Gần một nửa là … khách chui!
Ít ai biết, ngay từ năm 1995, thị xã Hội An lúc bấy giờ đã thực hiện phương án bán vé tham quan trọn gói quần thể kiến trúc Đô thị cổ Hội An, được UNESCO châu Á -Thái Bình Dương đánh giá là một mô hình hiệu quả và duy nhất. Tất cả du khách, ngoại trừ những trường hợp đặc biệt, khi đến tham quan Hội An với tư cách là một quần thể di tích kiến trúc tổng thể đều phải mua vé trọn gói, trên vé có các ô, mỗi ô là một công trình văn hóa để du khách thụ hưởng.
Đã từng có những phàn nàn của khách vì phải mua vé trọn gói do chỉ có nhu cầu tham quan một vài điểm di tích hoặc ăn uống trong khu phố cổ, nhưng khi được giải thích mục đích của phương án này, hầu hết đều đồng tình ủng hộ. Đó là 75% nguồn thu từ hoạt động bán vé tham quan được tái đầu tư tôn tạo, trùng tu di tích. Bởi vậy, nguồn thu vé tham quan của Hội An đều tăng qua mỗi năm. Năm 2013 đạt gần 76 tỷ rưỡi đồng, tăng gần 56% so với năm 2012 và trên 86% so với năm 2011.
“75% tiền thu từ vé được tập trung trùng tu, sửa chữa không chỉ cho di tích mà còn cho toàn bộ nhà trong phố cổ, kể cả những nhà không phải điểm tham quan”
Ông Nguyễn Sự
Năm 2012, giá vé tham quan tại đây được điều chỉnh nâng giá theo QĐ số 28 của UBND tỉnh Quảng Nam về việc “Quy định mức thu, nộp, quản lý và sử dụng phí tham quan các công trình văn hóa trên địa bàn tỉnh Quảng Nam”, được thực hiện từ ngày 1/11/2012.
Theo đó, một vé tham quan trên 3 công trình văn hóa đối với khách trong nước là 80.000đồng/vé; khách nước ngoài 120.000đồng/vé/6 công trình văn hóa. Trước đó, giá vé là 45.000đồng/1vé/4 công trình văn hóa đối với khách Việt Nam và 90.000đồng /1 vé/5 công trình văn hóa với khách nước ngoài. Theo ông Trương Văn Bay – Phó Chủ tịch UBND TP Hội An, việc thay đổi giá vé này thành phố đã thông báo trước một tháng đến tất cả các chủ di tích cùng các doanh nghiệp trong và ngoài địa phương, khi có sự đồng thuận mới chính thức thực hiện.
Tuy nhiên gần đây, tình trạng các hãng lữ hành đưa khách “đi chui” trốn vé tăng đột biến, thậm chí có tháng lên đến 45% tổng lượng khách tham quan khu phố cổ Hội An. Trong 6 tháng đầu năm ngoái, phố cổ Hội An đón 722 ngàn lượt du khách trong và ngoài nước, nhưng chỉ có hơn 300 ngàn lượt khách mua vé tham quan, thất thu hàng chục tỷ đồng, trong khi nhu cầu trùng tu, sửa chữa di tích ngày càng tăng.
Vì thế, từ đầu năm 2014, Hội An đã triển khai nhiều biện pháp nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng này. Một số điểm bán vé và cả nhân viên kiểm soát vé cũng được tăng cường tại các đầu mối giao thông dẫn vào khu phố cổ. Chính các biện pháp chấn chỉnh “mạnh” này đã tạo nên những ý kiến trái chiều về hoạt động bán vé tham quan tại đây.
Sẽ chấn chỉnh
Trao đổi với Tiền Phong, Bí thư Thành ủy Hội An Nguyễn Sự cho biết từ hôm qua đến nay ông đã nhận được hàng trăm cuộc điện thoại cả trong lẫn ngoài nước hỏi về vấn đề này. Theo ông Sự, việc thu phí tham quan Hội An đã thực hiện từ lâu và ổn thỏa, nay chỉ siết lại việc “du lịch chui” mà thôi. Những khách này thực ra cũng là nạn nhân của một số công ty và hướng dẫn viên du lịch. Khi mua tour, khách đã trả tiền vé tham quan, nhưng một số hướng dẫn viên tìm cách giữ lại khoản này, rồi thả khách đi tự do, nên mới xảy ra đôi co, hiểu lầm giữa khách và nhân viên kiểm soát vé.
Ông Sự thừa nhận về chủ quan, có những nhân viên có thái độ, ứng xử nóng nảy, không tốt gây bức xúc với du khách, tạo hình ảnh phản cảm. Quan điểm của Hội An rõ ràng, khách ở lại 5-10 ngày cũng chỉ phải mua một lần vé, còn lại được ra vào phố cổ bất cứ lúc nào. Chứ không thể bắt mua lại vé nữa. “Thứ Sáu này tôi về sẽ lập tức họp tất cả lại để chấn chỉnh. Kiên quyết không thể chỉ vì chống thất thu mà tạo ra sự phản cảm, làm mất hình ảnh đẹp của Hội An”, ông Sự nhấn mạnh.
Trước phản ứng trên cộng đồng mạng mấy ngày qua, ông Võ Phùng – GĐ Trung tâm VH-TT Hội An, cơ quan quản lý việc bán vé tham quan, nhận định: “Mấy ngày nay, đại đa số khách rất vui vẻ, họ lấy vé và lượng vé tăng đột biến. Nói chung các đoàn, các hãng lữ hành đều ủng hộ và cộng tác rất tốt. Chỉ có một số đoàn, một số công ty, khách lẻ do chưa hiểu hết vấn đề đã phản ứng như vậy. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn lắng nghe tất cả những ý kiến trái chiều để làm tốt hơn”.