Ông Phạm Trọng Đạt - Cục trưởng Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ (TTCP) trao đổi về báo cáo của các đơn vị, địa phương về việc cán bộ tặng, nhận quà trong dịp Tết.
Trước Tết, TTCP có gửi văn bản gửi các đơn vị, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty 91 về việc nắm tình hình và báo cáo việc tặng quà và nhận quà không đúng quy định. Việc này đã được thực hiện như thế nào?
Hàng năm, TTCP có công văn chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị theo dõi, nắm tình hình và báo cáo những trường hợp sử dụng tài sản công không đúng quy định, lãng phí, việc tặng quà, nhận quà không đúng quy định trong dịp Tết Nguyên đán.
Năm nay, các đơn vị thực hiện tương đối tốt nghiêm túc và đã báo cáo bằng văn bản hoặc qua điện thoại, trước thời hạn 15/2.
Theo thống kê chưa đầy đủ, các đơn vị, địa phương chưa phát hiện trường hợp nào sử dụng tiền, tài sản Nhà nước lãng phí, tặng và nhận quà không đúng quy định trong dịp Tết.
Đường dây nóng của Cục Chống tham nhũng, Thanh tra Chính phủ nhận được bao nhiêu tin báo nào về tình trạng này?
Qua đường dây nóng, Cục Chống tham nhũng nhận được 66 tin báo về việc tặng, nhận quà Tết từ người dân.
Tuy nhiên, người dân mới phản ánh thấy có hiện tượng, hình thức như thế thôi. Họ cũng không khẳng định đó là lấy tiền ngân sách Nhà nước đi “biếu xén”. Họ đề nghị chúng tôi xác minh, kiểm tra.
TTCP xử lý những tin báo đó thế nào?
Sau khi nhận tin báo của người dân, Cục Chống tham nhũng sẽ xác minh, xử lý thông tin người dân báo có đúng cán bộ tặng quà, nhận quà tặng trái quy định hay không.
Thực ra, việc xác định tặng quà, nhận quà Tết trái quy định rất khó, vì chế tài chưa đủ và rõ. Theo quy định, cá nhân, tổ chức nào sử dụng tiền ngân sách trên 500.000 đồng mới bị xử lý.
Có những trường hợp, người ta quý nhau tặng nhau cây cảnh có giá trị cả hàng tỷ đồng làm quà Tết. Tiền này là của cá nhân họ chứ không phải tiền Nhà nước nên chưa có quy định cụ thể nào để xử lý việc này.
Người dân cho rằng các đơn vị, địa phương báo cáo không phát hiện trường hợp nào là không đúng với thực tế. Ông nghĩ sao?
Việc người dân nhìn nhận như thế là đúng. Tuy nhiên, tôi đã nói như trên, để phát hiện tặng, nhận quà Tết là rất khó. Người dân thấy có dấu hiệu nhưng chúng tôi phải xác minh. Trong 66 tin báo, chúng tôi đã chuyển cho các cơ quan, bộ ngành, địa phương 10 tin báo yêu cầu xác minh. TTCP nắm tình hình mới có kết luận được chứ không thể vội vã.
TTCP nhận được tin báo tặng, nhận quà Tết mà các đơn vị, địa phương thì không. Việc này cũng không có gì mâu thuẫn hay chênh lệch con số cả. Báo cáo phụ thuộc nhiều vào tính tự giác, trung thực của lãnh đạo, cán bộ, đảng viên. Có những trường hợp các đơn vị dưới quyền vì thành tích chung, trả ơn cấp trên nên tặng quà. Những trường hợp này có thể người ta không báo cáo.
Tôi biết trong thực tế có trường hợp tặng, nhận quà sai quy định nhưng chưa phát hiện ra, chưa có ai trả lại quà như những năm trước để xử lý cả. Cục Chống tham nhũng cần thời gian mới phát hiện ra được.
Như ông nói, chế tài quy định về tặng, nhận quà Tết chưa đi vào thực tế. Cục Chống tham nhũng có ý kiến gì?
Phải nói rằng quy định Quyết định 64 của Chính phủ (năm 2007) quy định về tặng quà, nhận quà Tết đã giúp việc sử dụng tài sản Nhà nước vào việc riêng giảm đi rất nhiều. Ý thức của lãnh đạo, cán bộ, đảng viên được nâng cao hơn trọng việc sử dụng tài sản nhà nước, đặc biệt là quà tặng.
Tuy nhiên, quà tặng hiện nay đã chuyển hóa rất nhiều, thành các loại hình khác nhau, đa dạng rồi nhưng luật chưa quy định cụ thể.
Sắp tới tổng kết 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng chúng tôi sẽ kiến nghị đưa chế tài này vào luật để khắc phục những hạn chế của quy định này. Phải nghiên cứu, làm rõ ra thế nào là quà tặng trái quy định.
Tết vừa qua, có người nào tặng quà ông không? Nếu có, ông xử lý việc đó ra sao?
Tôi được Tổng TTCP giao trọng trách ra văn bản và giám sát việc tặng nhận quà Tết nên không ai dại gì mà lấy tiền ngân sách Nhà nước tặng tôi cả. Tôi cũng quán triệt gia đình, nếu ai đến nhà tặng quà quê giá trị nhỏ, tình cảm thì nhận, lớn thì phải gửi trả lại người ta.
Ông Phạm Trọng Đạt cho biết, trong dịp Tết, đường dây nóng Cục Chống tham nhũng nhận 156 nguồn tin báo liên quan đến tham nhũng. Trong số đó, 66 nguồn tin báo về tặng, nhận quà Tết; 50 tin báo có dấu hiệu tham nhũng; 40 tin báo người dân hiến kế phòng, chống tham nhũng cho TTCP.
