Trước khi anh Đặng Trịnh Bộ (43 tuổi) được chuyển vào phòng phẫu thuật lấy mô tạng, chị Nguyễn Thị Hòa (38 tuổi) lặng lẽ ngồi bên giường bệnh. 15 phút nhìn người chồng chết não lần cuối, chị giận hờn "anh không còn thương em nữa".
Thực hiện tâm nguyện của anh, người vợ nén nỗi đau, hiến tạng chồng gồm: trái tim, lá gan và hai thận, ghép cho 4 bệnh nhân.
"Anh vẫn tiếp tục sống cùng em và các con, theo một cách thật đặc biệt", chị nghẹn lời.
"Được em mua cho 2 bắp ngô, anh sẽ nhớ mãi"
Anh Bộ là người khuyết tật, lưng cong gập như bị gù. Hàng ngày, anh lái xe ba bánh từ xã Quất Động (huyện Thường Tín) vào trung tâm Hà Nội chở hàng thuê.
Năm 2006, anh quen chị Hòa trong lần người phụ nữ làm giúp việc trên phố Bà Triệu (quận Hoàn Kiếm). Khi đó, chị giúp chủ nhà bán những tấm pallet gỗ, gọi xe ba bánh của anh Bộ. Thấy người đàn ông chân tay lành lặn chỉ ngồi trên xe, không phụ giúp nâng pallet, chị thầm trách móc.
"Nếu bê vác được hàng hóa, tôi đã không phải lái chiếc xe này", anh Bộ nói, bước xuống xe. Trông thấy người đàn ông lưng cong gập, chị Hòa mới biết đã hiểu nhầm anh.
Quen anh Bộ, chị cũng không giấu hoàn cảnh của mình: mẹ bỏ đi khi con gái mới lên 3, người bố mù lòa phát bệnh thần kinh. 15 tuổi, chị từ quê Sóc Sơn lên thành phố vừa làm giúp việc vừa nhặt ve chai.
"Từ đó, chúng tôi - hai con người cùng khổ quyết định tìm hiểu nhau", người vợ nói.
Nhớ lại một ngày mùa đông, chị gặp anh Bộ chở hàng trên phố Hà Nội. Biết anh chưa kịp ăn gì, chị mua cho người yêu hai bắp ngô luộc. Vừa đói vừa rét, anh nói: "Được em mua cho 2 bắp ngô, anh sẽ nhớ mãi".
Chị Nguyễn Thị Hòa kể lại cơ duyên quen biết và xây dựng tổ ấm cùng anh Bộ (Ảnh: Minh Nhân).
Hai năm sau, họ xây dựng tổ ấm, chuyển đến sống trong căn nhà vỏn vẹn 9m2 lợp proximang bên ngoài sân nhà bố mẹ anh Bộ. Ước mơ của họ, là ngày nào đó xây được căn nhà nhỏ một tầng như hàng xóm.
Mỗi sáng, anh Bộ chạy xe ba gác chở rau thuê, được 100.000 đồng/chuyến, hôm nào nhiều thì 150.000 đồng. Còn chị Hòa đi xe buýt lên Hà Nội làm giúp việc, nhặt ve chai. Đến chiều, anh gom ve chai, chở vợ về nhà. Khoản thu nhập không mấy dư dả, chỉ đủ chi tiêu qua ngày.
Năm 2011, sau sinh con gái đầu lòng, vợ chồng anh Bộ bàn nhau vun vén, vay mượn thêm, xây căn nhà một tầng. Một năm sau, chị Hòa đón bố đẻ từ bệnh viện tâm thần về phụng dưỡng.
Ước mơ vừa thành hiện thực, thì biến cố ập đến
Năm 2015, khi con trai lên 3 tuổi, chị Hòa bị sụt cân nghiêm trọng. Người thân cho rằng chị bị hậu sản, khuyên đi khám. Điều trị và uống thuốc trong nhiều năm, nhưng tình trạng của chị không thuyên giảm.
Vết mổ điều trị ung thư trên cổ chị Hòa (Ảnh: Minh Nhân).
Cách đây một năm, chị phát hiện mắc ung thư tuyến giáp, giai đoạn một, chuyển sang Bệnh viện Ung bướu Hà Nội điều trị. Tháng 6/2023, chị phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp, vét hạch cổ. Hai tháng sau, chị tiến hành xạ trị bằng liệu pháp uống i-ốt phóng xạ.
