Lừng khừng

Bộ Xây dựng đưa ra dự thảo thông tư Quy định việc sử dụng căn hộ nhà chung cư làm văn phòng, theo đó quy định, chủ sở hữu hoặc người sử dụng hợp pháp căn hộ nhà chung cư được phép dùng nhà chung cư làm văn phòng. Tuy nhiên, hoạt động của văn phòng không được ảnh hưởng đến sinh hoạt cộng đồng, phải đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, vận hành nhà chung cư và không vi phạm các quy định của pháp luật liên quan. Đặc biệt, việc sử dụng căn hộ làm văn phòng phải có sự đồng ý của ít nhất 2/3 các chủ sở hữu, người sử dụng trong cùng tầng nhà của đơn nguyên có căn hộ đó.

Tuy nhiên, có thể thấy ngay đây là một giải pháp nửa vời và thậm chí trái với tinh thần của Luật Nhà ở. Ngay cả khi chấp nhận sự tréo ngoe của các bộ luật, tính khả thi của dự thảo cũng không cao và chắc chắn sẽ làm nảy sinh những rắc rối mới. Chưa rõ những người soạn thảo thông tư nghĩ gì khi đưa ra con số 2/3 các chủ sở hữu mà không phải toàn bộ, và chưa rõ khi thay đổi chủ sở hữu, người chủ mới không đồng ý thì sẽ phải tính sao với các văn phòng? Trước đó, chính Bộ Xây dựng đã đề nghị các sở kế hoạch - đầu tư không cấp giấy phép đăng ký kinh doanh đối với doanh nghiệp nếu đặt văn phòng ở chung cư. Tuy nhiên, lãnh đạo một số sở kế hoạch - đầu tư đã bày tỏ quan điểm không đồng ý với hướng này vì Luật Doanh nghiệp không yêu cầu cụ thể địa điểm kinh doanh phải phù hợp mục đích sử dụng trong giấy phép xây dựng.

Có người đã bày tỏ ý kiến “cấm thì cấm hẳn, hoặc cho thì cho hẳn”. Có lẽ cả hai hướng này đều tốt hơn cách mà Bộ Xây dựng định giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, xét về các mặt, cấm hẳn việc lập văn phòng tại chung cư hợp lẽ hơn cả. Thứ nhất, việc này đảm bảo quyền lợi của những người sở hữu căn hộ chung cư, kể cả chủ sở hữu đầu tiên hay sở hữu thứ cấp. Thứ hai, hướng giải quyết này không trái với tinh thần của Luật Nhà ở, cũng không trái với Luật Doanh nghiệp. Vì thực ra Luật Doanh nghiệp không quy định cụ thể địa điểm kinh doanh phải phù hợp mục đích sử dụng trong giấy phép xây dựng, chứ không phải bộ luật này cho phép mở văn phòng tại chung cư. Và nếu nói “cấm mở văn phòng ở chung cư sẽ gây khó cho doanh nghiệp vừa và nhỏ” thì không thỏa đáng. Vì lệnh cấm nào cũng gây bất lợi cho một nhóm đối tượng nào đó. Cho phép mở lại gây khó cho rất nhiều người dân sống tại chung cư. Và trên hết, phải tôn trọng quyền lợi chính đáng của cộng đồng. Không giống như người mua nhà, đất thông thường, chủ sở hữu chung cư thực ra bỏ tiền để mua khoảng không gian và vì đây là cộng đồng hẹp, có những quy định riêng thì không thể nói “tôi muốn làm gì với căn phòng của tôi cũng được”.