Huyện đảo Lý Sơn có diện tích gần 10 km2, dân số khoảng 22.000 người. Theo thống kê của UBND huyện, hiện trên đảo Lý Sơn có khoảng 18.000 ngôi mộ, trong đó có hàng nghìn mộ chôn cất xen lẫn khu dân cư, cánh đồng hành tỏi, gần các điểm di tích tham quan du lịch.
Trong khi đó, đất canh tác và đất ở của người dân Lý Sơn ngày càng eo hẹp, một phần do ảnh hưởng của việc chôn cất mồ mả trải qua nhiều năm trước không có quy hoạch, quy định nào. Diện tích đất trên đảo nhỏ, nhưng mồ mả lại nằm rải rác khắp nơi, gây ảnh hưởng đến môi trường, phát triển du lịch...
Do đó, đầu năm 2022, chính quyền huyện Lý Sơn đã phát thông báo đóng cửa 7 nghĩa trang cũ và yêu cầu người dân thực hiện việc chôn cất người chết ở nghĩa trang tập trung để không ảnh hưởng đến môi trường và cảnh quan trên đảo.
Bà Phạm Thị Hương - Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết, huyện đã xây dựng xong đề án quy tập các nghĩa địa nằm rải rác về một khu tập trung và xây dựng lò hỏa táng, trình UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan.
Huyện đảo Lý Sơn hiện có khoảng 18.000 ngôi mộ nằm rải rác trên đảo. Ảnh: Nguyễn Ngọc |
Mục tiêu của đề án là đến năm 2045, sẽ cải táng toàn bộ mộ trên đảo, khuyến khích người dân sử dụng hình thức hỏa táng người mới mất. Về việc lưu trữ tro cốt, trên địa bàn Lý Sơn có nhiều ngôi chùa, nhưng hiện chùa Hải Lâm là chùa duy nhất có khu thờ, lưu trữ tro cốt. Do đó, UBND huyện sẽ vận động các chùa có không gian xây dựng thêm khu thờ tự, lưu giữ tro cốt sau cải táng, hỏa táng.
Ngoài kinh phí xây dựng lò hỏa táng, UBND huyện Lý Sơn sẽ xây dựng mức hỗ trợ cải táng, di dời các phần mộ đang nằm rải rác trên đảo. Với một huyện đảo ít đất, đông người và đang nỗ lực trở thành trung tâm du lịch biển đảo thì việc quy hoạch mồ mả tập trung và xây dựng lò hỏa táng là việc làm cần thiết và phù hợp.
Tại cuộc làm việc với UBND huyện Lý Sơn vào ngày 15/5/2023, ông Đặng Văn Minh - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết, UBND tỉnh sẽ hỗ trợ có mục tiêu để Lý Sơn sớm thực hiện Đề án quy tập các nghĩa địa nằm rải rác về một khu tập trung và xây dựng lò hỏa táng với mục đích tạo điều kiện để huyện phát triển du lịch trong thời gian tới. Huyện cũng tăng cường tuyên truyền để người dân nắm bắt chủ trương này vì lợi ích chính đáng người dân trên đảo.