Nhà máy sản xuất phân vi sinh Thuỷ Phương (Thừa Thiên - Huế):
Nhà máy hay bãi rác lộ thiên ?
Rác lưu cữu lâu ngày bốc mùi xú uế, ruồi nhặng đen đặc gây ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng đến di tích và không xứng với văn minh của một thành phố di sản. Chính vì thế mà khi tỉnh TT-Huế cho khảo sát, chọn và di chuyển bãi rác về xã Thuỷ Phương, dư luận hết sức đồng tình.
Có nhà máy, thêm ô nhiễm
Lại càng phấn khởi hơn khi nghe tin Cty cổ phần kỹ nghệ ASC (sau đây gọi tắt là ASC) do ông Trần Đình Quyền, một người Huế sinh sống ở TP HCM làm giám đốc, vì nặng lòng với quê hương đã về xin được tiếp tục đầu tư vào nhà máy xử lý rác Thuỷ Phương (do tỉnh và TP. Huế đã đầu tư) nhằm nâng quy mô, hiệu quả hoạt động của nhà máy này. Tài thuyết phục và sự sốt sắng của ông Quyền đã nhanh chóng được tỉnh và TP. Huế chấp nhận. Ngày 14/10/2002, UBND TP Huế đã có Quyết định số 3281 phê duyệt dự án cải tạo nhà máy sản xuất phân vi sinh từ rác thải sinh hoạt TP Huế do ASC lập. Tiếp đó, ASC đã ký hợp đồng chuyển giao-xây dựng- cải tạo, vận hành nhà máy với Cty Môi trường và Công trình đô thị Huế. Theo đó, ASC có trách nhiệm đầu tư tiếp 8,71 tỷ đồng cho các hạng mục nhằm đảm bảo xử lý 45.000 tấn rác/năm; xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Thuỷ Phương và 10.000 tấn phân hầm cầu/năm; đảm bảo vệ sinh môi trường đúng quy định... Tuy chưa thấy kết quả, nhưng mới chỉ khởi động như vậy thôi, uy tín của ông Quyền và Cty của ông ta đã nổi đình nổi đám. Thậm chí, ASC còn được đánh giá như là “nhân tố mới”, cần phải nâng niu, nuôi dưỡng và nhân rộng (!??). Được thể, ông Quyền tấn tới, xin đất nuôi tôm, liên doanh làm hàng thuỷ sản xuất khẩu …
Trở lại công trình nhà máy xử lý rác, sản xuất phân vi sinh Thuỷ Phương. Sau những hứa hẹn hùng hồn, mãi cho đến nay, nhà máy này vẫn chưa thể chính thức đi vào vận hành. Theo thông báo của Cty MT-CTĐT Huế thì ASC đã không thực hiện đúng những gì mà họ đã cam kết. Sau hơn 2 năm, nhà máy vẫn đang vận hành thử theo kiểu... “được chăng hay chớ”. Lượng rác tiếp nhận chưa được 30% theo công suất mà cũng không thể xử lý hết. Phân vi sinh làm ra không đảm bảo chất lượng, lẫn nhiều tạp chất. Phân hầm cầu không thể tiếp nhận xử lý. Nước rỉ rác chảy tràn khắp nơi, gây ô nhiễm môi trường trầm trọng. Bên trong nhà máy, hầu hết đã trở thành bãi rác lộ thiên, mùi xú uế theo gió phát tán lung tung. Dân chúng sở tại buộc phải làm đơn kêu cứu đến chính quyền địa phương nhờ can thiệp...
