Săn đồng lạnh bán làm...phi thuyền
Chiếc bàn là bằng đồng, tích nhiệt từ than củi và có ổ khóa hình gà trống bằng đồng, được sản xuất vào thời Pháp thuộc đang là đối tượng săn lùng của giới buôn đồ cổ, đặc biệt giới buôn kim loại quí hiếm, đây được cho là món hàng khủng mà ai cũng thèm khát.
Thực ra không phải bàn là nào khóa con gà cũng được mua với giá bạc tỷ. Tất cả những chiếc bàn là con gà này chỉ giá trị khi nó được làm bằng một loại hợp kim được gọi với cái tên “đồng lạnh”.
Theo anh Hoà - một người chuyên thu mua và buôn bán đồ cổ ở Hà Nội cho biết: “Đồng lạnh là một loại hợp kim có tính tản nhiệt rất cao, khi bị đốt nóng ở nhiệt độ hàng ngàn độ nó vẫn không nóng nên được gọi là đồng lạnh, và bộ phận con gà trên những chiếc bàn là cổ thời xưa chính là bộ phận được làm bằng thứ đồng đó”.
Cách kiểm tra đồng lạnh được giới thu mua chỉ dẫn bằng cách nung trong bếp ga khoảng 1 giờ rồi bỏ ra đồng thời lấy cây nến (đèn cầy) gí vào, cây nến không chảy thì đó chính xác là đồng lạnh. Hoặc có thể dùng bình khò ga, khò trực tiếp ít nhất 40 phút rồi tiếp tục dùng nến thử như trên, nến không chảy là đạt.
Theo ông Dũng, người có kinh nghiệm hơn 60 năm đúc đồng và sưu tầm đồ đồng cổ ở Ba Đình – Hà Nội cho biết, bàn là cổ hiện giờ trên thị trường rất nhiều, tuy nhiên theo hiểu biết của ông chỉ duy nhất loại bàn là được Pháp sản xuất đưa vào Việt Nam lần đầu tiên có 12 lỗ, trọng lượng trên 3kg và khối lượng con gà khoảng 2 lạng là được làm bằng đồng lạnh. Còn lại một loại là 2,5kg có 9 lỗ và loại 1,3kg có 8 lỗ bên hông đều được sản xuất sau và không đúng yêu cầu.
Khi được hỏi về công dụng và đầu ra của sản phẩm có giá tới hàng trăm tỷ đồng này thì hầu hết các chủ cửa hàng buôn đồ cổ ở chợ Hoàng Cầu – Hà Nội đều lơ mơ và không biết chính xác công dụng là gì. Nhiều người cho rằng đồng lạnh có giá đắt như vậy vì đó là vật liệu tích nhiệt rất thấp nên được dùng để tản nhiệt trong Hàng không vũ trụ và để chế tạo một số vi mạch phi thuyền, vỏ vi thuyền để chống ma sát.
Hàng thật thì hiếm, giá ảo thì nhiều
Chính vì giá trị lớn và những lời rao có thể sẵn sàng mua với giá “siêu khủng” nên không chỉ những người trong giới săn lùng đồ cổ mà đủ thành phần người già, các bạn trẻ, sinh viên... ai cũng chăm chú tìm kiếm mong “săn lùng” ở đâu đó được chiếc bàn là đạt chuẩn rồi đem bán nhằm “đổi đời”.
Cũng chính vì ai cũng đi mua, ai cũng đi săn như vậy nên hầu như 99% người đi mua bàn là không hiểu biết gì về loại vật dụng này. Không hiếm những người nghe tin đồn bàn là này có giá trị cao, đổ tiền ra mua rồi ôm hận vì thua lỗ.
Theo tìm hiểu, hiện nay trước cơn sốt bàn là cổ và nắm bắt được nhu cầu của thị trường bàn là con gà, nhiều người chuyên làm nhái đồ cổ ở Hà Nội, Sài Gòn đã bắt đầu sản xuất hàng loạt bàn là có tính năng tương tự chiếc bàn là con gà thời Pháp, từ trọng lượng con gà cho đến khả năng chịu nhiệt rất cao và tỏa nhiệt một cách nhanh chóng của nó. Những chiếc bàn là hàng nhái được bí mật gửi vào nhà nông dân ở các vùng quê, để cho bụi bặm bám vào và đợi những người buôn bàn là thiếu kinh nghiệm đến để bán.
Sau một thời gian săn lùng miệt mài đã có những "cò" tưởng rằng được thử hàng thật và nghĩ đơn giản mình đã có trong tay “món đồ hiếm” nên bán nhà, gia tài để đầu tư giữ bằng được hàng. Nhưng cuối cùng tiền mất tật mang, rất nhiều các đại gia, các gia đình đã tán gia, bại sản vì mua phải hàng giả mà không hay biết.
Theo một Công ty chuyên đăng tin và đứng ra mua mặt hàng này cho biết, trên thực tế, người mua cuối cùng những món đồ giá trị cao như "đồng lạnh" là 1 tổ chức nước ngoài chứ bình thường người dân chẳng ai mua làm gì những thứ đó.
Chính vì lẽ đó nên sau khi một loạt "cò" đi săn lùng, thử hàng thì bước cuối cùng là giá thành của sản phẩm là bao nhiêu mới được định đoạt. Còn các tin rao có thể là từ 500 triệu đồng đến hàng trăm tỷ đồng cũng chỉ là ảo và không chắc chắn.