Trước ngày lên bệnh viện xạ trị liên tục một tuần không về nhà, chị dặn hai con thay nhau chăm sóc bố và ông ngoại.
Ngày cuối của đợt xạ trị, người phụ nữ bất ngờ nhận tin dữ từ chị dâu, báo anh Bộ gặp tai nạn, cấp cứu tại Bệnh viện Nông nghiệp.
"Sáng anh chở hàng như thường ngày. Khi ngồi nghỉ tại nhà người quen, anh bỗng ngã gục", chị Hòa kể, sau khi xem camera giám sát tại nơi xảy ra vụ việc.
Các bác sĩ chẩn đoán người đàn ông bị xuất huyết não, tim đã ngừng đập. Người thân cho biết trước đó anh khỏe mạnh, không có biểu hiện bất thường.
Cú sốc quá lớn, chị Hòa xin bác sĩ ung bướu cho xuất viện sớm, vội vàng bắt xe về Thường Tín. "Hôm đó là ngày xuất viện, tôi không báo cho chồng, muốn tự về nhà để tạo bất ngờ cho anh. Nhưng tôi không ngờ...".
Hai vợ chồng anh Bộ vun vén, vay nợ xây căn nhà nhỏ. Ước mơ vừa thành hiện thực, thì biến cố ập đến (Ảnh: Minh Nhân).
Hiến tạng chồng cứu 4 người lạ
Nhìn chồng nằm im lìm trên giường bệnh, chị Hòa nhớ tới câu chuyện năm 2009. Khi đó, hai vợ chồng cùng xem một phóng sự trên ti vi về một cụ bà ở quận Thanh Xuân đăng ký hiến tạng. Anh nói nếu sau này có mệnh hệ gì, cũng muốn được hiến tạng cứu người.
Thực hiện tâm nguyện của chồng, người vợ nén đau thương, vượt lên điều tiếng, quyết định chuyển anh lên Bệnh viện Việt Đức để xin được hiến tạng của chồng. Chị cho biết khi đang điều trị ung thư, xem thông tin người bệnh giai đoạn cuối chờ 3 năm không có tạng để ghép, chị càng vững tâm với quyết định của mình, vì "cho đi là còn mãi".
Có người thân nói chị làm vậy thì anh ra đi không nguyên vẹn và đau đớn, chị mỉm cười, nói đó là tâm nguyện khi còn sống của anh. "Nếu ai cũng nghĩ thế, thì ai sẽ cứu những người bệnh mòn mỏi chờ ghép tạng", chị cho hay.
Trong ba ngày chờ hiến tạng chồng, chị Hòa được bệnh viện thuê một phòng trọ cạnh đơn vị để tiện các thủ tục. Mỗi đêm, chị cầu nguyện, mong anh tỉnh dậy từ cơn bạo bệnh. Trong tình huống xấu nhất, chị kiên định theo tâm nguyện của anh.
15 phút nhìn chồng lần cuối, chị nói với anh nghĩa cử cao đẹp sẽ cứu giúp những bệnh nhân khác. Sau cùng, chị tạm biệt người chồng đã gắn bó 15 năm, "trách anh ra đi đột ngột, chưa kịp dặn dò vợ con".
Chị Hòa cũng đã đăng ký hiến tặng mô, tạng, giữ trọn vẹn lời hứa với chồng (Ảnh: Minh Nhân).
Thạc sĩ Phạm Thị Đào, Trưởng Đơn vị Tư vấn và Điều phối Ghép tạng, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết từ nguồn tạng hiến gồm: trái tim, lá gan và hai thận, các bác sĩ đã ghép và cứu sống 4 bệnh nhân. Sức khỏe của họ đều ổn định, phục hồi tốt.
Chị Hòa tiếc hai giác mạc của chồng đã hỏng, không thể ghép cho những người mù, vì chị biết những người cùng hoàn cảnh như bố đẻ và bố chồng đều rất khổ sở.
Trưởng thôn Phạm Viết Sáng (58 tuổi) nói anh Bộ là trường hợp đầu tiên trong thôn đăng ký hiến tạng sau khi qua đời. Theo ông, từ trước đến nay, dân làng chưa từng nghĩ và biết đến việc hiến tạng/mô tạng sau khi chết.
