 |
| Nên thường xuyên kiểm tra vú để phát hiện những biểu hiện bất thường- Ảnh minh họa Corbis |
Thực ra bệnh tăng sinh tuyến vú (tuyết tiết sữa) là loại bệnh tật tăng sinh (hyperplasia) lành tính của tổ chức tuyến vú.
Bệnh này không phải chứng viêm (mastitis) và càng không phải khối u tuyến vú (mastadenoma), chỉ là sự rối loạn kết cấu bình thường của tổ chức tuyến vú, biểu hiện chủ yếu là bầu vú thấy đau và nắn thấy lẵn cục.
Đúng là nó có mối quan hệ nhất định với bệnh ung thư vú (breast cancer), những tỷ lệ chuyển từ lành tính sang ác tính là vô cùng thấp.
Đọc tới đây, tin rằng những chị em đang mắc chứng tăng sinh tuyến vú sẽ thở phào nhẹ nhõm. Hãy khoan, nếu cục sưng và chứng đau tồn tại lâu dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sinh hoạt nên không thể vô tâm coi thường.
Trong quá trình điều trị bệnh tăng sinh tuyến vú, phải duy trì “Tâm bình khí hòa”, nghĩa là luôn giữ trạng thái tâm lý lành mạnh và tư tưởng tình cảm lạc quan tin tưởng sẽ khỏi bệnh, như vậy sẽ có lợi cho sự điều hòa nội tiết trong cơ thể, có tác dụng rất lớn cho quá trình biến lặn của cục sưng và giảm bớt, làm dịu cơn đau.
Cái gọi là “khí” lúc này là chỉ ý chí, tình cảm. Nghiên cứu hiện đại cho thấy rõ, nữ giới rất dễ chịu ảnh hưởng của các nhân tố cả về thể chất lẫn tinh thần, điều này có quan hệ mật thiết với quá trình sinh lý đặc thù Kinh, Đới, Thai, Sản của phụ nữ.
Ví như trước kỳ kinh nguyệt chị em thường bồn chồn, bực bội, dễ bẳn gắt, ngủ kém, cả hai bầu vú cảm thấy căng đau. Trong mỗi quá trình sinh lý, một khi cảm thấy tức giận, ẫm ức sẽ ảnh hưởng rất xấu tới sự điều hòa thần kinh, chất nội tiết trong cơ thể, dẫn tới làm rối loạn chức năng sinh lý.
Trong cuộc sống hàng ngày, luôn giữ thái độ lạc quan, vui vẻ, cởi mở, giữ tinh thần luôn sảng khoái, tránh những kích thích tinh thần cực đoan.
Về nguyên tắc điều trị bệnh tăng sinh tuyến vú trong Đông y không ngoài “sơ can lý khí, hoạt huyết tán kết”.
Có thể căn cứ vào hình thái, cơ địa cục sưng lẳn trong bầu vú mà tiến hành điều trị mang tính biện chứng, nếu cục sưng xờ nắn thấy mềm, thường có quan hệ mật thiết với “khí”, có thể chọn dùng các vị thuốc lý khí như sài hồ, uất kim, chỉ thực… có tác dụng tán kết (làm tan lặn khối sưng);
Còn khi cơ địa cục sưng cứng dai là có quan hệ mật thiết với “đàm”, có thể dùng côn bố, hải tảo là những vị thuốc có tác dụng hóa đàm làm mềm khối rắn, cứng, nếu cơ địa cục sưng rắn cứng thì phải nghĩ tới khả năng có liên quan tới ứ huyết (tụ máu), thì dùng đương qui, vương bất lưu hành là những vị thuốc hoạt tán ứ. Đương nhiên, còn có thể dùng nhưng vị bổ dưỡng gan thận như tiên linh tỳ…
Ngoài ra, uống thuốc kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý cũng giúp “công phá” cục sưng hình thành trong bầu vú.
1. Hạch đào hồi hương: Hạch đào (quả óc chó) 1 quả, hồi hương 8 cánh 1 quả. Hạch đào đập lấy nhân, cùng quả hồi gặm nhấm nuốt trước bữa cơm, mỗi ngày thực hiện “nhấm” 3 lần.
Trong “toa” thuốc này: Nhân quả óc chó chứa nhiều chất béo, trơn (nhuận), có chức năng vừa dưỡng huyết ích âm lại vừa có thể nhuận thông mạch máu,khai ứ tiên kiên.
Quả hồi cay thơm ngọt ấm (tân hương cam ôn), có chức năng làm ấm gan, thận, tán hàn, lý khí, noãn can mộc, đạt âm uất. Thích hợp với người suy nhược đã bị bệnh từ lâu.
2. Món xào hải đới: Hải đới (rong biển kelp, Đông y còn gọi là côn bố) 30g, cải củ 15g, rửa sạch thái chỉ, xào với dầu mỡ xong, ăn vã. Thích hợp trong điều trị cục sưng cứng dai khó tan.
3. Cháo vừng đen: Vừng đen rang chín để nguội, giã thành bột mịn, gạo lùn 50g, nước lã 500ml, nấu thành cháo sánh nhừ, pha thêm đường trắng vừa phải, trộn 20g bột vừng đen khuất đều múc ra bát húp. Có tác dụng tán hàn, lý khí sơ can, thích hợp trong điều trị cục sưng trong bầu vú có cơ địa mềm.
Đương nhiên, với những bệnh nhân dao đặc thù công tác, không thể kiên trì điều trị bằng cách trên, cũng có thể dùng loại dược phẩm Đông y chế biến sẵn (thành phẩm) theo chỉ dẫn của thầy lang.
Bùi Hữu Cường
Theo T/C Bác sĩ gia đình, TQ 3/2008
