Dễ lây như thủy đậu
Tài liệu nội bộ của CDC được hé lộ lần đầu bởi tờ Washington Post, trong đó, một biểu đồ cho thấy biến thể Delta có khả năng lây lan cao hơn các loại virus gây ra dịch MERS, SARS, Ebola, chứng cảm lạnh, cúm mùa, đậu mùa. Khả năng lây lan của biến thể Delta được CDC Mỹ so sánh với bệnh thuỷ đậu.
Trung bình mỗi người nhiễm biến thể Delta sẽ lây nhiễm cho 8 hoặc 9 người khác. Trong khi đó, SARS-CoV-2 đời đầu chỉ có khả năng lây lan tương đương cảm cúm, tức là trung bình mỗi người nhiễm bệnh sẽ truyền virus cho khoảng 2 người khác. Chỉ số này gọi là R0.
Theo dữ liệu của CDC, 69% người Mỹ trưởng thành đã được tiêm ít nhất một liều vắc-xin. Mỹ được đánh giá là kém nhiều nước phát triển khác về tỷ lệ tiêm chủng, dù có nhiều vắc-xin trong tay.
“Không có nhiều căn bệnh mà R0 lên đến 8 hoặc 9”, Giám đốc CDC, bà Rochelle Walensky, cho biết và xác nhận tính xác thực của tài liệu. “Tôi nghĩ mọi người cần hiểu rằng chúng tôi không hề nói quá. Đây thực sự là vấn đề nghiêm trọng”. Bà Walensky nhấn mạnh: “Đó là một trong những loại virus dễ lây lan nhất mà chúng tôi từng biết, tương đương sởi, thuỷ đậu”.
Người đứng đầu Trung tâm Vắc-xin Emory, bác sĩ Walter Orenstein, sau khi được xem tài liệu của CDC đã tiết lộ với CNN: “Khác với các biến thể khác, có trường hợp người đã được tiêm vắc-xin khi nhiễm biến thể Delta, dù không đổ bệnh, vẫn có thể lây cho người khác”.
Thông tin này giống với tuyên bố hôm 27/7 của Giám đốc CDC Walensky, rằng những người nhiễm biến thể Delta có tải lượng virus cao hơn so với các biến thể trước đó, dù đã hoặc chưa tiêm chủng.
“Chúng ta đã tiến hai bước nhờ vắc-xin, nhưng lại đang bị lùi một bước lớn”, tiến sĩ Yvonne Maldonado (Đại học Stanford) nhận định. Bà đánh giá những dữ liệu mới nhất về biến thể Delta là “đáng kinh ngạc”.
Có khoảng 35.000 ca bệnh có triệu chứng mỗi tuần trong số 162 triệu người Mỹ đã tiêm phòng, theo dữ liệu do CDC thu thập tính đến ngày 24/7.
John Moore, nhà dịch tễ học tại Trường Y Weill Cornell, nói rằng Delta “là một biến thể đáng lo ngại, điều này chúng tôi đã biết”. “Nhưng trời vẫn chưa sập. Và vắc-xin vẫn đạt hiệu quả cao trong việc ngăn bệnh tình chuyển biến xấu”, ông Moore nói.
Tiêm vắc-xin để được an toàn
Tài liệu của CDC trích dẫn ba báo cáo cho thấy biến thể Delta (ban đầu được gọi là B.1.617.2) dễ khiến bệnh tình trở nặng hơn. Thời gian từ khi nhiễm bệnh đến khi khỏi bệnh cũng kéo dài lên tới trung bình 18 ngày.
CDC khuyên các cơ quan y tế nên thừa nhận “cục diện cuộc chiến đã thay đổi”, nhưng vẫn khẳng định những người đã tiêm vắc-xin sẽ an toàn hơn. Việc tiêm vắc-xin làm giảm nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc tử vong tới 10 lần, và giảm nguy cơ nhiễm tới 3 lần.
Tài liệu trên dự kiến được công bố vào ngày 30/7 (giờ Mỹ) để kêu gọi sự ủng hộ cho khuyến cáo gây tranh cãi của CDC, theo AP. Trước đó, hôm 27/7, CDC khuyến nghị ngay cả những người đã tiêm phòng đầy đủ vẫn nên đeo khẩu trang nơi công cộng. Khuyến nghị này trái ngược hoàn toàn với tuyên bố mà CDC đưa ra cách đây hai tháng, khi cơ quan này khẳng định người dân đã tiêm phòng đầy đủ có thể trở lại các khu vực trong nhà như nhà hàng, công sở… mà không cần đeo khẩu trang.
Theo dữ liệu của Đại học Johns Hopkins, Mỹ ghi nhận trung bình hơn 61.300 ca bệnh mới hằng ngày trong tuần trước. Con số này tăng mạnh so với mức thấp nhất của năm 2021, khi 11.299 ca mắc mới được ghi nhận vào ngày 22/6.
Hôm 29/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo một số quy định mới để đẩy mạnh tốc độ tiêm chủng. Theo đó, bất kỳ ai làm việc cho chính phủ liên bang nhưng không chứng minh được họ đã tiêm vắc-xin COVID-19 sẽ buộc phải xét nghiệm hằng tuần, đồng thời phải hạn chế di chuyển công vụ.
Tổng thống yêu cầu Bộ Quốc phòng xem xét việc tiêm chủng bắt buộc đối với quân nhân. Ông Biden cũng kêu gọi các nhà tuyển dụng cho nhân viên nghỉ việc có lương để tiêm chủng, và các tiểu bang thưởng nóng 100 USD tiền mặt cho người đi tiêm mới.
Ông Biden xác định việc số ca mắc COVID-19 ở Mỹ tăng nhanh trở lại là do “thiểu số không tiêm chủng”. “Đây là một đại dịch của những người không tiêm chủng”, ông phát biểu tại Nhà Trắng. “Những người đang chết dần chết mòn đều là những người không đáng phải chết. Đây là một thảm kịch của Mỹ. Nếu đọc tin tức, bạn sẽ thấy nhiều câu chuyện về những bệnh nhân chưa tiêm vắc-xin. Khi đang chết dần chết mòn vì COVID-19, họ hỏi bác sĩ rằng có thể tiêm vắc-xin được không? Và các bác sĩ trả lời: xin lỗi, đã quá muộn”, ông Biden nói.