Công chứng phải chuẩn xác, giúp cải cách hành chính
Qua nghiên cứu dự thảo luật, Chủ tịch nước cho rằng, nếu gọi luật này là luật về hành nghề công chứng thì phù hợp hơn, còn gọi Luật Công chứng thì chưa toàn diện lắm, vì mục đích ra đời luật phải là phục vụ nhân dân, phục vụ nền quản lý hành chính và tư pháp.
Chủ tịch nước cho rằng, trước đây chúng ta không có công chứng vì tất cả giao dịch đều rất đơn giản. Sau khi xã hội phát triển, nhu cầu quản lý hành chính Nhà nước và sự phát triển của tư pháp mới sinh ra công chứng, chỉ khoảng vài chục năm nay...
 |
Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại phiên thảo luận ở tổ. Ảnh Như Ý |
Theo Chủ tịch nước Tô Lâm, vừa qua, quản lý, quản trị hành chính Nhà nước cải tiến rất nhiều, cải cách thủ tục hành chính thì công chứng giảm đi. Chủ tịch nước ví dụ, trước đây phải đi photo hộ khẩu, đến công chứng xác minh hộ khẩu, nhưng giờ không còn hộ khẩu giấy nữa.
Hay trước đây đi làm hộ chiếu, đăng ký xe máy phải mang một tập giấy tờ, công chứng xác nhận... để xác nhận địa vị pháp lý. Giờ chúng ta cải cách thủ tục hành chính, không cần công chứng nữa.
Căn cước công dân là giấy tờ duy nhất xác định địa vị pháp lý của người dân, chỉ cần một số định danh đó là giao dịch được trên môi trường điện tử. Do đó, công chứng giảm đi rất nhiều, cũng chính là cải cách thủ tục hành chính.
Chủ tịch nước Tô Lâm cho rằng, luật cần quy định rõ trong những trường hợp nào phải công chứng, chứ không phải một cơ quan hay cán bộ nào đặt ra thủ tục buộc người dân phải công chứng.
"Trước đây, để làm các thủ tục phải xếp hàng, đến từ mấy giờ sáng, mang đầy đủ giấy tờ mới được giải quyết, còn bây giờ chỉ mang căn cước công dân đến là được xem xét, giải quyết rồi, thậm chí cũng không cần phải đến nữa mà giao dịch điện tử. Cái đó mới là cái quan trọng, mới là cái cần phải cải tiến", Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Chủ tịch nước cũng nhấn mạnh yêu cầu, phải xem công chứng thế nào, phục vụ cái gì, và "yêu cầu phải phục vụ nhân dân - đó là yêu cầu cao nhất". Do vậy, cần rà soát lại tổng thể hơn để luật đi vào cuộc sống và nhận được sự hưởng ứng rộng rãi hơn...
Từ sai phạm vụ án Vạn Thịnh Phát...
Cũng tại phiên thảo luận, ĐBQH Lương Văn Hùng (Quảng Ngãi) đề nghị bổ sung một điều luật quy định về việc ban hành và thực hiện chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp công chứng theo Nghị quyết 27 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới.
Đại biểu cũng nhấn mạnh đề nghị quy định bắt buộc công chứng hồ sơ thành lập doanh nghiệp bởi các lý do: Doanh nghiệp hoạt động theo cơ chế hợp đồng; điều lệ doanh nghiệp là một bản hợp đồng quan trọng, có giá trị lớn, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều người.
Theo ông, các doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa quan tâm đến điều lệ doanh nghiệp khi thành lập, từ đó dẫn đến nhiều tranh chấp; số lượng doanh nghiệp càng nhiều, tranh chấp càng có xu hướng tăng cao.
Thêm vào đó, thủ tục thành lập doanh nghiệp lớn, nhỏ hiện nay quá dễ dàng và chưa bảo đảm chặt chẽ, tạo ra kẽ hở để lợi dụng vào các mục đích phi pháp.
Đáng lưu ý, việc giả mạo chữ ký trong điều lệ doanh nghiệp, biên bản họp hội đồng quản trị, hội đồng thành viên và các văn bản nội bộ doanh nghiệp diễn ra nhiều, đã có nhiều vụ án liên quan, để lại hậu quả lớn.
"Điển hình là vụ Vạn Thịnh Phát với hàng loạt hành vi làm giả hồ sơ doanh nghiệp, lập khống hồ sơ vay vốn, thuê người đứng tên cổ phần… Bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc thao túng 95% cổ phần Ngân hàng SCB và điều hành hơn 1.000 doanh nghiệp, gây thiệt hại hàng trăm ngàn tỷ đồng", đại biểu chỉ rõ.
Theo đại biểu, hiện tượng nâng khống vốn điều lệ, thuê người đứng tên doanh nghiệp, giả mạo hồ sơ doanh nghiệp, thành lập doanh nghiệp bừa bãi để hợp thức hóa các hành vi vi phạm pháp luật như trốn thuế, rửa tiền...xuất hiện thường xuyên, gây mất trật tự an toàn xã hội.
Do đó, cần có công cụ kiểm soát tính hợp pháp đối với hồ sơ thành lập doanh nghiệp và các giao dịch trong nội bộ doanh nghiệp, phòng ngừa rủi ro cho các chủ thể giao dịch với doanh nghiệp.