Điều nực cười nữa là trong lúc lo chuyện rác chưa xong, giám đốc Quyền còn “đẻ” thêm cái gọi là công nghệ Seraphin sản xuất nhiều vật liệu có ích từ rác thải (kể cả từ xà bần) cho nhà máy. Sau đó, gọi truyền hình làm phim quảng bá để đánh bóng tên tuổi. Điều cần nói là trong “những thước phim quảng cáo” đó, các sản phẩm Seraphin đều là hàng... nhập khẩu tận đâu đâu. Thực tế, thiết bị công nghệ Seraphin tại nhà máy Thuỷ Phương đã có người ví như một cái... “lò rèn” không hơn không kém. Rác thì không xử lý nổi, nhưng tiền xử lý rác thì ASC bám lấy cho bằng được. Rồi gạ gẫm thế chấp, vay vốn... búa xua.
Chân dung ông giám đốc
Đầu tháng 12 này, Cty MT-CTĐT Huế đã chính thức có báo cáo vạch trần chân dung và những việc làm mờ ám của giám đốc Quyền. Hoá ra, từ năm 2000, cái tên Trần Đình Quyền đã “vinh hạnh” được trương lên mặt báo CA TPHCM và được phong là “Vị giám đốc có tài mở két sắt ngân hàng”. Bài báo của tác giả Ngân Linh lúc ấy đã đưa ra những chứng cứ về những hành vi vi phạm pháp luật của Cty TNHH Hưng Thịnh 1, do Trần Đình Quyền làm giám đốc trong thời kỳ 1994-1996. Ông Quyền đã thế chấp tài sản Cty để vay của Vietcombank Tân Thuận hơn 27 tỷ đồng và 880 ngàn USD, nhưng sau đó đã tự ý bán những tài sản đang thế chấp. Chưa kể hành vi móc nối với cán bộ ngân hàng để khai khống diện tích đất thế chấp; dùng một hồ sơ để vay vốn 2 lần… Quyền còn vay của Ngân hàng Hàng hải 3 tỷ đồng; huy động vốn của dân với lãi suất cao nhưng cuối cùng không có khả năng thanh toán…
Sau Hưng Thịnh 1, tháng 5/1999, Trần Đình Quyền chuyển sang “nghề” xử lý và sản xuất phân vi sinh từ rác thải. Với vai trò môi giới cho Cty EarthCare (Mỹ), Quyền đã giao dịch với ngân hàng, làm thủ tục xin cấp phép đầu tư… và sau một loạt dự án bất thành, ông Trương Đình Thanh - Giám đốc EarthCare- đã tố cáo Quyền lợi dụng danh nghĩa EarthCare để lừa đảo, tạo uy tín với các ngân hàng để vay tiền; hợp đồng giữa Hưng Thịnh 1 và EarthCare chấm dứt.
Từ tháng 3/2002, sau khi Hưng Thịnh 1 đổi tên thành Cty Cổ phần An Sinh, Quyền nghĩ ra “chiêu” khác là hợp đồng với một nhóm ở ĐH Bách khoa TP HCM sử dụng kinh phí cấp cho dự án xử lý rác thải thành phố để lập dự án xử lý nước rỉ rác của bãi rác Đông Thạnh nhưng không hiệu quả và không thể áp dụng cho thực tiễn vì quá tốn kém. Liền sau đó, Quyền đã cho sửa dự án trình UBND TP HCM định xin đầu tư nhà máy phân vi sinh tại Củ Chi với kinh phí 79 tỷ đồng nhưng bất thành. Dù vậy, Quyền vẫn tìm cách được đăng tải trên báo chí để đánh bóng mình và chờ thời cơ… lừa quả khác. Và tỉnh TT-Huế đã… “dính chấu” như chúng tôi đã đề cập.
Không chỉ có nhà máy rác Thuỷ Phương, Quyền còn xin hàng trăm ha đất nông nghiệp ở Phú Diên (Phú Vang) để… nuôi tôm. Nhưng cuối cùng, tôm đâu chẳng thấy, chỉ thấy đất bỏ hoang, còn người nông dân thì kêu trời vì không có ruộng cày.
Một doanh nghiệp chụp giựt như thế, một giám đốc ma mãnh như thế, chính quyền và các cơ quan chức năng còn chờ gì nữa mà không bày tỏ thái độ?