 |
Các binh sĩ Nga được huấn luyện dò gỡ mìn trước khi triển khai tới Syria. Ảnh: RT
Lực lượng mới đây giành được chiến thắng quan trọng trước phiến quân Nhà nước Hồi giáo, lấy lại được thành cổ Palmyra ở miền trung Syria là liên quân gồm quân đội chính phủ Syria cùng các nhóm vũ trang của Iran và Hezbollah. Tuy nhiên, hồi đầu tuần, các quan chức Nga tiết lộ rằng có một lực lượng nữa đóng góp quan trọng không kém vào chiến thắng này, đó là những người lính đặc nhiệm Nga thuộc đơn vị Spetsnaz, theo Washington Post.
Sự hiện diện của các binh sĩ Nga trên chiến trường Syria không phải là điều mới mẻ. Từ tháng 9 năm ngoái, Nga đã điều các đơn vị hải quân đánh bộ và đặc nhiệm tới bảo vệ căn cứ hải quân ở Tartus và sân bay quân sự tại Latakia. Tuy nhiên, các hoạt động của đặc nhiệm Spetsnaz ở tiền tuyến và vai trò của họ trong các chiến dịch quan trọng vẫn chưa được công khai nhiều.
Sau chiến thắng ở Palmyra, điều đó đã dần thay đổi. Hôm thứ hai, các quan chức Nga thông báo rằng thành phố cổ này được "giải phóng cùng với sự tham gia của Spetsnaz và các cố vấn quân sự Nga".
Theo Chris Kozak, chuyên gia phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh của Mỹ, sở dĩ Nga công khai vai trò của đặc nhiệm và cố vấn nước này trong trận Palmyra là vì đây là cuộc đối đầu trực tiếp với phiến quân IS chứ không phải là quân nổi dậy Syria.
Sự tham gia của đặc nhiệm Nga vào trận chiến Palmyra là "rất tuyệt vời", Kozak nói. "Tuy nhiên nếu công khai rằng họ tham chiến chống lại các nhóm đối lập ở Aleppo và Latakia thì lại không phù hợp với mục tiêu Nga đưa ra khi phát động chiến dịch can thiệp, đó là tiêu diệt IS".
Michael Kofman, nhà phân tích về các hoạt động quân sự của Nga, cho rằng quân đội Nga đang triển khai một số đơn vị đặc nhiệm ở Syria, trong đó có các đội Zaslon, KSO và các tổ trinh sát.
Zaslon là một đơn vị tối mật trực thuộc Cơ quan Tình báo Hải ngoại Nga, chuyên thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh tại những khu vực có mối đe dọa cao. Còn KSO, đơn vị mới được thành lập vài năm, là lực lượng đặc biệt tương đương với Bộ chỉ huy Tác chiến Đặc nhiệm Liên quân của Mỹ.
"Đặc nhiệm Nga đang đóng góp rất nhiều bằng các hoạt động chỉ thị mục tiêu cho máy bay không kích, đồng thời đóng vai trò là cố vấn quân sự cho binh sĩ Syria", Kofman nói. Ông này cho rằng đặc nhiệm Nga cung cấp phần lớn thông tin tình báo trên mặt đất cho không quân Nga, đồng thời giúp các sĩ quan Syria chỉ huy, điều hành hoạt động tác chiến.
Không giống như lực lượng đặc nhiệm Mỹ đang cố vấn cho quân đội Iraq từ các căn cứ cấp tiểu đoàn, lữ đoàn ở hậu phương, lính đặc nhiệm Nga dường như đang trực tiếp tham gia tác chiến cùng các binh sĩ Syria ở cấp độ chiến thuật ngay tại tiền tuyến.
Các chuyên gia nhận định sự hiện diện của lực lượng đặc nhiệm và cố vấn Nga ở tiền tuyến đã giúp quân đội chính phủ Syria và đồng minh xốc lại đội hình và mở những cuộc tấn công quyết liệt để giành lại lãnh thổ từ tay IS. Theo Kofman, các cố vấn quân sự và đặc nhiệm Nga chính là chất keo kết dính các đơn vị quân đội Syria thành một lực lượng hùng mạnh hơn, chiến đấu hiệu quả hơn.
