Cuộc đua vào Nhà trắng: Chín quá hóa nẫu

Donald Trump 70 xuân vâm vức ra đòn ngay từ chặng xuất phát 15 phút trong tổng số sáu chặng bàn về ba chủ đề thịnh vượng, định hướng, và an ninh quốc gia. Từ giữa chặng thứ hai, ông liên tục đưa cốc nước trắng to cỡ nắm tay lên miệng. 

Ông uống chục lần cho đến hết cuộc đua. Có lúc, trong chưa đầy một phút, ông nhấc cốc hai lần. Dường như ông, người bị đối thủ tố “có vấn đề” khi không chịu khai thu nhập cá nhân, uống để tự trấn tĩnh hơn là giải khát.

Trong khi Hillary Clinton ngắt lời Donald Trump 17 lần thì ông ngắt lời bà 51 lần. Tính khí này là bất thường. Trong lần tranh luận vòng loại với 10 đối thủ cùng lúc, ông ít tiếng hơn cả. Còn ở đây, ông chỉ đối mặt một đối thủ - người phụ nữ đầu tiên tranh cử tổng thống Mỹ song kinh nghiệm chính trường đầy mình. 

Càng ngắt lời bà, tỷ phú bất động sản càng mất bình tĩnh. Càng mất bình tĩnh, ông càng để lộ các lỗ hổng về kinh nghiệm chính trị, kiến thức đối ngoại, sự chín chắn và bặt thiệp của một chính khách.

Ông, người theo chủ nghĩa dân tuý, hụt hơi trong 30 phút cuối. Có lúc cơ mặt ông run. Dẫu thế, ông vẫn háo hức tung những lời cay độc, chế giễu đối thủ - cái cách từng giúp ông chiến thắng 12 cuộc đấu ở đảng Cộng hoà. Ông khoái các tiểu tiết nhiều hơn cái nhìn tổng thể. 

Ông đai đi đai lại số liệu 4.000 người chết chỉ riêng ở Chicago kể từ khi ông Barack Obama vào Nhà Trắng, sau đó Cảnh sát Chigago bảo là sai nặng, nhiều đến mức người dẫn chương trình phải nhắc. Tổng cộng, nhà báo Lester Holt 57 tuổi ngắt lời ông 30 lần chỉ vì lặp lại thông tin hoặc lạc đề trong khi bà Clinton chỉ bị ngắt lời 19 lần.

Bà Clinton chính là người đầu tiên ngắt lời đối phương nhưng lại kiểm soát tình hình. Tiếng cười giòn tan của bà được CNN phát lại ba lần trong một tiếng đồng hồ sau tranh luận. 

Nụ cười thường trực trên môi cộng với việc bà hầu như không động đến cốc nước gần như đánh tan nỗi lo sức khoẻ. Cuối cùng bà chốt hạ: “Chỉ khi nào bay đến 112 nước, đàm phán hòa bình, ngừng bắn hoặc điều trần trước Quốc hội 11 tiếng liền, ông ấy mới có thể nói với tôi về khả năng chịu đựng”.

Hillary Clinton thể hiện gần như hoàn hảo điều mà Democritus, triết gia Hy Lạp cổ đại, đòi hỏi: “Đẹp là trung bình, vừa phải, không thiếu cũng không thừa”. 

Màu đỏ tươi bộ đầm của bà đầy ý nghĩa nhưng đều có mức độ, vừa là màu của tinh thần yêu nước vừa là màu biểu tượng của các bang thường ủng hộ đảng Cộng hoà, đủ để giúp bà vượt qua ranh giới đảng phái.

Một bình luận viên CNN ngay sau cuộc tranh luận nhấn mạnh, ngôn từ và tính khí của tổng thống Mỹ thường tác động toàn cầu. Nhiều người tìm thấy điểm mạnh của Donald Trump từ chính điểm yếu của ông - sự chân thành đằng sau sự thẳng thắn nhiều khi lỗ mãng, bốc đồng và thái quá. 

Tiếp tục chân thành và biết kiềm chế có thể giúp Donald Trump đảo ngược tình hình tại hai cuộc tranh luận cuối cùng, ngày 9/10 và 19/10, nếu ông thấm nhuần ý của Democritus 2.500 năm trước: “Vượt quá mức độ, cái dễ chịu nhất cũng thành cái khó chịu”.