Trong cuộc trao đổi với báo chí về những bức xúc của phụ huynh về việc tăng, truy thu tiền học, căn cứ được bà Ngô Thị Diệp Lan - Hiệu trưởng trường THCS Thanh Xuân đưa ra chính là 100% phụ huynh nhà trường đồng ý với các khoản thu này và đã được Ủy ban Nhân dân (UBND) quận Thanh Xuân phê duyệt.
Tuy nhiên, trước câu hỏi của phóng viên, tại sao trong thông báo tuyển sinh, kế hoạch tuyển sinh đầu năm học của trường không đề cập đến nội dung các khoản thu trong năm? Vì không phải phụ huynh nào cũng vào website của trường để đọc đề án? Với câu hỏi này, bà Ngô Thị Diệp Lan không trả lời trực tiếp mà chỉ lý giải trường không thu hồ sơ tuyển sinh trực tiếp nên khi phụ huynh đến nộp hồ sơ, trường đã tư vấn trực tiếp.
Ngoài ra, bà Lan không đưa ra được bất kỳ cơ sở pháp lý nào để lý giải cho việc tại sao lại đưa ra các khoản thu này để đưa phụ huynh ký thỏa thuận và trình UBND quận ký phê duyệt ngoài đề án xây dựng trường chất lượng cao do trường xây dựng từ năm 2017.
Đề án của trường đang được đăng tải trên website có nêu xây dựng trường THCS thanh Xuân trở thành trường THCS đạt chuẩn quốc gia năm 2018, tiếp tục hoạt động thí điểm trường THCS chất lượng cao năm học 2018 – 2019. Cũng trong đề án này, trường nêu cơ chế tài chính thực hiện trong 3 năm thực hiện thí điểm. Trong đó căn cứ vào Nghị định 15 của Hội đồng nhân dân TP Hà Nội về cơ chế tài chính áp dụng đối với các cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao trên địa bàn thủ đô; Căn cứ các chương trình dạy học theo mô hình chất lượng cao; Căn cứ tình hình thực tế thu nhập và điều kiện sống của nhân dân trong quận.
Tuy nhiên, việc viện dẫn Nghị định của thành phố là không chuẩn vì trường chưa được công nhận là trường chất lượng cao. Nghị định chỉ quy định đối với các trường đã được công nhận chất lượng cao.
Hơn nữa, tại Nghị định 86 của Chính phủ có quy định về cơ chế thu, quản lý học phí tại các cơ sở giáo dục quốc dân, quy định: "Các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập chất lượng cao chủ động xây dựng mức học phí tương xứng để trang trải chi phí đào tạo, trình ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt và thực hiện quy chế công khai do Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định".
Như vây, việc cho phép thí điểm hay công nhận trường chất lượng cao không phải là quyền hạn của UBND quận/huyện, càng không phải nhà trường tự xây dựng đề án và cho phép mình thí điểm, miễn là phụ huynh đồng thuận.
Về nguyên tắc, khi chưa được công nhận là trường chất lượng cao, chưa có quyết định về việc thí điểm trường chất lượng cao của cấp có thẩm quyền, thì Trường THCS Thanh Xuân vẫn chỉ là một trường công lập bình thường. Điều này được thể hiện rất rõ trong khoản học phí 155.000đ/tháng/học sinh được trường thu như các trường THCS công lập khác.
Các khoản thu tăng cường như trong bản thỏa thuận với phụ huynh hay được gọi là học phí trong đề án đều không được cho phép ở bất kỳ văn bản nào.
Sở GD&ĐT có ban hành văn bản quy định các khoản thu chi tiền học đầu năm học đối với trường công lập. Các khoản thu khác ngoài học phí cũng không có khoản nào được phép thu như trường THCS Thanh Xuân đang thu. Hơn nữa, tại văn bản của UBND Quận Thanh Xuân do bà Lê Mai Trang ký ban hành ngày 6/11 mà được trường lấy làm căn cứ yêu cầu phụ huynh nộp tiền vào ngày 7/11 lại căn cứ trên Nghị quyết về trường chất lượng cao của Thành phố và thực hiện công văn của Văn phòng UBND TP về việc tổ chức kiểm tra thẩm định đề án, chương trình giảng dạy đối với cơ sở giáo dục đăng ký mô hình chất lượng cao.