm kích F-16 thế hệ cũ nên có thể máy bay rơi do máy móc trục trặc.

AP ghi nhận cũng có thể máy bay Jordan bị bắn rơi vì Nhà nước Hồi giáo có nhiều tên lửa tầm nhiệt vác vai Igla do Nga sản xuất.

Báo Washington Post (Mỹ) dẫn lời chuyên gia an ninh người Iraq Hisham al-Hashemi cho rằng Nhà nước Hồi giáo đã tịch thu hàng chục tên lửa Igla sau khi chiếm căn cứ không quân Tabqa ở Raqqa hồi mùa hè.

Hãng tin BBC nhận định thông tin máy bay Jordan bị bắn rơi đã làm dấy lên lo ngại về sức mạnh vũ khí của Nhà nước Hồi giáo.

Điều này có thể khiến các nước Ả rập trong liên minh chống Nhà nước Hồi giáo (Bahrain, Jordan, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất) sẽ giảm nhiệt tình.

Trả lời báo New York Times (Mỹ), chuyên gia phân tích chính trị người Jordan Labib Kamhawi nhận định vụ bắt giữ phi công Jordan có thể làm dư luận Jordan phản đối Jordan tham gia chiến dịch không kích Nhà nước Hồi giáo, đặc biệt nếu Nhà nước Hồi giáo sát hại phi công.

Báo Wall Street Journal (Mỹ) ghi nhận Mỹ và Jordan đều bố trí các đội đặc nhiệm trong khu vực nhằm giải cứu phi công nhảy dù xuống Syria. Tuy nhiên, có quá ít thời gian để giải cứu.

Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon đã yêu cầu những kẻ bắt giữ phải thả phi công Jordan. Trên trang Twitter, Ngoại trưởng Anh Philip Hammond viết: “Rất lo ngại cho phi công Jordan bị Nhà nước Hồi giáo bắt giữ. Chúng tôi sát cánh với Jordan trong thời điểm khó khăn này”. Cha của phi công Jordan đã kêu gọi Nhà nước Hồi giáo rủ lòng nhân từ thả con trai của ông. Ông cho biết quân đội Jordan đã cam kết với gia đình sẽ bảo toàn tính mạng cho con trai ông.

__________________________________________

1.171 người chết trong các vụ không kích của liên minh chống Nhà nước Hồi giáo tiến hành ở Syria ba tháng qua. Trong số đó có 1.046 phiến quân Nhà nước Hồi giáo, 73 phiến quân nổi dậy Syria và 52 dân thường.

TỔ CHỨC QUAN SÁT
NHÂN QUYỀN SYRIA (ANH)