"Chúng tôi rất cảm động trước hành động không nhiều người dám làm của anh Bộ. Hàng xóm tôn vinh một gia đình khó khăn có nghĩa cử cao đẹp", ông nói.
Sau buổi phẫu thuật hiến tạng, chị Hòa nhờ bệnh viện lo hậu sự cho chồng, lấy tro cốt về quê nhà an táng. Hơn một tháng sau, chị quay lại bệnh viện hoàn thành nốt các thủ tục, đồng thời đăng ký hiến tạng, trọn vẹn lời hứa với chồng.
Được truyền cảm hứng từ nghĩa cử của anh Bộ, nhiều thành viên trong hội khuyết tật xã bắt đầu tìm hiểu thông tin và thủ tục hiến tạng. Trong số đó, anh Nguyễn Văn Mưu (31 tuổi), người em kết nghĩa của anh Bộ, đã đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể sau khi chết/chết não.
"Câu chuyện hiến tạng của anh Bộ đã để lại trong tôi nhiều cảm xúc, thôi thúc ước nguyện được cho đi một phần cơ thể của mình, giúp những người bệnh giai đoạn cuối đang khắc khoải giành lấy sự sống từ tay tử thần", anh Mưu nói.
Giấy khen "đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua" của anh Bộ (Ảnh: Minh Nhân).
Nhất quyết từ chối vào hộ nghèo
Từ ngày chồng mất, chị Hòa trở thành trụ cột chính trong gia đình. Mỗi ngày, chị làm đủ việc, miễn có người thuê mướn, từ giúp việc, nhặt ve chai, đến cấy lúa, phơi thóc...
Khi được trưởng thôn vận động làm đơn xin vào hộ nghèo/hộ cận nghèo, chị Hòa nhất quyết từ chối. Chị nói "như vậy khác nào tự làm nghèo chính mình", nhường suất đó cho những người khó khăn hơn, chỉ xin miễn giảm học phí cho hai con hiện học lớp 6 và 7.
Với chị, có nhà cửa nghĩa là hoàn cảnh mình đã hơn nhiều người khác, dù tiền vay nợ xây nhà vẫn chưa trả hết. Chị trồng rau, nuôi lợn, mỗi vụ cấy 9 sào lúa vừa đủ ăn vừa bán, kiếm thêm thu nhập.
"Chừng nào còn sức khỏe, tôi vẫn gắng sức làm việc", chị nói.
Chị Hòa làm đủ nghề, từ giúp việc, nhặt ve chai đến cấy lúa, phơi thóc (Ảnh: Minh Nhân). |
Trưởng thôn Phạm Viết Sáng cho biết từ khi anh Bộ mất, chính quyền nhận thấy hoàn cảnh chị Hòa khó khăn, lại mắc ung thư, nên muốn tạo điều kiện giúp đỡ. "Nhưng người vợ vượt khó, muốn giành suất đó cho người khác, khi nào khó khăn thực sự mới nhờ xã hội giúp đỡ", ông Sáng nói.
Người dân trong thôn ngưỡng mộ anh Bộ lúc còn sống là hội viên hoạt động sôi nổi của Hội khuyết tật, tận tình giúp đỡ và chỉ dạy những người cùng hoàn cảnh kiếm sống. Còn chị Hòa chịu thương chịu khó, dáng người nhỏ nhắn, đôi tay thoăn thoắt cạo vỏ mía, nhặt ve chai, làm việc liên tục không ngừng nghỉ. Sức khỏe của chị hiện bình thường sau đợt xạ trị, hẹn tái khám sau 3 tháng.
Ngày nghe tin bố qua đời, hai đứa trẻ chạy ra chiếc ao trước nhà, khóc nức nở. Chị mong con trai sẽ thực hiện được ước mơ làm nghề lái xe giống bố, động viên con gái học lên cao, nuôi dưỡng những khát khao vươn lên từ chính cánh đồng, chiếc ao mà hàng ngày chị làm lụng vất vả.
"Bố vẫn sống bên cạnh ba mẹ con mình, chở che và yêu thương chúng ta, theo một cách đặc biệt", chị nói với hai con.
Link gốc: https://dantri.com.vn/doi-song/xuc-dong-vo-ung-thu-o-ha-noi-hien-tang-chong-cuu-4-nguoi-20231010203742317.htm