"Chỉ dựa vào một ít máy bay chiến đấu, dù chúng có số lần xuất kích rất cao, cũng khó có thể tạo nên sự khác biệt lớn đến vậy trên chiến trường", chuyên gia này nói.
 |
Hình ảnh do IS thu được trong điện thoại của một binh sĩ Nga thiệt mạng tại Syria. Ảnh: WP
Kofman nhận định rằng các binh sĩ Nga chính là đòn bẩy để quân đội chính phủ Syria và các đồng minh Iran, Hezbollah cùng một số nhóm dân quân khác củng cố được sức mạnh, đảo ngược cục diện chiến trường tưởng chừng như không thể cứu vãn nổi. Từ tình thế phải rút chạy khỏi các vị trí chiến lược để kéo về xung quanh thủ đô Damascus, giờ đây quân đội Syria đã giành lại được nhiều địa điểm quan trọng, củng cố vững chắc chỗ đứng chân trên chiến trường.
Cái giá phải trả
Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự cũng chỉ ra rằng bất cứ hành động can thiệp quân sự trực tiếp trên mặt đất, dù dưới hình thức nào, cũng sẽ phải hứng chịu những hậu quả không nhỏ, và đặc nhiệm Nga cũng không phải là ngoại lệ.
Mới đây, Bộ Quốc phòng Nga thông báo trung úy Alexander Prokhorenko đã hy sinh anh dũng khi gọi bom vào tọa độ của mình để tiêu diệt nhóm phiến quân IS đang bao vây xung quanh hòng bắt sống anh.
Cho đến nay, Nga đã thông báo 7 trường hợp binh sĩ thiệt mạng khi tham chiến ở Syria. Theo Kofman, Nga tỏ ra nhanh chóng và công khai hơn khi báo tử những người chiến đấu chống IS ở Palmyra, bởi họ giúp củng cố hình ảnh rằng quân đội Nga đang hy sinh xương máu để đánh bại nhóm khủng bố này.
Tuy nhiên, sự công khai này cũng có giới hạn của nó. Bộ Quốc phòng Nga đến nay vẫn chưa công bố con số chính xác các quân nhân đã thiệt mạng trong cuộc chiến giành lại thành phố Palmyra.
Vài tuần trước, phiến quân IS đăng tải một đoạn video tuyên bố đã sát hại một số binh sĩ đặc nhiệm Nga. Trong đoạn video đăng trên một trang web ủng hộ IS, phiến quân công bố hình ảnh các vũ khí, trang bị của một lính đặc nhiệm Nga bị nhóm này giết hại.
Đoạn video cho thấy những vũ khí, trang bị mà IS thu được rất hiện đại, thường chỉ trang bị cho lực lượng đặc nhiệm, chẳng hạn như súng AK-74M cải tiến sơn màu rằn ri, bộ thiết bị dò gỡ mìn đặc dụng thường được chuyên gia rà phá chất nổ của đặc nhiệm Spetsnaz sử dụng.
 |
Những vũ khí, trang bị được cho là của một đặc nhiệm Nga bị sát hại ở Syria. Ảnh: WP
Ngoài ra, IS còn công bố những bức ảnh được lấy từ điện thoại của một người lính Nga, trong đó có hình ảnh anh này chụp cùng với các thành viên khác trong đội của mình, và tuyên bố rằng đây chính là người lính đặc nhiệm Nga bị nhóm này bắn chết. Tuy nhiên, có một số thông tin cho rằng những người lính trong bức ảnh không phải thuộc lực lượng đặc nhiệm Nga.
Dù vậy, với vai trò tích cực của lực lượng đặc nhiệm Nga, thành cổ Palmyra đã sạch bóng phiến quân IS. "Thắng lợi này chứng tỏ Nga vẫn là một yếu tố không thể thiếu trên chiến trường Syria, giúp nước này có tiếng nói lớn hơn trong bất cứ thỏa thuận chính trị nào về tương lai của Syria", Sumantra Maitra, chuyên gia về chính sách đối ngoại Nga tại Đại học Nottingham, Anh, nhấn mạnh.
