Đang cùng chồng thu hoạch những cây lùng già, chị Lương Thị Tiến (SN 1985, trú bản Mường Hinh, xã Đồng Văn, huyện Quế Phong, Nghệ An) cho biết, trước đây người dân khai thác lùng theo kiểu tự phát, dẫn đến năng suất ngày càng giảm sút.
Tuy nhiên, từ khi triển khai dự án “Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị Tre và Nghêu ở Việt Nam” do Liên minh Châu Âu, Tổ chức Oxfam tại Việt Nam và các đối tác đồng tài trợ vào năm 2018, người dân được tập huấn, biết cách chăm sóc, khai thác theo trữ lượng, tuổi cây, cách chặt sát gốc, dọn rác sau khi khai thác và nhân giống nên mật độ cây lùng trong rừng tăng lên, mang lại hiệu quả kinh tế.
 |
| Rừng lùng tại xã Đồng Văn, xã Quế Phong, Nghệ An |
“Gia đình được giao bảo vệ và chăm sóc 8ha lùng. Giống cây này có thể khai thác liên tục trong nhiều năm, không tốn chi phí và rất ít công chăm sóc. Tùy vào thời điểm, thân cây lùng có giá từ 110.000-140.000 đồng/tạ; còn phần ngọn, mắt, lá có giá 50.000-80.000 đồng/tạ. Với 8 ha lùng, mỗi năm gia đình có thêm thu nhập từ 25-30 triệu đồng, có tiền trang trải cuộc sống và cho các con đi học”, chị Tiến chia sẻ.
Ông Lang Văn Hiền (SN 1968, trú bản Hủn Na, xã Đồng Văn) cho hay, trước đây, người dân thu hoạch lùng rồi bán cho thương lái với giá rẻ. Tuy nhiên, khi đạt chứng chỉ FSC một số công ty đã cam kết thu mua trực tiếp nên giá cả tăng cao.
“Trồng cây lùng không tốn kém chi phí, phân bón, thậm chí công chăm sóc cũng rất ít. Mỗi năm 1 đến 2 đợt, tranh thủ những lúc đồng ruộng nhàn rỗi tôi lại vào rừng khai thác lùng. Chỉ cần khai thác cây đúng độ tuổi thì năm nào cũng có bán”, ông Hiền nói.
Theo ông Hiền, ngoài số tiền bán lùng từ 25-30 triệu đồng/năm, gia đình ông còn đường Nhà nước chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng 600.000 đồng/ha/năm. Số tiền này tuy không nhiều nhưng phần nào giúp gia đình ổn định cuộc sống, có tiền nuôi các con ăn học.
 |
Cây lùng giúp dân miền núi Quế Phong, Nghệ An xóa đói giảm nghèo bền vững |
Ông Bùi Văn Hiền, Phó chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết, địa phương có 188.842 ha rừng tự nhiên, độ che phủ rừng đạt 77,03%. Trong số các sản phẩm lâm nghiệp, lùng là loài cây đặc hữu, tập trung nhiều ở 2 xã Đồng Văn và Thông Thụ. Việc 938 ha lùng được cấp chứng nhận FSC giúp các sản phẩm thủ công từ loài cây này thâm nhập dễ hơn vào các thị trường lớn như EU, Mỹ. Đồng thời, nâng cao giá trị sản phẩm, gia tăng thu nhập, xóa đói giảm nghèo cho người dân địa phương.
“Sau khi cây lùng đạt tiêu chuẩn FSC, có 2 doanh nghiệp đã cam kết trực tiếp thu mua nguyên liệu cho người dân. Giá trị bán cũng tăng lên từ 10-15% so với bán qua thương lái. Thời gian tới, Huyện sẽ tiếp tục mở rộng diện tích rừng lùng được cấp chứng chỉ FSC tại 2 xã Đồng Văn và Thông Thụ với diện tích khoảng trên 1.700ha. Sẽ có khoảng 2.600 nhân khẩu được hưởng lợi trực tiếp từ dự án”, ông Hiền chia sẻ.
Trung tâm Nghiên cứu Lâm sản ngoài gỗ (Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam), Tổ chức Oxfam tại Việt Nam vừa trao chứng chỉ FSC cho 938ha rừng lùng ở xã Đồng Văn (huyện Quế Phong, Nghệ An). Đây địa phương đầu tiên của Nghệ An được nhận chứng chỉ này. FSC sẽ là ‘giấy thông hành’ cho các sản phẩm tre của địa phương để xâm nhập vào các thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, mang lại thu nhập cao và bền vững hơn.
